Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
40 treff

Nynorskordboka 40 oppslagsord

rop

substantiv inkjekjønn

Opphav

truleg frå tysk; jamfør norrønt hróp ‘baktaling, lastord’

Tyding og bruk

det å rope;
lyd av roping;
Døme
  • eit rop om hjelp
Artikkelside

rope

ropa

verb

Opphav

truleg frå tysk; jamfør norrønt hrópa ‘baktale’

Tyding og bruk

bruke sterk røyst;
skrike, kalle
Døme
  • rope om hjelp;
  • rope hurra;
  • rope på nokon;
  • rope opp namna på ei liste;
  • rope noko ut

Faste uttrykk

  • rope på elgen
    kaste opp;
    spy (2, 1)
  • rope på noko
    be om noko, gjere krav på noko;
    krevje (1), forlange
    • rope på høgare løn
  • som ein roper i skogen, får ein svar
    ein blir så mykje påakta som ein fortener
Artikkelside

stille 1

substantiv hokjønn

Opphav

av still (2

Tyding og bruk

  1. stilt vêr;
    Døme
    • i storm og stille;
    • båten låg og dreiv i stilla
  2. det at det ikkje er bråk;
    Døme
    • eg nyt stilla om kveldane;
    • eit rop braut plutseleg stilla

Faste uttrykk

  • i all stille
    i løynd;
    utan mykje merksemd
Artikkelside

hjartesår 2

adjektiv

Tyding og bruk

sår (2, 1) i hjartet;
Døme
  • eit hjartesårt rop;
  • hjartesåre tårer;
  • ein hjartesår strid
Artikkelside

utbrot, utbrott

substantiv inkjekjønn

Opphav

av bryte

Tyding og bruk

  1. plutseleg og brå start, framvekst og liknande av noko
    Døme
    • vulkanen hadde utbrot for to år sidan;
    • utbrotet av epidemien
  2. det at ein kvilande sjukdom som herpes, eksem eller liknande gjev symptom i form av sår, utslett og liknande
  3. i sykkelritt eller løp: det å (prøve å) bryte ut frå ei gruppe;
    Døme
    • tre syklistar prøvde med eit utbrot
  4. brått kjensleuttrykk;
    brå ytring;
    Døme
    • kome med eit rasande utbrot
Artikkelside

fortvila, fortvilt

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av fortvile

Tyding og bruk

  1. utan von;
    Døme
    • vere fortvila over noko;
    • eit fortvila rop
  2. svært vanskeleg, umogleg
    Døme
    • ein fortvila situasjon
Artikkelside

tilrop

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

rop retta til nokon, som åtvaring, uttrykk for misnøye, hyllest eller liknande
Døme
  • talaren vart møtt med piping og tilrop;
  • oppmuntrande tilrop
Artikkelside

gjalle

gjalla

verb

Opphav

norrønt gjalla

Tyding og bruk

lyde høgt og sterkt;
Døme
  • dei song så det gjalla
  • brukt som adjektiv
    • ho høyrde eit gjallande rop
Artikkelside

rykte

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk opphavleg ‘rop’

Tyding og bruk

  1. ubekrefta nyhende, ofte sensasjonelle og negative, som går frå munn til munn;
    Døme
    • dette er berre lause rykte;
    • har du høyrt rykta om han?
  2. Døme
    • ha eit dårleg rykte;
    • selskapet hadde eit godt rykte blant folk flest

Faste uttrykk

  • namn og rykte
    dom eller meining om nokon eller noko;
    omdøme (1)
    • dette har skadd mitt gode namn og rykte;
    • saka øydela hans politiske namn og rykte;
    • namnet og ryktet hans er nok til å få motstandarane til å skjelve
  • vere betre enn ryktet sitt
    vere betre enn det som blir sagt om ein
Artikkelside

naudrop, nødrop

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

rop om hjelp
Døme
  • høyre naudrop

Faste uttrykk

  • med eit naudrop
    så vidt
    • det gjekk med eit naudrop
Artikkelside