Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 67 oppslagsord

dersom

subjunksjon

Opphav

norrønt þar sem ‘der kor’

Tyding og bruk

innleier ei leddsetning som uttrykkjer vilkår;
om (så er at)
Døme
  • eg tek bilen dersom du ikkje treng han;
  • dersom du kjem, skal du få middag

kalle opp

Tyding og bruk

Sjå: kalle
  1. gje namn etter noko eller nokon
    Døme
    • dei vil kalle opp oldefaren dersom dei får ein gut;
    • plassen er kalla opp etter den tidlegare statsministeren
  2. (prøve å) kontakte til dømes gjennom eit radiosamband
    Døme
    • flygeleiaren kalla opp flyet

ta skade

Tyding og bruk

bli skadd;
Sjå: skade
Døme
  • treet vil ta skade dersom den nye vegen kjem;
  • potetene tok skade av frosten

stå om livet

Tyding og bruk

Sjå: liv
  1. vere fare for at nokon kan døy
    Døme
    • det stod om livet dersom han ikkje fekk legehjelp
  2. vere svært viktig for å kunne halde fram med ein aktivitet
    Døme
    • det synest å stå om livet for fiskerinæringane

utan at

Tyding og bruk

innleier ei leddsetning som uttrykkjer vilkår;
dersom ikkje, med mindre;
Sjå: utan
Døme
  • eg reiser ikkje utan at du blir med;
  • arbeidet er solid utan at det er særleg spennande

ved eiga hjelp

Tyding og bruk

ved å bruke;
med eiga kraft;
på eiga hand;
Sjå: hjelp
Døme
  • dersom eg dett, klarar eg ikkje ved eiga hjelp å reise meg opp att;
  • ho har lært å snu seg frå ryggen til magen ved eiga hjelp

medan graset gror, døyr kua

Tyding og bruk

dersom førebuingane tek for lang tid, blir det heile for seint eller uaktuelt;
Sjå: gras

snu seg i grava

Tyding og bruk

om avliden person: vere misnøgd og protestere;
Sjå: grav
Døme
  • Edvard Grieg hadde snudd seg i grava dersom han hadde høyrt dette

forhalde seg

Tyding og bruk

Sjå: forhalde
  1. oppføre seg;
    fare fram;
    vere
    Døme
    • ein lyt forhalde seg roleg;
    • saka forheld seg slik dei seier
  2. vere ein samanheng;
    ha seg;
    Døme
    • dersom det faktisk forheld seg slik du påstår, vil det få store konsekvensar

preklusivt proklama

Tyding og bruk

offentleg kunngjering om at krav, særleg i dødsbu, fell bort dersom dei ikkje blir melde i rett tid;
Sjå: preklusiv