Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 3967 oppslagsord

grov 3

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. sett saman av store delar eller partiklar;
    storbygd, kraftig, tjukk, klumpete;
    til skilnad frå fin (9)
    Døme
    • ein stor og grov kar;
    • grovt tømmer;
    • grov sand;
    • grovt sandpapir;
    • grovt brød;
    • grove andletsdrag;
    • grov hud
  2. lite detaljert, unyansert, lite nøyen
    Døme
    • få eit grovt overslag;
    • vi gjorde berre ei grov måling;
    • eg er i grove trekk samd med deg
    • brukt som adverb
      • hogge noko grovt til;
      • grovt skissert
  3. stor, alvorleg, brutal
    Døme
    • eit grovt tjuveri;
    • ta grov betaling;
    • ha grovt med pengar;
    • bli dømd for grov vald
    • brukt som adverb
      • lyge grovt
  4. mørk, djup
    Døme
    • han har ikkje særleg grov stemme
  5. dryg, udanna, uhøfleg, rå;
    som er på kanten
    Døme
    • ho er grov i kjeften;
    • fortelje ei grov historie;
    • kome med grove skuldingar;
    • vil du høyre ein grov vits?

Faste uttrykk

  • det grøvste
    det viktigaste eller mest vesentlege;
    størsteparten
  • grov kam
    kam med stort mellomrom mellom tennene
  • grov sjø
    (sjø med) store bølgjer
Artikkelside

grisetang

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør tang (1

Tyding og bruk

brunalge med inntil to meter lange skot med luftblærer, tradisjonelt brukt i dyrefôr og gjødsel;
Ascophyllum nodosum
Artikkelside

gris 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt gríss

Tyding og bruk

  1. husdyr av svinefamilien med tjukk kropp, korte bein, små auge og tryne;
    tamsvin
    Døme
    • halde gris og sau;
    • slakte grisen til jul;
    • feit som ein gris
  2. ureinsleg eller slurven person
    Døme
    • ikkje søl slik, din gris!
  3. uanstendig eller umoralsk person
    Døme
    • ein gammal gris
  4. kortspel for barn
    Døme
    • skal vi spele gris?

Faste uttrykk

  • alt går i grisen
    uttrykk for ikkje å vere kresen
  • fy til grisen
    brukt for å uttrykkje beundring, avsky eller annan reaksjon
    • fy til grisen, så kjedeleg det er!
  • hyle/skrike som ein stukken gris
    skrike høgt og skjerande, særleg av smerte
  • ikkje likne grisen
    vere uakseptabel eller forkasteleg;
    vere dårleg eller meiningslaus
    • dette liknar ikkje grisen!
Artikkelside

grisetryne

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. tryne (1) på gris
  2. stygt andlet på menneske
  3. brukt nedsetjande til eller om person ein synest er stygg
    Døme
    • ditt grisetryne!
Artikkelside

gruppevis

adjektiv

Tyding og bruk

som skjer eller opptrer i grupper
Døme
  • gruppevis frammøte
  • brukt som adverb:
    • kome gruppevis
Artikkelside

grunngje, grunngi, grunngjeve

grunngjeva

verb

Tyding og bruk

gje grunnar for;
underbyggje
Døme
  • dei grunngav avslaget med at søkjaren ikkje var kvalifisert
  • brukt som adjektiv
    • sende ein grunngjeven søknad
Artikkelside

gruble

grubla

verb

Opphav

av lågtysk grubeln, opphavleg ‘grave’

Tyding og bruk

vere i djupe tankar;
tenkje grundig;
Døme
  • eg grubla lenge over det som hadde skjedd;
  • gå og gruble på vanskelege spørsmål
  • brukt som adjektiv
    • ein grublande romantikar
Artikkelside

grovsikte

grovsikta

verb

Opphav

jamfør sikte (3

Tyding og bruk

sikte (3, 1) i sikt med store hol;
til skilnad frå finsikte (1)
Døme
  • grovsikte mjølet
  • brukt som adjektiv
    • 100 gram grovsikta spelt
Artikkelside

grovhakke

grovhakka

verb

Opphav

jamfør hakke (2

Tyding og bruk

hakke i store bitar;
til skilnad frå finhakke
Døme
  • rens og grovhakk kvitlauken
  • brukt som adjektiv
    • strø over ein neve grovhakka basilikum
Artikkelside

grom

adjektiv

Opphav

samanheng med gram (3 og grim (2; same opphav som grum (1

Tyding og bruk

  1. gild, framifrå, storveges
    Døme
    • ein grom bil;
    • dette er gromme greier;
    • det grommaste rommet i huset
    • brukt som adverb
      • koret song gromt
  3. Døme
    • gjer dette, så er du grom
Artikkelside
Side 3 av 397