Avansert søk

Nynorskordboka 269 oppslagsord

retning

substantiv hokjønn

Opphav

Tyding og bruk

linje noko beveger seg langs;
stemne (1, lei (1, 3)
Døme
- i nordleg retning;
- retning høgre
- - kompassretning
  - lengderetning
  - vindretning
gang i ei utvikling;
kurs (1, 1)
Døme
- halde retninga;
- samtala tok ei ny retning
rørsle (2), straumdrag, skule (1, 4)
Døme
- ei filosofisk retning
- - moteretning
  - trusretning
  - åndsretning

Faste uttrykk

i alle retningar
til alle kantar
vidt utsyn i alle retningar
i retning av
bortimot
føre landet i retning av demokrati
noko i den retninga
noko liknande
han sa noko i den retninga

noko i den retninga

Tyding og bruk

noko liknande;

Døme

han sa noko i den retninga

retningsvisar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

visar som angjev retning, særleg om visar som blir brukt for å varsle endring av køyreretninga til eit køyretøy;
jamfør blinklys (2)
Døme
- bilen skulle svinge av til ein sideveg, men brukte ikkje retningsvisar
i overført tyding: noko som viser kva for veg utviklinga går
Døme
- kulturen er ein retningsvisar i samfunnsutviklinga

i alle retningar

Tyding og bruk

til alle kantar;

Døme

vidt utsyn i alle retningar

i retning av

Tyding og bruk

bortimot;

Døme

føre landet i retning av demokrati

oppmerkt

adjektiv

Tyding og bruk

som er merkt, til dømes for at ein skal kunne finne ei retning eller sjå eit område

Døme

ein oppmerkt sti;
oppmerkte parkeringsplassar

oppi

preposisjon

Tyding og bruk

i den øvre delen;
oppe i
Døme
- bu oppi dalen
brukt for å uttrykkje retning opp i noko
Døme
- set deg oppi kjerra;
- få noko oppi handa
brukt som adverb: om rørsle opp i noko
Døme
- her er båten, stig oppi!
brukt for å uttrykkje overgang;
til (3, 3)
Døme
- kremen vart oppi smør

Faste uttrykk

midt oppi det
i sentrum av ei hending;
med direkte erfaring
det var interessant å høyre versjonen til nokon som står midt oppi det

oppstraums

adverb

Tyding og bruk

i retning mot straumen;
motsett nedstraums (1)
Døme
- fiske oppstraums
nær ei kjelde knytt til produksjon og utvinning, særleg om oljeverksemd;
jamfør oppstraumsverksemd
Døme
- effektivisere verdikjeda både oppstraums og nedstraums

oppover

preposisjon

Tyding og bruk

mot den øvre delen av noko;
mot noko lenger opp;
oppetter
Døme
- kome oppover bakken;
- gå oppover kyrkjegolvet
- brukt som adverb:
  gjere eit sprang oppover
innover frå kysten eller i retning nord
Døme
- sigle oppover elva;
- reise oppover Europa
- brukt som adverb:
  dra oppover til Nord-Noreg

oppstaka

adjektiv

Opphav

av opp og stake (

Tyding og bruk

som er merkt opp eller stukke opp
Døme
- følgje dei oppstaka vegane
i overført tyding: val eller retning som er gjeve på førehand
Døme
- elevane fekk gjere fleire eigne val i den oppstaka skulegangen
som er opna opp med bøyeleg stong eller liknande
Døme
- eit oppstaka kloakkrøyr

Side 1 av 27

Resultater per side: