Avansert søk

Nynorskordboka 123 oppslagsord

mjuk

adjektiv

Opphav

norrønt mjúkr

Tyding og bruk

som lett gjev etter for trykk;
blaut (2);
motsett hard (1)
Døme
- mjukt brød;
- mjukt skinn;
- eg søv best på ei mjuk pute
- brukt som adverb:
  liggje mjukt og godt
gradvis;
varsam
Døme
- ein mjuk overgang til pensjonisttilværet
- brukt som adverb:
  bilen stoppa mjukt
bøyeleg (1);
ledig, smidig;
motsett stiv (1)
Døme
- ei mjuk grein;
- vere mjuk i kroppen
ettergjevande, føyeleg;
audmjuk;
veik
Døme
- bli mjuk etter ei overhaling;
- gjere seg mjuk;
- få nokon til å bli mjuk
som gjeld kjensler og livskvalitet;
som legg vekt på omsut for og omsyn til andre
Døme
- mjuke verdiar

Faste uttrykk

mjuk mann
mann som (medvite) går mot den tradisjonelle mannsrolla
mjuke trafikantar
fotgjengarar og syklistar
mjukt stål
smijern
mjukt vatn
kalkfattig vatn;
blautt vatn

mjuke 2

mjuka

verb

Tyding og bruk

gjere mjuk eller mjukare;

gjere meir fleksibel;

gjere lettare;

Døme

gjere tøyingar for å mjuke opp kroppen;
mjuke opp reglane;
mjuke opp stemninga

softis

substantiv hankjønn

Uttale

såfˊtis

Opphav

av engelsk soft ice

Tyding og bruk

mjuk iskrem, servert i kjeks eller beger;

søye 3

søya

verb

Opphav

samanheng med syde

Tyding og bruk

varme opp seint
bløyte eller gjere mjuk med rå, fuktig varme
Døme
- søye ei vidje;
- klesvasken låg og søydde i vaskemaskinen
bruse (1), suse (1)
vere slakk, lat eller likesæl

seig

adjektiv

Opphav

norrønt seigr; samanheng med sige

Tyding og bruk

tjukk og kleimen;
tjuktflytande;
slimete, viskøs
Døme
- seig som sirup;
- slimet var seigt
som kan bøyast og strekkjast utan å breste;
mjuk og sterk;
til skilnad frå møyr (1), sprø (1)
Døme
- biffen er seig;
- ein seig vidjekvist;
- seige rundstykke
som er vanskeleg og tek lang tid å gjere;
dryg (1)
Døme
- eit seigt arbeid;
- den siste brekka er seig
(sterk og) uthaldande
Døme
- ein seig kar;
- ho er seig og held ut lenge
sein (1), treg (1)
Døme
- vere seig i vendinga

Faste uttrykk

vere eit seigt, gammalt skinn
vere særs uthaldande;
vere ein som aldri gjev opp

tenor

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk og tysk; av italiensk tenore

Tyding og bruk

mannsrøyst som ligg høgt oppe på toneskalaen;
tenorrøyst
Døme
- han hadde ein praktfull tenor;
- syngje med ein lys og mjuk tenor
tenorrøyst i opera, kor eller liknande
Døme
- syngje tenor
songar (1) med tenor (1)
Døme
- ein italiensk tenor
instrument i same toneleie som tenor (1);
jamfør tenorhorn, tenorsaksofon

spretten

adjektiv

Tyding og bruk

mjuk, ledig, sprek
Døme
- ei spretten jente;
- to spretne karar
livleg
Døme
- ein spretten melodi

soppen

adjektiv

Tyding og bruk

mjuk som ein sopp

ettergjeven

adjektiv

Opphav

Tyding og bruk

som ikkje blir kravd;
gjeven avkall på;
ettergitt
Døme
- ettergjevne krav;
- skatten vart ettergjeven
ettergjevande
Døme
- eg har blitt mjuk og ettergjeven

stiv

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

som ikkje eller vanskeleg lèt seg bøye;
uelastisk, motsett mjuk
Døme
- skiene var altfor stive;
- ein bil med stive fjører;
- harde og stive sko;
- ein stiv perm, snipp;
- stivt, stridt hår;
- ha ein stiv fot
- støl (2
  vere gammal og stiv
- urørleg
  bli stiv av skrekk
- tjukk
  fløyten ville ikkje bli stiv
lite naturleg, ufri;
tilgjord
Døme
- vere stiv og keitete;
- helse litt stivt;
- eit stivt smil
hardnakka, ubøyeleg
Døme
- vere stiv og strid
dugande;
stø (3, trygg
Døme
- (ikkje) vere stiv i engelsk
dryg, urimeleg
Døme
- halde stive prisar
- hard, kraftig
  blåse stivt;
  stiv kuling
- heil og full
  sitje i to stive timar

Faste uttrykk

sjå stivt på
sjå vedvarande og intenst på
ho såg stivt på oss

Side 1 av 13

Resultat per side: