Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 50 oppslagsord

ark 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ǫrk; av latin arca ‘kiste’

Tyding og bruk

  1. i eldre bibelmål: kiste, skrin;
    jamfør paktkiste
    Døme
    • arka i tabernakelet
  2. i bibelmål: skip
    Døme
    • Noahs ark

ark 2

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom eldre dansk, frå lågtysk; av gammalfransk arquiere ‘skyteskar’ og samanblanding med ark (1

Tyding og bruk

utbygg med vindauge på utsida av hustak

ark 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin arcus ‘boge’, opphavleg ‘bøygd papir’

Tyding og bruk

  1. firkanta papirstykke (i ymse format)
    Døme
    • eit brev på fleire tettskrivne ark
  2. del av trykt bok som er på 16 sider i oktavformat og 8 sider i kvartformat

Faste uttrykk

  • blanke ark
    • ark utan påskrift, teikningar eller anna
      • ei notatblokk med blanke ark
    • i overført tyding: nye moglegheiter
      • begynne, starte med blanke ark

papirfly

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

ark av papir som er bretta slik at det liknar eit fly som kan sveve i lufta når ein kastar det
Døme
  • elevane bretta papirfly som dei sendte ut vindauget

papyrusrull

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

rull av fleire samanlimte ark av papyrus (2)
Døme
  • teksten var skriven på ein papyrusrull;
  • papyrusrullen var 15 meter lang

papyrus

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin; frå gresk

Tyding og bruk

  1. sumpplante i storrfamilien, nytta til skrivepapir, tauverk, korger og i båtbygging;
    Cyperus papyrus
  2. ark laga av stengelmergen i papyrus (1)
    Døme
    • eit brev skrive på papyrus
  3. papyrusrull med skrift på

i materie

Tyding og bruk

om bok: som finst i form av prenta ark som ikkje er hefta eller innbundne;
Sjå: materie

det aller heilagaste

Tyding og bruk

Sjå: heilag
  1. det inste rommet i Salomos tempel i Jerusalem, der paktas ark stod
  2. rom med det mest verdifulle;
    bestestova, kontoret til sjefen eller liknande
    Døme
    • bli med inn i det aller heilagaste

blanke ark

Tyding og bruk

Sjå: ark, blank
  1. ark utan påskrift, teikningar eller anna
    Døme
    • ei notatblokk med blanke ark
  2. i overført tyding: nye moglegheiter
    Døme
    • begynne, starte med blanke ark

bok 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt bók; same opphav som bøk , opphavleg ‘tavle av bøketre med runer på’

Tyding og bruk

  1. samanhefta eller innbundne ark med tekst og/eller bilete på
    Døme
    • lese ei bok;
    • bla i boka;
    • ho har gjeve ut fleire bøker
  2. særleg om eldre skrifter: kvar av dei bolkane eit større bokverk er delt inn i
    Døme
    • det er 39 bøker i Det gamle testamentet
  3. hefta eller innbundne blad til å skrive eller teikne på
    Døme
    • teikne i ei bok
  4. noko som liknar ei bok (1, 1)

Faste uttrykk

  • bøkenes bok
    Bibelen
  • ei lukka bok
    noko som er ukjent eller uforståeleg
    • dei åra er ei lukka bok
  • ha hug til boka
    ha leselyst
  • ha pengar på bok
    ha pengar i banken
  • handle på bok
    kjøpe på kreditt
  • lese som ei open bok
    gjennomskode, skjøne
    • eg las henne som ei open bok