Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 56 oppslagsord

vågemot

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

mot, vilje til å våge (2;
Døme
  • syne tiltakslyst og vågemot
Artikkelside

vågeleg

adjektiv

Opphav

av våge (2

Tyding og bruk

som det følgjer vågnad med;
Døme
  • ei vågeleg ferd;
  • eit vågeleg tiltak
Artikkelside

vågande

adjektiv

Tyding og bruk

som ein kan våge (2
Døme
  • det var ikkje vågande å reise i uvêret
Artikkelside

våg 5

substantiv inkjekjønn

Opphav

av våge (2

Tyding og bruk

det å våge noko;
Artikkelside

vedde

vedda

verb

Opphav

norrønt veðja; av vedd

Tyding og bruk

gjere veddemål;
Døme
  • vedde med ein om noko;
  • vedde (100 kr) på at ein har rett

Faste uttrykk

  • vedde ti mot ein
    seie seg villig til å betale motparten til dømes ti kroner dersom ein tek feil, mot å få ei krone dersom ein har rett
Artikkelside

vedd

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt veð

Tyding og bruk

  1. Døme
    • setje garden i vedd for lånet
  2. Døme
    • gjere vedd

Faste uttrykk

  • slå vedd om
    våge om
Artikkelside

vasskant

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • våge seg heilt ned i vasskanten
Artikkelside

utpå

preposisjon

Tyding og bruk

  1. ut på (særleg som adverb)
    Døme
    • ro utpå (sjøen);
    • våge seg, ro for langt utpå – òg: (byrje å) seie el. gjere meir enn ein greier å fullføre
  2. ute på
    Døme
    • liggje utpå (fjorden) og fiske;
    • utpå jordet;
    • gå utpå (åt jentene) – fare på nattefriing
  3. om tid: frampå, seinare på
    Døme
    • utpå kvelden, hausten
Artikkelside

tru 3

verb

Opphav

norrønt trúa; samanheng med tru (1 og tru (2

Tyding og bruk

  1. halde for sannsynleg, vere nesten sikker på, gå ut frå, meine, tenkje (seg), førestille seg
    Døme
    • eg er ikkje viss, men eg trur det er han;
    • eg trur han er svensk;
    • du skal vite, ikkje tru;
    • alle trur eg er rik;
    • ingen skulle tru at ho er bestemor;
    • eg trur det blir regn;
    • eg trur eg prøver – eg vil (jammen) prøve;
    • dette er berre noko du t-r;
    • tru (altfor) godt om ein;
    • dette hadde eg ikkje trudd om deg;
    • han er vel ein 50 år, skulle eg tru;
    • moro ja, eg skulle da tru det – det skal vere visst;
    • det kan ein da ikkje tru – det kan vel ikkje vere tilfellet, kan vel ikkje skje;
    • du må (el. kan) tru ho vart sint – du store min kor sint ho vart;
    • skal tru om han kjem? – eg lurer på om han kjem;
    • er det sant, skal tru? – jamfør tyd. 5
  2. ha tiltru til, lite på
    Døme
    • eg trur ikkje på det ho seier;
    • eg trudde ikkje mine eigne auge;
    • tru på det ein driv med;
    • tru på fri konkurranse;
    • trur du meg ikkje?
    • tru ein på hans ord;
    • han er ein svikar, tru du meg!
    • ho trur seg ikkje til å ta oppgåva
    • i religiøst mål: (vere viss på at Gud finst og) ha full tillit til Gud og hans nåde (jf òg I truande 1)
      • tru på Gud;
      • ha vanskeleg for å tru
    • (over)late i tillit, fortru (2)
      • tru nokon til å passe huset – jamfør trudd
  3. vere overtydd om (at noko finst), ha visse (om)
    Døme
    • tru på ein gud – jamfør tyd. 2;
    • tru på ufoar;
    • tru på julenissen
  4. Døme
    • tru seg til ein
  5. brukt i infinitiv for å uttrykkje uvisse (forkorting av skal tru, må tru):
    Døme
    • tru om han kjem?
    • kjem han, tru?

Faste uttrykk

  • tru seg
    ha sjølvtillit; våge
Artikkelside

trøyste 1

trøysta

verb

Opphav

norrønt treysta, av traust; same opphav som trøyste (2

Tyding og bruk

ha mot til, våge
Døme
  • ikkje trøyste å gå lenger;
  • ikkje trøyste seg til å fare
Artikkelside
Side 4 av 6