Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 222 oppslagsord

klar 1, klår

adjektiv

Opphav

norrønt klárr, gjennom lågtysk, frå latin clarus; i tydinga ‘om lyd’ frå engelsk

Tyding og bruk

  1. om lys, luft: strålande (2, lysande (1);
    Døme
    • ein klar dag;
    • klare stjerner;
    • klart solskin
    • brukt som adverb
      • brenne klart
  2. Døme
    • klar himmel
  3. i overført tyding: strålande, lysande (av glede)
    Døme
    • klare auge;
    • klar i blikket
  4. om væske, glas, farge: blank (3), rein (3, 4);
    Døme
    • klare fargar;
    • klart kjeldevatn
  5. utan skurring
    Døme
    • klare tonar;
    • klar i røysta
  6. om bilete, skrift: tydeleg (1), skarp (2, 3);
    lett å tyde eller identifisere
    Døme
    • klare bilete;
    • klar og lettlesen skrift
  7. om førestilling, samanheng, framstilling: tydeleg (1), innlysande, opplagd (1);
    lett skjønleg, eintydig
    Døme
    • ha noko klart føre seg;
    • klar definisjon;
    • klar samanheng;
    • klar siger;
    • saka er klar
  8. Døme
    • ha ein klar hjerne
    • brukt som adverb
      • uttrykkje seg klart

Faste uttrykk

  • klar i toppen
    • ikkje omtåka;
      edru
    • med sitt fulle vit
      • jubilanten er klar i toppen
  • klar tale
    utsegner som ikkje kan mistydast
  • klart språk
    språk, tale som ikkje kan mistydast
  • vere klar over
    innsjå, forstå
Artikkelside

låttmild

adjektiv

Opphav

opphavleg ‘gjevmild med lått’

Tyding og bruk

som har lett for å le;
Døme
  • vere pratsam og låttmild;
  • låttmilde auge
Artikkelside

livfull

adjektiv

Tyding og bruk

full av liv;
livleg
Døme
  • livfulle auge;
  • ei livfull skildring
Artikkelside

kvassøygd

adjektiv

Tyding og bruk

med kvasse (2 auge
Artikkelside

kolmørk

adjektiv

Tyding og bruk

svært mørk;
Døme
  • kolmørke auge
Artikkelside

kattauge, kattauga, katteauga, katteauge

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. auge på katt (1)
  2. (ofte) skråstilte auge som liknar auga hos ein katt
    Døme
    • ho var vakker med svart hår og forførande katteauge
  3. lysreflekterande glas bak på bilar, syklar og liknande
  4. smykkestein som viser ein lysande stripe når steinen rører seg
Artikkelside

knivkvass

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ein knivkvass ljå
  2. i overført tyding: hard, krevjande
    Døme
    • knivkvasse auge
Artikkelside

sur 2

adjektiv

Opphav

norrønt súrr; samanheng med suge (2

Tyding og bruk

  1. om lukt, smak: ram, skarp, vond, motsett søt (1)
    Døme
    • sure plommer;
    • få sure oppstøytar;
    • sur røyk;
    • snadda var sur;
    • mjølka hadde vorte sur
  2. i kjemi: som har eigenskapar som ei syre;
    som har ein pH-verdi under 7, motsett basisk
    Døme
    • ei sur løysning;
    • sur nedbør;
    • sure vassdrag
  3. Døme
    • sur jord
    • rennande
      • sure auge
  4. kald og rusken;
    Døme
    • det er surt ute i dag;
    • sur vind
  5. Døme
    • surt slit;
    • gjere livet surt for ein
  6. Døme
    • sint og sur
Artikkelside

kikertauge, kikertauga, kikkertauga, kikkertauge

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

sylinderforma auge med kuleforma linse hos ein del djupvassfiskar og blekksprutar
Artikkelside

nedslått

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av slå (2 og ned

Tyding og bruk

  1. slått ned
    Døme
    • ein nedslegen paraply;
    • sitje med nedslåtte auge
Artikkelside
Side 7 av 23