Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
154 treff

Bokmålsordboka 9 oppslagsord

Nynorskordboka 145 oppslagsord

ozonaldring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kjemisk åtak på ymse slag materiale frå ozonet i lufta
Artikkelside

-itt 1

substantiv hankjønn

Opphav

av latin -ita, -ites; av gresk -ites, ‘som høyrer til, vedkjem’

Tyding og bruk

  1. suffiks brukt til å lage personnemning som nemner opphav (på ein stad, i eit land), tilhøve (til ei rørsle og liknande);
  2. suffiks brukt til å forme namn på mineral og fossil;
  3. suffiks brukt i namn på visse insekt;
    i ord som termitt (2
  4. suffiks brukt i namn på visse salt og esterar;
    i ord som nitritt
  5. suffiks brukt i namn på eksplosiv;
    i ord som dynamitt
  6. suffiks i namn på ymse andre stoff;
    i ord som bakelitt og ebonitt
  7. suffiks brukt i namn på blomstrar;
    i ord som margeritt
Artikkelside

iskrem

substantiv hankjønn

Opphav

etter engelsk icecream

Tyding og bruk

  1. frosen blanding av mjølk, fløyte, egg, sukker, ymse smakstilsetningar o a
    Døme
    • desserten er iskrem med frisk frukt
  2. porsjon iskrem (1)
    Døme
    • han kjøpte ein iskrem til kvar av dei
Artikkelside

opptre

verb

Opphav

frå lågtysk ‘tre opp på noko høgare’; av tre (3

Tyding og bruk

  1. stige fram for ålmenta, publikum, tilhøyrarane eller tilskodarane
    Døme
    • opptre på scena;
    • opptre som talsmann for ei sak;
    • han opptredde på vegner av nokon
  2. arte seg
    Døme
    • sjukdomen opptrer i ymse former
  3. oppføre seg
    Døme
    • opptre roleg og sikkert
Artikkelside

kryddersild

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

sild i lake tilsett ymse krydder
Artikkelside

bær 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt ber

Tyding og bruk

  1. lita, saftig frukt av ymse planter, til dømes blåbær, jordbær og molte
    Døme
    • plukke bær i skogen;
    • lage syltetøy av bær frå hagen
  2. i botanikk: saftig frukt (1) som ikkje opnar seg når ho blir mogen, og som i regelen inneheld mange frø

Faste uttrykk

  • ikkje skjøne bæret
    ikkje forstå noko som helst
    • elevane skjøna ikkje bæret då læraren forklarte likningar med to ukjende;
    • dette skjønar eg ikkje bæret av
Artikkelside

morgonstund

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tidsrom om morgonen;
tidleg morgon
Døme
  • ei tidleg morgonstund

Faste uttrykk

  • morgonstund har gull i munn
    morgonen er beste tida for ymse gjeremål
Artikkelside

helsestudio

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

senter (2, 2) eller lokale for ymse slag fysisk trening;
Døme
  • ho lyftar vekter på helsestudioet fleire gonger i veka
Artikkelside

hall 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt hǫll f

Tyding og bruk

  1. stor sal med stor takhøgd, ofte til festbruk eller ymse praktiske føremål
    Døme
    • folkemøte i den store halla i rådhuset
  2. bygning som inneheld ein hall (1, 1)
Artikkelside

månesjuke

substantiv hankjønn eller hokjønn

månesykje

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

eldre nemning for ymse sinnslidingar som ein trudde var påverka av månefasane
Artikkelside
Side 2 av 15