Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
150 treff

Bokmålsordboka 47 oppslagsord

Nynorskordboka 103 oppslagsord

femdelt

adjektiv

Tyding og bruk

delt i fem (like) delar

Faste uttrykk

  • femdelt skule
    grunnskule med berre fem klasser (av di to klassesteg kan vere samanslegne)
Artikkelside

eine 2

adverb

Opphav

norrønt eina; av ein (2

Tyding og bruk

Døme
  • vere eine;
  • det er eine og aleine di skuld
Artikkelside

dumheit

substantiv hokjønn

Opphav

av dum

Tyding og bruk

  1. manglande forstand eller omtanke;
    Døme
    • det kan du takke di eiga dumheit for
  2. toskete, uklok handling, ytring eller liknande
    Døme
    • gjere ei dumheit
Artikkelside

divertere

divertera

verb

Opphav

frå latin ‘vende bort’, av di- og vertere ‘vende’; jamfør di- (2

Tyding og bruk

Døme
  • musikken diverterer og underheld
  • brukt som adjektiv
    • fire diverterande, underhaldande stykke musikk
Artikkelside

divergere

divergera

verb

Opphav

av latin di- og vergere ‘halle, skråne’; jamfør di- (2

Tyding og bruk

  1. det å avvike, vere ulik
    Døme
    • ha eit divergerande syn
  2. i matematikk, om to rette linjer: fjerne seg meir og meir frå kvarandre dess meir dei blir lengde;
    motsett konvergere
Artikkelside

din

determinativ possessiv

Opphav

norrønt þinn, þín, þitt, þínir

Tyding og bruk

  1. som adjektiv, ved eigedoms- og tilhøyrsleforhold:; jamfør du
    Døme
    • er dette bilen din?
    • er du på rommet ditt?
    • kva heiter mor di?
    • føresett:
      • det er di eiga skuld
    • føresett med trykk:
      • er det mi eller di bok?
    • som substantiv:
      • hels dine! – familien din e l;
      • ikkje sjå skilnad på mitt og ditt
  2. i tiltale føre eit substantiv (oftast skjellsord) med tyding du
    Døme
    • din tufs!
Artikkelside

distingvere

distingvera

verb

Opphav

av latin di- og stinguere ‘prikke, stikke’

Tyding og bruk

skile eller skilje mellom
Døme
  • å distingvere mellom betalande og registrerte medlemmer
Artikkelside

diskontere

diskontera

verb

Opphav

gjennom tysk, frå italiensk (di)scontare, av latin dis- og computare ‘telje, rekne’; jamfør dis- (1)

Tyding og bruk

  1. rekne om ein framtidig verdi til noverdi
    Døme
    • å diskontere framtidige inntekter
  2. kjøpe eller selje eit verdipapir før forfall (2, 2) mot diskonto (1)
    Døme
    • høve til å diskontere vekslar
  3. i overført tyding: ta på forskot (2, 2)
    Døme
    • diskontere norsk siger;
    • dei byrja å diskontere ein allianse mellom partia
Artikkelside

dis-

prefiks

Opphav

av latin dis- ‘frå kvarandre, til ymse sider’; jamfør di- (2 og de-

Tyding og bruk

  1. brukt til å merkje ut fråskiljing: frå kvarandre, bort;
    i ord som disponere og distrahere
  2. brukt til å merkje ut nekting eller oppheving av tydinga i hovudleddet;
Artikkelside

dirigere

dirigera

verb

Opphav

av latin dirigere, av di- og regere ‘rette, styre’; jamfør di- (2

Tyding og bruk

  1. leie eller sende i ei viss retning
    Døme
    • dirigere trafikken forbi ulykkesstaden
  2. styre med påbod;
    rå over
    Døme
    • ikkje la seg dirigere;
    • dei ynskjer å sentralstyre og dirigere lærarutdanninga
  3. leie kor eller orkester ved framføringa av eit musikkverk;
    leie framføringa av eit musikkverk
    Døme
    • dirigere eit ungdomskor;
    • dirigere ein symfoni
Artikkelside
Side 8 av 11