Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 72 oppslagsord

ytring 1

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å ytre (3;
flytting lenger ut

ytring 2

substantiv hokjønn

Opphav

av ytre (4

Tyding og bruk

  1. det å ytre seg
    Døme
    • mishagsytring
  2. Døme
    • kapitalismen har ulike ytringar
  3. i språkvitskap: språkleg heilskap som kan stå aleine;
    del av ei tekst som står mellom to store skiljeteikn (det vil seie punktum, spørjeteikn og utropsteikn)

paradoks

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk , av para- og doxa ‘lære, meining’; jamfør para-

Tyding og bruk

ytring, situasjon eller liknande som verkar urimeleg og sjølvmotseiande, men som likevel inneheld ei sanning;
tilsynelatande sjølvmotseiing
Døme
  • det er eit paradoks at mange ikkje vil skrive det språket som ligg nær det dei talar;
  • pakta mellom Hitler og Stalin i 1939 var eit paradoks

gjentaking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å gjenta;
    repetere
    Døme
    • gjentaking er god pedagogikk
  2. gjentatt handling eller ytring;
    Døme
    • stadige gjentakingar er trøyttande;
    • talen var full av gjentakingar

ikkje sant

Tyding og bruk

Sjå: ikkje, sann
  1. brukt som ei oppmoding til å stadfeste eller godkjenne innhaldet i ei ytring
    Døme
    • du ser det for deg, ikkje sant?
  2. brukt for å stadfeste innhaldet i noko ein annan seier
    Døme
    • det var utruleg vakkert. Ja, ikkje sant?

ikkje for det

Tyding og bruk

brukt for å hindre at nokon legg for stor vekt på ei føregåande ytring;
Sjå: ikkje
Døme
  • fekk du verkeleg alt det der? Ja, ikkje for det, du har jo fortent det

basta bom

Tyding og bruk

brukt for å understreke ei ytring;
Sjå: basta
Døme
  • ho burde hatt denne jobben. Basta bom!

det vil seie

Tyding og bruk

det inneber;
òg som uttrykk for følgje av føregåande ytring; forkorta dvs.;
Sjå: seie
Døme
  • eg kan ikkje, det vil seie at du må dra;
  • vil det seie at du er usamd

plumpe ut

Tyding og bruk

Sjå: plumpe
  1. seie noko uforvarande;
    forsnakke seg
    Døme
    • ho plumpa ut med sanninga
  2. om ytring: bli sagt på ein uoverlagt eller klossete måte
    Døme
    • han skulle ikkje sagt det, men det berre plumpa ut av han

bank i bordet

Tyding og bruk

(sagt samstundes som ein bankar på noko av tre) motverke at ei optimistisk ytring utfordrar overnaturlege makter slik at hellet snur;
Sjå: banke, bord
Døme
  • alt har, bank i bordet, gått problemfritt;
  • eg skulle banka i bordet då eg sa det