Avansert søk

Nynorskordboka 33 oppslagsord

elegant

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå latin elegans ‘utveljande’

Tyding og bruk

smakfull, stilfull, utsøkt
Døme
- ein elegant salong;
- ein elegant herre
- brukt som adverb:
  kle seg elegant
grasiøs, lett og sikker;
leikande lett
Døme
- elegante rørsler;
- i elegant stil
- brukt som adverb:
  hoppe elegant over alle problem;
  ballen vart plassert elegant i krysset

løve

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom tysk Löwe, frå latin leo; av gresk leon

Tyding og bruk

stort kattedyr med gulbrun pels;
Panthera leo;
jamfør i løvegapet og i løvehola
Døme
- i Botswana kan du oppleve løver på nært hald;
- kjempe som ei løve
bilete eller figur av løve (1), ofte brukt som symbol på makt eller nasjon
Døme
- kongeflagget med den norske løva
brukt som etterledd i samansetjingar: person som merkjer seg ut til dømes med å vere sosialt midtpunkt eller føre seg elegant
- - danseløve
  - festløve
  - moteløve
  - selskapsløve
i astrologi: person som er fødd i stjerneteiknet Løva (mellom 23. juli og 22. august)
Døme
- dei fleste løver er kreative og dramatiske

Faste uttrykk

opp som ei løve og ned som ein skinnfell
med sjølvsikker og energisk haldning på førehand, men feig eller kraftlaus når det verkeleg gjeld

fiks

adjektiv

Opphav

gjennom tysk; frå latin ‘fast’

Tyding og bruk

fast;
jamfør fikspunkt og fiksstjerne
flink;
hendig (1, 1);
snedig (1), oppfinnsam
Døme
- fiks løysing;
- fiks og leikande språkbruk;
- ein fiks måte å gjere det på
- brukt som adverb
  ein fikst produsert film
nett og elegant, særleg i kleda
Døme
- fikse klede

Faste uttrykk

fiks ferdig
heilt ferdig eller budd;
klar
i går kom den nye vaskemaskinen på plass, fiks ferdig til bruk;
få middagen levert fiks ferdig på døra
fiks idé
vrang, urimeleg eller innbilt oppfatning eller førestilling som ein ikkje greier å lausrive seg frå;
tvangsførestilling

raffinert

adjektiv

Tyding og bruk

stilig, elegant;
utsøkt, smart (2)
Døme
- ein raffinert kjole;
- ho har ein raffinert musikksmak
nøye gjennomtenkt;
snedig, utspekulert
Døme
- ein raffinert hemn;
- raffinerte metodar
som har gjennomgått ein raffineringsprosess
Døme
- raffinert sukker

enkel

adjektiv

Opphav

frå lågtysk ‘einaste’; samanheng med ein (

Tyding og bruk

som er av éi eining;
usamansett, einfelt (1)
Døme
- enkle vindauge;
- enkel vegg;
- enkel tråd
samansett av få delar;
lite innfløkt;
utan noko ekstra
Døme
- enkel reiskap;
- ein enkel melodi;
- enkel kost;
- enkel oppbygnad;
- ein enkel, men elegant kjole;
- gjere det enkelt
- brukt som adverb
  stova er enkelt møblert
som krev lite;
likefram (2), ukunstla, naturleg (5)
Døme
- ha enkle vanar;
- leve eit enkelt liv;
- dei er enkle folk
lett å forstå, gjere eller bruke;
grei (1), forståeleg
Døme
- ei enkel oppgåve;
- dette er enkelt å svare på
- brukt som substantiv
  det er ofte det enklaste som er det beste

Faste uttrykk

enkel konsonant
konsonantteikn som det ikkje er to etter einannan av;
enkelkonsonant;
til skilnad frå dobbel konsonant
enkelt tonelag
tonem 1;
einstavingstonelag;
til skilnad frå dobbelt tonelag
ganske enkelt
rett og slett;
beintfram
denne historia er ganske enkelt ikkje sann

ladylike

adjektiv

Uttale

leiˊdilaik

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

som kjenneteiknar eller høver for ei lady (2);

stilig og elegant

Døme

ei ladylike kroppshaldning

lady

substantiv hokjønn

Uttale

leiˊdi

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

(tittel for) kvinne i det engelske aristokratiet;
jamfør lord
stilfull, elegant dame

åndfull

adjektiv

Opphav

etter tysk; fransk

Tyding og bruk

som kombinerer vektig innhald med elegant framføring;

vittig, fengslande, spirituell

Døme

ei åndfull tale

greyhound

substantiv hankjønn

Uttale

greiˊhaond

Opphav

av engelsk grey-, truleg frå gammalengelsk; jamfør norrønt greyhundr ‘tispe’

Tyding og bruk

elegant og muskuløs hund som blir brukt i veddeløp

grasiøs

adjektiv

Opphav

frå fransk; av latin gratia ‘ynde’

Tyding og bruk

yndefull, elegant (2), mjuk (3)

Døme

grasiøse rørsler

Side 1 av 4

Resultat per side: