Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
140 treff
Bokmålsordboka
65
oppslagsord
framgangsmåte
,
fremgangsmåte
substantiv
hankjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
måte å gå fram på
;
prosedyre
(1)
,
praksis
(4)
Eksempel
en god
framgangsmåte
;
velge riktig
framgangsmåte
;
foreslå en annen
framgangsmåte
;
hvordan er
framgangsmåten
i en slik sak?
Artikkelside
funksjonell
adjektiv
Vis bøyning
Betydning og bruk
som gjelder eller samsvarer med den
funksjonen
noe har
;
formålstjenlig
,
hensiktsmessig
,
praktisk
(3)
Eksempel
funksjonell
emballasje
;
funksjonelle
klær
;
en
funksjonell
framgangsmåte
;
et funksjonelt kjøkken
i medisin: som ikke kommer fra påviselige organiske avvik eller skader
Artikkelside
oppskrift
substantiv
hankjønn eller hunkjønn
Vis bøyning
Opphav
jamfør
skrift
(
1
I)
Betydning og bruk
veiledning eller instruks for å lage noe
Eksempel
en
oppskrift
på eplekake
;
følg oppskriften nøye
som etterledd i ord som
matoppskrift
strikkeoppskrift
alminnelig kjent regel
eller
framgangsmåte
Eksempel
boka er skrevet etter tradisjonell
oppskrift
;
festen gikk helt etter
oppskriften
noe som er oppskrevet
;
liste
(
1
I)
Eksempel
en
oppskrift
av målfører
Artikkelside
prosedyre
substantiv
hankjønn
Vis bøyning
Opphav
fra
fransk
Betydning og bruk
i
jus
: behandling av en sak i retten, særlig om partenes innlegg
;
sakførsel
måte å gå fram på
;
framgangsmåte
Eksempel
innøve
prosedyren
ved en redningsaksjon
ordkløyveri
,
pirk
(
2
II
, 2)
;
formalistisk ordstrid
Eksempel
diskusjonen utartet til
prosedyre
Artikkelside
policy
substantiv
hankjønn
Vis bøyning
Uttale
pålˊlisi
Opphav
fra
engelsk
Betydning og bruk
planlagt holdning
eller
framgangsmåte
;
langsiktig (politisk) kurs
Eksempel
bedriften vil utforme en ny policy
Artikkelside
politikk
substantiv
hankjønn
Vis bøyning
Opphav
fra
fransk
;
av
gresk
politikos
‘som vedkommer byen, staten’
Betydning og bruk
det å arbeide med spørsmål og tiltak som gjelder styringen av samfunnet
Eksempel
drive med politikk
som etterledd i ord som
kommunepolitikk
rikspolitikk
utenrikspolitikk
prinsipiell
eller
praktisk framgangsmåte i en særskilt sak
Eksempel
det er klok
politikk
å vente
som etterledd i ord som
asylpolitikk
landbrukspolitikk
Faste uttrykk
gå politikk i noe
bli til en politisk sak
det er gått politikk i saken
Artikkelside
normal
2
II
adjektiv
Vis bøyning
Opphav
av
latin
normalis
‘laget etter vinkelmål, vinkelrett’, av
norma
;
jamfør
norm
Betydning og bruk
regelrett
,
gjengs
,
vanlig
,
gjennomsnittlig
Eksempel
følge
normal
framgangsmåte
;
normal
nedbørmengde
brukt som
adverb
:
etter fem minutter pustet hun
normalt
igjen
som har fulle åndsevner
;
tilregnelig, psykisk frisk
Eksempel
han er ikke helt
normal
Artikkelside
linje
substantiv
hankjønn eller hunkjønn
Vis bøyning
Opphav
gjennom
tysk
,
fra
latin
linea
, av
linum
‘lin’, opprinnelig ‘tråd av lin’
;
jamfør
line
Betydning og bruk
smal stripe, (tenkt) strek
Eksempel
en stiplet
linje
;
en notatblokk med linjer til å skrive på
;
stien skar seg i en nesten rett linje gjennom skogen
som etterledd i ord som
loddlinje
midtlinje
mållinje
skillelinje
i matematikk: størrelse med bare én dimensjon
Eksempel
trekke en
linje
mellom to punkter
omriss eller kontur som danner en (tenkt) strek langs ytterkantene av noe
Eksempel
linjene
i landskapet
;
en bil med fine
linjer
som etterledd i ord som
strandlinje
vannrett rad
eller
rekke av ord, tall, noter
eller lignende
Eksempel
et vers på fire
linjer
;
skriv noen
linjer
om hvordan du har det!
svaret står på tredje linje
;
spille første linje av sangen på gitar
rad, rekke eller sjikt av personer, enheter
eller lignende
Eksempel
soldatene stod på
linje
ved siden av hverandre
;
være i fremste linje i arbeidet mot doping
som etterledd i ord som
frontlinje
førstelinje
rekke av slektninger oppover
eller
nedover i generasjonene
;
slektslinje, slektsgren
Eksempel
etterkommere i rett nedstigende linje
forbindelse mellom hendelser, fenomener
og lignende
Eksempel
boka ble begynnelsen på en oppadgående linje i forfatterskapet
kanal
eller
forbindelse som muliggjør kommunikasjon
;
ferdselsåre
Eksempel
brudd på
linja
;
rydde linja før neste toga
som etterledd i ord som
forsyningslinje
jernbanelinje
kraftlinje
strømlinje
framgangsmåte
;
handlingsprogram
Eksempel
de er enige om de store linjene
;
ha helt klare
linjer
for hva de må gjøre når en krise oppstår
;
føre en hard
linje
i forhandlingene
;
ulike mediers redaksjonelle linje
i Forsvaret: mobiliseringsstyrke av de 15 yngste årsklassene av vernepliktige
;
til forskjell fra
landvern
eldre betegnelse for
studieretning
Eksempel
praktisk eller teoretisk
linje
;
allmennfaglig linje
som etterledd i ord som
samfunnslinje
i
bestemt form
:
ekvator
Eksempel
passere
linja
eldre lengdemål lik ¹⁄₁₂ tomme
Faste uttrykk
arbeid i linje
arbeid som er direkte knyttet til produksjon
;
jamfør
stab
(2)
holde linjen
vente
eller
fortsette å lytte i telefonen
vennligst hold linjen
lese mellom linjene
forstå noe som ikke er direkte uttrykt
over hele linja
for alle
;
blant alle uten unntak
i en periode har vi måttet kutte over hele linja
på linje med
på samme måte som
bli vurdert på lik linje med andre søkere
nokså lik; jevngod med
tilbudet deres er på linje med de beste i utlandet
stamme fra noen i like linje
nedstamme direkte gjennom bare mannlige
ledd
(10)
være på linje
ha samme syn, være enig
i denne saken er vi faktisk helt på linje
Artikkelside
lettvint
,
lettvinn
adjektiv
Vis bøyning
Opphav
jamfør
norrønt
vinna
‘arbeide’
Betydning og bruk
som ikke krever mye arbeid
eller
bry
;
lett å bruke
;
makelig
(1)
Eksempel
en
lettvint
gård
;
et lettvint redskap
;
en
lettvint
framgangsmåte
enkel, overflatisk
Eksempel
lettvinte
argumenter
hendig
(1)
,
rask
(
2
II
, 1)
Eksempel
en
lettvint
jente
Faste uttrykk
ta det lettvint
gjøre det enkelt
de tok det lettvint med vårrengjøringen i år
Artikkelside
kakeoppskrift
substantiv
hankjønn eller hunkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
oppskrift
(1)
som viser ingredienser og framgangsmåte for å lage en
kake
(
1
I
, 1)
Eksempel
prøve en ny kakeoppskrift
Artikkelside
Nynorskordboka
75
oppslagsord
framgangsmåte
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
måte å gå fram på
;
prosedyre
(2)
,
praksis
(4)
Døme
velje ein god framgangsmåte i saka
;
kva framgangsmåte skal vi bruke?
Artikkelside
normal
2
II
adjektiv
Vis bøying
Opphav
av
latin
normalis
‘laga etter vinkelmål, vinkelrett’, av
norma
;
jamfør
norm
Tyding og bruk
regelrett
,
gjennomsnittleg
,
vanleg
,
gjengs
Døme
følgje normal framgangsmåte
;
normal nedbørmengd
;
det normale for alderen
brukt som
adverb
:
svangerskapen varer normalt 40 veker
som har fulle åndsevner
;
tilrekneleg, psykisk frisk
Døme
ho er ikkje heilt normal
Artikkelside
oppskrift
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Opphav
jamfør
skrift
(
1
I)
Tyding og bruk
rettleiing eller instruks for å lage noko
Døme
ei oppskrift på kveitebollar
;
du må prøve den nye oppskrifta mi
som etterledd i ord som
matoppskrift
strikkeoppskrift
vanleg eller kjend regel
;
framgangsmåte
Døme
skipe til 17. mai-feiringa etter den tradisjonelle oppskrifta
;
festen gjekk heilt etter oppskrifta
noko som er oppskrive
;
liste
(
1
I)
Døme
ei oppskrift av målføre
Artikkelside
prosedyre
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
frå
fransk
Tyding og bruk
i
jus
: utgreiing og grunngjeving frå partane i ei rettssak
;
sakførsel
,
saksførehaving
Døme
i prosedyren til aktor
måte å gå fram på
;
framgangsmåte
Døme
styret vedtok ein fast prosedyre
formalistisk ordstrid
;
ordkløyveri
,
pirk
(
2
II
, 2)
Døme
ordskiftet enda i prosedyre
Artikkelside
policy
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Uttale
pål´lisi
Opphav
frå
engelsk
Tyding og bruk
planlagd haldning eller framgangsmåte
;
langsiktig (politisk) kurs
Døme
ha ein policy for verksemda
Artikkelside
politikk
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
frå
fransk
;
av
gresk
politikos
‘som vedkjem byen, staten’
Tyding og bruk
det å arbeide med spørsmål og tiltak som gjeld styringa av samfunnet
Døme
drive med politikk
som etterledd i ord som
kommunepolitikk
rikspolitikk
utanrikspolitikk
prinsipiell
eller
praktisk framgangsmåte i ei særskild sak
Døme
dette synest eg er fornuftig politikk
brukt som etterledd i ord som
asylpolitikk
landbrukspolitikk
Faste uttrykk
gå politikk i noko
bli til ei politisk sak
det er gått politikk i saka
Artikkelside
kakeoppskrift
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
oppskrift
(1)
som viser ingrediensar og framgangsmåte for å lage ei
kake
(
1
I
, 1)
Døme
prøve ei ny kakeoppskrift
Artikkelside
hand
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Opphav
norrønt
hǫnd
Tyding og bruk
kroppsdel ytst på arm, med fingrar som mellom anna kan gripe og halde
Døme
store hender
;
vaske hendene
;
bruke begge hendene
;
arbeide med hendene
;
ha hendene på ryggen
;
stå på hendene
;
klappe i hendene
;
vri hendene
;
spå i handa
brukt i uttrykk for helsing, semje
eller liknande
Døme
takke i handa
;
ta nokon i handa
brukt i
uttrykk
for arbeid, verksemd, medverknad
eller liknande
Døme
ikkje lyfte ei hand for å hjelpe
;
ikkje ta si hand i nokon ting
;
arbeidet er ferdig frå mi hand
brukt i
uttrykk
for eige, forvaring, makt, mynde, vern
eller liknande
Døme
ha mykje pengar mellom hendene
;
samle makta på få hender
;
vere i trygge hender
;
leggje noko i Guds hender
side, kant, plassering i høve til ein person
Døme
huset ligg ved vegen på venstre handa
;
sitje ved Guds høgre hand
samling av kort som kvar av spelarane har fått tildelt i kortspel
Døme
sitje med ei sterk hand
handskrift
(
1
I)
Døme
ha ei leseleg hand
Faste uttrykk
bere nokon på hendene
halde alt vondt borte frå nokon
;
forkjæle
døy for eiga hand
ta livet av seg
falle i hendene på nokon
kome inn under makta til nokon
han fall i hendene på fienden
for handa
tilgjengeleg
nytte dei materialane ein har for handa
for hand
med handa eller hendene
;
manuelt
bunaden er sydd for hand
;
skrive brev for hand
frie hender
full handlefridom
ho fekk frie hender til å lage ein ny radioserie
frå første hand
direkte frå opphavsperson eller kjelde
;
jamfør
førstehands
få noko frå handa
fullføre noko
;
bli ferdig med noko
få arbeidet frå handa
gje nokon ei hand
hjelpe nokon
gni seg i hendene
vere godt nøgd, særleg
på grunn av
stor vinning
gode kort på handa
gode argument, kvalifikasjonar
eller liknande
som gjer at ein stiller sterkt
gripe med begge hendene
ta imot med iver
eg greip sjansen med begge hendene
gå hand i hand
gå og halde kvarandre i hendene
gå føre seg samstundes
;
utvikle seg parallelt
;
følgjast
urbanisering og avfolking går hand i hand
gå nokon til hande
assistere nokon
ha ei heldig hand med
ha ein god framgangsmåte med noko
ha hendene fulle
ha mykje å gjere
;
vere travel
ha noko på handa
(i eit visst tidsrom) ha førsterett til noko
ha reine hender
vere uskuldig
halde handa si over
verne
i første hand
i byrjinga
;
i første omgang
i hende
til rådvelde
eg har nett fått avgjerda i hende
ikkje sjå handa framfor seg
ikkje sjå noko som helst
leggje hand på
gjere lekamleg vald mot
leggje siste hand på noko
avslutte noko
leggje siste hand på verket
lett på handa
som gjer noko varleg og nøye
leve frå hand til munn
leve på ein måte så ein berre så vidt har nok til å klare seg
med handa på hjartet
for å vere heilt ærleg
med hard hand
på ein brutal måte
uvedkomande vart jaga bort med hard hand
med livet i hendene
med fare for når som helst å miste livet
med rund hand
rikeleg, raust
dele ut gåver med rund hand
med to tomme hender
utan noko
;
på berr bakke
ho starta med to tomme hender og arbeidde seg opp
med våpen i hand
med våpenmakt
forsvare landet med våpen i hand
på andre hender
hos andre eigarar
føretaket heldt fram på andre hender
på eiga hand
utan hjelp frå andre
;
for seg sjølv
;
sjølvstendig
greie seg på eiga hand
sitje med hendene i fanget
ikkje gjere noko
;
ikkje gripe inn
ei regjering som sit med hendene i fanget og lèt det forferdelege skje
slå handa av nokon
ikkje vilje ha noko å gjere med nokon
;
svike nokon
ta hand om
ta seg av
ta hand om pasienten
;
ta hand om oppgåvene
vere nokons høgre hand
vere ein uunnverleg hjelpar eller medarbeidar for nokon
vere sjefen si høgre hand
Artikkelside
heldig
adjektiv
Vis bøying
Opphav
av
dansk
held
‘hell’
Tyding og bruk
som har
hell
med seg
Døme
eg var så heldig å vinne
;
laget vann ein heldig siger
gunstig
;
lykkeleg
(1)
Døme
saka fekk ein heldig utgang
;
det var heldig at det gjekk slik
;
han dukka opp i ein heldig augeblink
;
eg trur ikkje det er heldig å gjere det på den måten
Faste uttrykk
ha ei heldig hand med
ha ein god framgangsmåte med noko
Artikkelside
måte
1
I
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
norrønt
máti
;
av
lågtysk
mate
‘mål’
Tyding og bruk
vis
(
1
I)
som noko føregår på
;
framgangsmåte
Døme
prøve seg fram på alle måtar
;
gjere noko på sin eigen måte
;
eit skikkeleg menneske på alle måtar
;
dette er hans måte å vere på
;
det finst ingen annan måte
som etterledd i ord som
arbeidsmåte
gamlemåte
levemåte
seiemåte
høveleg mengd
eller
grad
;
måtehold
Døme
drikke med måte
Faste uttrykk
etter måten
forholdsvis
dei oppnådde eit etter måten dårleg resultat
;
det regna etter måten kraftig
i alle måtar
på alle vis
ein staut kar i alle måtar
i like måte
brukt som svar på helsing
i så måte
når det gjeld dette
i så måte er ikkje du stort betre
mål og måte
måtehald
alt med mål og måte
;
han snakkar utan mål og måte
passe måten
ikkje overdrive
han visste ikkje å passe måten under måltidet
på ein måte
i ei viss meining, på sett og vis, til ei viss grad
det er synd i dei på ein måte
på ingen måte
slett ikkje
vere måte på
vere innanfor rimelege grenser
det får da vere måte på!
det er ikkje måte på kor dei klagar
Artikkelside
Forrige side
Side 1 av 8
Neste side
Resultat per side:
10
20
50
100