Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 116 oppslagsord

gaukur

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør ur (4

Tyding og bruk

veggur med ein mekanisme som får ein figur, som liknar ein gauk, til å kome fram og gale kvar time
Artikkelside

drodle

drodla

verb

Opphav

av engelsk doodle

Tyding og bruk

  1. rable ned idé, skisse, figur eller liknande;
    teikne krusedullar;
    Døme
    • elevar som drodlar på pulten;
    • drodle i margen
  2. diskutere tankar og idear om noko
    Døme
    • vi kan drodle litt om alternativa;
    • drodle rundt kva som er den beste løysinga
Artikkelside

bakgrunnsfigur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. figur (2) som held seg i bakgrunnen
    Døme
    • ein av bakgrunnsfigurane i romanen
  2. figur (2) som utgjer bakgrunnen for noko
    Døme
    • ein bakgrunnsfigur for kommunismen
Artikkelside

åttekant

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

figur med åtte hjørne og åtte like store sider
Artikkelside

åttebladrose

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

særleg i prydsaum og åklevev: roseliknande figur eller ornament med åtte blad
Artikkelside

vinkel

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; samanheng med vinke eigenleg ‘bøying’

Tyding og bruk

  1. geometrisk figur som er avgrensa av to rette linjer frå same punktet;
    mål for kor mykje den eine av to linjer må svingast om skjeringspunktet før ho fell saman med den andre
    Døme
    • full vinkel – 360° (400 g);
    • stump (gag) vinkel – vinkel mellom 90° og 180°;
    • dørkarmen er ikkje i vinkel – er ikkje rettvinkla
    • til dømes i fotball
      • skyte frå (altfor) skrå vinkel
    • i overført tyding
      • sjå noko frå ulike vinklar – synsvinklar
  2. reiskap til å måle, setje av (rette) vinklar med
    Døme
    • lausvinkel;
    • fast vinkel
    • om distinksjonar for sersjantar og (vise)korporalar
      • få vinklar
    • særleg i fotballmål: kryss (1, 2)
      • skotet gjekk heilt opp i vinkelen

Faste uttrykk

  • bein vinkel
    180° (200 g) = den rette linja;
    like vinkel
  • konkav vinkel
    vinkel mindre enn 180°
  • konveks vinkel
    større enn 180°
  • rett vinkel
    vinkel på 90° (100 g)
  • spiss vinkel
    vinkel mindre enn 90°
Artikkelside

vandrefigur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i litterært mål;
figur (2) som går igjen i fleire diktverk
Artikkelside

utstillingsdokke

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

menneskeliknande figur til å stille ut klede på
Artikkelside

usymmetrisk

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • usymmetrisk figur, oppstilling
Artikkelside

treskurd

substantiv hankjønn

Opphav

av skurd (1

Tyding og bruk

  1. det å skjere ut figurar og ornament i tre (1, 2)
  2. figur(ar), ornament som er skoren (skorne) ut i tre (1, 2)
Artikkelside
Side 7 av 12