Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 82 oppslagsord

fenylketonuri

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

arveleg stoffskiftesjukdom som kan gje alvorleg fysisk og psykisk funksjonshemming om han ikkje blir oppdaga i tide
Døme
  • nyfødde blir screena for fenylketonuri i Noreg
Artikkelside

seinskade

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fysisk eller psykisk skade som viser seg først lang tid etter at påverknaden er skjedd
Døme
  • samanhengen mellom langvarig tortur og seinskadar er for lenge sidan prova
Artikkelside

åndssvak

adjektiv

Tyding og bruk

som har medfødd eller tidleg skade på eller svekking av åndsevnene;
psykisk utviklingshemma
Artikkelside

ødipalkonflikt

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

psykisk konflikt som har sin grunn i ødipuskomplekset
Artikkelside

vond

adjektiv

Opphav

norrønt vándr, vóndr

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gammal vane er vond å vende;
    • det var ikkje vondt om pengar – det skorta ikkje på pengar
  2. (fysisk og psykisk) plagsam, pinefull, skadeleg;
    Døme
    • vond smak;
    • vonde netter;
    • au, det gjer vondt;
    • det var vondt å miste barnet;
    • ta det vonde med det gode
  3. Døme
    • ho vart vond på meg
  4. Døme
    • som substantiv:

Faste uttrykk

  • den vonde
    vondemannen, djevelen
  • ha vondt av
    tykkjer synd i
  • ha vondt i halsen
    vere sår i halsen, ha halsbetennelse
  • kaste vondt på
    setja (skadeleg) trolldom på (folk, dyr)
Artikkelside

unormal

adjektiv

Tyding og bruk

ikkje normal;
Døme
  • unormal temperatur;
  • han er unormal – psykisk avvikande;
  • unormalt stor trafikk
Artikkelside

ubehag

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

lei kjensle (fysisk eller psykisk)
Døme
  • kjenne ubehag;
  • dette gjev, vekkjer ubehag
Artikkelside

ubalansert

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som (lett) kjem ut av psykisk balanse;
  2. skeivt fordelt, einsidig, partisk
    Døme
    • ei ubalansert framstilling
Artikkelside

trøyst

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt traust ‘tillit’, samanheng med tru (1 og tru (3; tyding no frå tysk Trost

Tyding og bruk

(psykisk) støtte, lindring, lette, oppmuntring (i motgang, vonbrot, sorg)
Døme
  • gje nokon trøyst i sorga;
  • søkje, finne, få trøyst i Bibelen;
  • seie eit ord til trøyst;
  • ei mager, dårleg trøyst;
  • det var da enda ei trøyst;
  • du er einaste trøysta vår – den vi kan lite på
Artikkelside

tortur

substantiv hankjønn

Opphav

frå mellomalderlatin; sjå tort

Tyding og bruk

  1. fysisk eller psykisk mishandling for å tvinge nokon til å tilstå eller liknande
    • tortur vart innført i Noreg i 1687 og avskaffa i 1814;
    • tortur og politisk undertrykking heng saman
  2. òg i overført tyding: sterk åndeleg pine eller plage
    • dette er reine torturen å høyre på
Artikkelside
Side 7 av 9