Avansert søk

51 treff

Bokmålsordboka 26 oppslagsord

ussel

adjektiv

Opphav

samme opprinnelse som usæl

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • handle usselt
  2. Eksempel
    • usle kår;
    • slite for en ussel lønn
  3. helsesvak, skral
    Eksempel
    • kjenne seg ussel

påver

adjektiv

Opphav

gjennom fransk pauvre; fra latin pauper ‘fattig’

Betydning og bruk

Eksempel
  • et påvert resultat

futil

adjektiv

Opphav

av latin futilis ‘ussel’

Betydning og bruk

lommerusk

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

  1. rusk som samler seg i en lomme
  2. i overført betydning: liten, ussel pengesum
    Eksempel
    • det er lommerusk som utbetales i premier

kryp

substantiv intetkjønn

Opphav

av krype

Betydning og bruk

  1. liten krypende skapning
    Eksempel
    • finne et lite kryp under en stein
  2. ussel person;
    liten, vergeløs skapning;
    Eksempel
    • ditt elendige kryp!
    • stakkars kryp!
    • i vogga lå et lite kryp

kujoneri

substantiv intetkjønn

Opphav

jamfør kujon og -eri

Betydning og bruk

feig eller ussel opptreden

nedrig

adjektiv

Opphav

fra lavtysk , opprinnelig ‘lav’

Betydning og bruk

sjofel, ussel
Eksempel
  • ha en nedrig tankegang
  • brukt som adverb:
    • det var nedrig gjort

kummerlig

adjektiv

Betydning og bruk

Eksempel
  • leve under kummerlige forhold;
  • ha det kummerlig

illhervelig

adjektiv

Opphav

jamfør norrønt herfiligr ‘dårlig, ussel’ og ill

Betydning og bruk

fryktelig, voldsom
Eksempel
  • et illhervelig vær

bedriten

adjektiv

Uttale

bedriˊten

Opphav

av be- og drite; bokstavelig: ‘full av dritt’

Betydning og bruk

elendig
Eksempel
  • en bedriten dag;
  • oppføre seg bedritent

Nynorskordboka 25 oppslagsord

ussel

adjektiv

Opphav

same opphav som usæl

Tyding og bruk

  1. Døme
    • det var usselt gjort
  2. Døme
    • usle kår;
    • ussel løn;
    • gjere det for ein ussel tikroning;
    • ein ussel farkost
  3. Døme
    • kjenne seg ussel i kroppen

påver

adjektiv

Opphav

gjennom fransk pauvre, frå latin pauper ‘fattig’

Tyding og bruk

Døme
  • eit påvert resultat

raten

adjektiv

Opphav

samanheng med rate (2

Tyding og bruk

dårleg, vond, fæl, ussel, vrang
Døme
  • ein raten jentunge

lommerusk

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. rusk som samlar seg i lomma;
  2. i overført tyding: liten, ussel pengesum
    Døme
    • ein million kroner er berre lommerusk for dei

kujoneri

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør kujon og -eri

Tyding og bruk

feig eller ussel framferd

kryp 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

av krype

Tyding og bruk

  1. liten krypande skapning
    Døme
    • finne eit lite kryp under ein stein
  2. ussel person;
    liten, verjelaus skapning;
    Døme
    • ditt elendige kryp!
    • stakkars kryp!
    • i vogga låg eit lite kryp

nedrig

adjektiv

Opphav

frå lågtysk , opphavleg ‘låg’

Tyding og bruk

sjofel, ussel
Døme
  • ha ein nedrig tankegang
  • brukt som adverb:
    • det var nedrig gjort

kummerleg

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • ho budde kummerleg

illherveleg

adjektiv

Opphav

jamfør norrønt herfiligr ‘dårleg, ussel’ og ill

Tyding og bruk

frykteleg, fælsleg, ofseleg
Døme
  • eit illherveleg vêr

hund

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hundr

Tyding og bruk

  1. husdyr (som finst i ulik storleik, farge, skapnad og åtferd) som blir halde som kjæledyr eller bruksdyr, som er lett å dressere og som ein kan bruke til jakt eller andre oppgåver;
    Canis familiaris
    Døme
    • gå tur med hunden;
    • høyre hundane gøy;
    • folk som held hund;
    • gjere eit søk med hund
  2. rå eller ussel person, òg brukt som skjellsord
    Døme
    • din feige hund!
  3. brukt som kraftuttrykk: pokker, fanden (1
    Døme
    • kva hunden er dette for noko!
    • fy hunden for ein dag det vart!
  4. brukt i namn på stjernebilete som kan minne om ein hund (1)
    Døme
    • Den store hunden;
    • Den vesle hunden

Faste uttrykk

  • der ligg hunden gravlagd
    dette er den den verkelege årsaka;
    slik heng det saman
  • ein hund etter
    svært lysten på;
    vill etter
    • ein hund etter ros;
    • ho var ein hund etter å lese
  • ein vittig hund
    ein vittig, morosam person
  • galne hundar får rive skinn
    den som er uvørden, får svi for det
  • gå i hundane
    gå til grunne
  • ikkje skode hunden på håra
    ikkje døme nokon etter det ytre
  • raude hundar
    barnesjukdom med raudt utslett;
    Rubella
  • som ein hund
    brukt for å forsterke noko negativt: veldig, svært, særs
    • fryse som ein hund;
    • vere lydig som ein hund
  • som hund og katt
    i stadig fiendskap
    • dei levde som hund og katt