Avansert søk

18 treff

Bokmålsordboka 7 oppslagsord

ombud

substantiv intetkjønn

Opphav

norrønt umboð ‘fullmakt’; jamfør bud

Betydning og bruk

  1. verv som en blir valgt eller oppnevnt til
  2. person som innehar et ombud (1)

barneombud

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

  1. ombud (1) for saker som vedkommer barn
    Eksempel
    • Barneombudet ble opprettet i 1981
  2. person som er utnevnt til barneombud (1)
    Eksempel
    • barneombudet blir utnevnt for fire år om gangen;
    • barneombudet skal bl.a. føre tilsyn med offentlige og private institusjoner for barn

ombudsmann

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt umboðsmaðr ‘fullmektig’

Betydning og bruk

mann (eller person) i et ombud (1)

ombudskvinne

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

kvinnelig ombud (2)

ombudsperson

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

person i et ombud (1)

sivilombud

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

stortingsoppnevnt ombud som har til oppgave å påse at det i den offentlige forvaltning ikke blir gjort urett mot den enkelte borger

likestillingsombud

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

  1. ombud (1) for saker som gjelder likestilling
    Eksempel
    • Likestillingsombudet ble opprettet i 1979
  2. person som er utnevnt til likestillingsombud (1)
    Eksempel
    • likestillingsombudet blir utnevnt for seks år om gangen

Nynorskordboka 11 oppslagsord

ombod

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt umboð ‘fullmakt’; jamfør bod

Tyding og bruk

  1. verv som ein blir vald eller oppnemnd til

ærend

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt erendi, ørendi

Tyding og bruk

  1. gjeremål, ombod, oppdrag (som ein blir send av andre eller sjølv går for å greie med)
    Døme
    • kva ærend hadde han?
    • gjere, utføre eit ærend;
    • eg går ikkje utan eg har ærend
  2. bod(skap), melding
    Døme
    • ha (eit) ærend tilha eit bod til; sikte til;
    • han hadde eit ærend til meg i same stykket
  3. tur for å utføre eit gjeremål, oppdrag og liknande
    Døme
    • gå, springe ærend for nokon;
    • vere eit ærend i byen;
    • gå (i) eins ærendgå berre med eitt einskilt føremål;
    • gå nokons ærendòg overf: arbeide, verke for nokon (i løynd);
    • gjere seg ærend til byenfinne på noko så ein kan kome til byen

stilling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. måte som kropp eller lemer står eller ligg på;
    Døme
    • arbeidsstilling;
    • grunnstilling;
    • liggjande, sitjande stilling;
    • skifte stilling
  2. område der militære styrkar har sett seg fast;
    Døme
    • forsvarsstilling;
    • rykkje fram til nye stillingar
  3. Døme
    • problemstilling;
    • vere i ei økonomisk vanskeleg stilling;
    • ved pause var stillinga 2–1
  4. Døme
    • attåtstilling;
    • lektorstilling;
    • søkje ei ledig stilling;
    • ha ei god, ansvarsfull stilling

Faste uttrykk

  • halde stillinga
    greie seg;
    halde stand
  • ta stilling til
    oppnå eit grunngjeve standpunkt til noko
    • dei har ikkje teke stilling til om reglane bør endrast

tillitsombod

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

korrupsjon

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør korrumpere

Tyding og bruk

det å gje eller ta mot eit tilbod om urimeleg føremon knytt til stilling, ombod eller oppdrag;
det å mute (3 eller ta imot muting (1, 2)

ombodskvinne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kvinneleg ombod (2)

kommissær

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå mellomalderlatin, av latin committere; sjå komité

Tyding og bruk

  1. person med offentleg fullmakt eller ombod
  2. i Sovjetunionen fram til 1942: partipolitisk embetsmann med kontrollfunksjon;

barneombod

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. ombod (1) for saker som vedkjem barn
    Døme
    • Barneombodet vart skipa i 1981
  2. person som er utnemnd til barneombod (1)
    Døme
    • barneombodet er utnemnt for fire år om gongen;
    • barneombodet skal arbeide for gode oppvekstvilkår for barna og verne om rettane deira

ombodsperson

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person i eit ombod (1)

ombodsmann

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt umboðsmaðr ‘fullmektig’

Tyding og bruk

mann (eller person) i eit ombod (1)