Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 564 oppslagsord

hus

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hús

Tyding og bruk

  1. bygning (med tak og vegger) brukt til bu- eller tilhaldsstad for menneske og dyr, til lagringsstad og liknande
    Døme
    • byggje hus;
    • ha både hus og hytte;
    • eit hus med tre etasjar;
    • setje opp nye hus på garden
  2. Døme
    • ha hus og heim;
    • vere herre i eige hus;
    • kona i huset;
    • stelle i huset
  3. personar som bur i eit hus;
    husstand, huslyd, familie
    Døme
    • vekkje heile huset;
    • ein ven av huset
  4. kongeleg eller adeleg familie eller slekt
    Døme
    • huset Habsburg styrte Austerrike-Ungarn
  5. del av nasjonalforsamling i visse land
  6. brukt som etterledd i samansetningar som nemner noko som tener som overbygning
  7. brukt som etterledd i samansetningar som nemner større forretningstiltak
  8. brukt som etterledd i samansetningar som nemner ein type behaldar eller hylster
  9. brukt som etterledd i samansetningar som nemner noko som vernar
  10. i spel: kombinasjon av tre kort av éin talverdi og to kort med anna verdi i kortspel;
    kombinasjon av tre terningar med same tal uage og to terningar med same tal auge i yatzy

Faste uttrykk

  • fullt hus
    • sal, rom eller liknande med alle plassar opptekne
      • artisten samla fullt hus kvar kveld
    • i poker: tre kort med same talverdi i kombinasjon med eit par kort med anna verdi
    • beste moglege resultat
      • skiskyttaren skaut fullt hus i siste runde
  • gå hus forbi
    ikkje bli lagd merke til, ikkje bli oppfatta
    • humoristiske poeng går publikum hus forbi;
    • mykje av det som vart sagt, gjekk hus forbi
  • gå mann av huse
    gå ut alle som ein (for å vere med på noko)
  • halde ope hus
    ta imot gjester utan særskild innbeding
  • hus under kvar busk
    tilhaldsstad kor som helst
  • i hus
    under tak;
    innandørs
    • få avlinga i hus;
    • kome i hus før uvêret bryt laus
  • ikkje til å vere i hus med
    umogleg å bu saman med
  • på huset
    • på arbeidsplassen;
      internt
      • vi jobbar med idéutvikling her på huset
    • som blir betalt av ein restaurant eller liknande
      • denne ølflaska er på huset

huse

husa

verb

Opphav

norrønt húsa

Tyding og bruk

  1. gje husly til
    Døme
    • huse nokon for natta
  2. ha i medvitet
    Døme
    • huse vonde tankar
  3. byggje hus
    Døme
    • huse opp garden
  4. Døme
    • dei har hust der ei tid

pannestein

substantiv hankjønn

Opphav

av panne (1

Tyding og bruk

takpanne av tegl;
Døme
  • eit kvitt hus med raude pannesteinar

paneling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å leggje panel (1) på vegger
    Døme
    • paneling av hus vart vanleg for 200 år sidan
  2. Døme
    • dei måla panelinga i stova

ginsk

adjektiv

Opphav

av gine

Tyding og bruk

Døme
  • ginsk kar, hest, hus

bitte liten

Tyding og bruk

svært liten;
Sjå: bitte
Døme
  • eit bitte lite hus;
  • ein bitte liten gut;
  • ho har sunge frå ho var bitte lita

stå til nedfalls

Tyding og bruk

halde på å falle saman;
Sjå: nedfall
Døme
  • hus står til nedfalls

leggje inn

Tyding og bruk

Sjå: leggje
  1. setje inn;
    Døme
    • leggje inn alarm i huset
  2. plassere i eller innanfor noko
    Døme
    • han la inn snus;
    • ho legg inn opplysningar om seg sjølv på nettet;
    • dei vil leggje inn ein treningskamp i desember
  3. gje beskjed om;
    melde
    Døme
    • han la inn bod på eit hus

krevje sitt

Tyding og bruk

føre med seg visse krav eller utfordringar;
Sjå: krevje
Døme
  • eit stort hus med mange barn kravde sitt

på huset

Tyding og bruk

Sjå: hus
  1. på arbeidsplassen;
    internt
    Døme
    • vi jobbar med idéutvikling her på huset
  2. som blir betalt av ein restaurant eller liknande
    Døme
    • denne ølflaska er på huset