Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
72 treff

Bokmålsordboka 10 oppslagsord

syte

verb

Opphav

norrønt sýta; av sut

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • sutre og syte

Faste uttrykk

  • syte for
    ta seg av;
    sørge for (2)
    • hun sytte for husrom;
    • de syter for at turistene får oppleve noe
Artikkelside

okke seg

Betydning og bruk

si ‘okk’;
beklage seg eller syte over noe;
Sjå: okke
Eksempel
  • de okket seg over strømprisen
Artikkelside

syte for

Betydning og bruk

sørge for;
Sjå: syte
Artikkelside

gryle

verb

Betydning og bruk

  1. skrike skjærende og langtrukkent
    Eksempel
    • grisen gryler
  2. Eksempel
    • bjørnen grylte
  3. skjelle og smelle;
    klage, syte, sutre
    Eksempel
    • gryle over bensinprisene
Artikkelside

syt

substantiv intetkjønn

Opphav

av syte

Betydning og bruk

klage (1, syting
Eksempel
  • jeg blir så lei av dette evinnelige sytet ditt
Artikkelside

klage 2

verb

Opphav

av tysk eller lavtysk klagen

Betydning og bruk

  1. gi uttrykk for misnøye;
    jamre seg;
    Eksempel
    • syte og klage;
    • klage over dårlig helse;
    • de klager stadig sin nød for henne
  2. Eksempel
    • klage på servicen på hotellet;
    • hvert år er det mange som klager på skatten;
    • klage til Kongen
Artikkelside

gnåle

verb

Opphav

beslektet med gnu (2

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • gnåle om penger
  2. gjenta det samme om igjen og om igjen
    Eksempel
    • gnåle på det samme;
    • gnåle på en visestubb
Artikkelside

sangre

verb

Opphav

beslektet med synge

Betydning og bruk

gi en langtrukken, syngende lyd, klynke, kvinke
Eksempel
  • sangre og syte dagen lang;
  • han sangret og spilte litt på fele
Artikkelside

okke

verb

Opphav

lydord

Faste uttrykk

  • okke seg
    si ‘okk’;
    beklage seg eller syte over noe;
    akke seg
    • de okket seg over strømprisen
Artikkelside

sutre

verb

Opphav

beslektet med sut

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • barnet sutret
  2. Eksempel
    • han går og sutrer bestandig
Artikkelside

Nynorskordboka 62 oppslagsord

syte 2

syta

verb

Opphav

norrønt sýta; av sut

Tyding og bruk

  1. klage, låte ille
    Døme
    • dei berre går og syter
  2. seie seg lei eller sorgfull for
    Døme
    • eg syter deg ikkje – det er ikkje synd i deg
  3. ha omsut for, passe, sørgje for
    Døme
    • ha mange å syte for

Faste uttrykk

  • syte med
    kvi seg for
Artikkelside

syte 1

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

person som syter mykje
Artikkelside

syten

adjektiv

Tyding og bruk

som klagar og syter mykje;
Artikkelside

sjå 2

verb

Opphav

norrønt sjá; jamfør sett (4

Tyding og bruk

  1. oppfatte med auga;
    leggje merke til;
    bli var
    Døme
    • sjå ein samanstøyt mellom to bilar;
    • sjå nokon kome;
    • sjå at nokon kjem;
    • kan du sjå hunden der borte?
    • brått såg eg noko på vegen framfor meg;
    • ikkje sjå snurten av ein;
    • ikkje sjå handa framfor seg;
    • sjå flisa i auget åt bror sin – Matt 7,3
  2. vende blikket mot;
    Døme
    • sjå der, no regnar det;
    • sjå ein film, ei utstilling;
    • sjå ei sak frå begge sider;
    • sjå i avisa
    • vitje
      • sjå innom (til) ein;
      • sjå opp! – pass på, ver på vakt!
      • sitje roleg og sjå på – berre sitje passiv;
      • har du sett på maken?
    • granske, undersøkje
      • vil du sjå på denne motoren?
  3. få lære, oppleve, vite;
    Døme
    • den som lever, får sjå;
    • vi får sjå korleis det går;
    • det er noko ein sjeldan ser – er vitne til;
    • du skal sjå det går nok bra
    • tenkje etter, fundere
      • la meg sjå, det er femten år sidan
    • innsjå, skjøne
      • der ser du korleis det går;
      • så langt eg kan sjå, skulle det gå bra;
      • ho er rik, ser du
    • vilje (2, ynskje
      • eg ser helst at du går;
      • ikkje sjå på prisen – ikkje bry seg om prisen
  4. om utsjånad: gje inntrykk av, likjast
    Døme
    • å sjå til er han ein kraftkar
  5. refleksivt:
    Døme
    • sjå framfor seg;
    • sjå seg tid til – ha tid til
  6. i uttrykk med partikkel

Faste uttrykk

  • ikkje sjå ut
    vere fæl, underleg å sjå på
  • sjå att
    møtast på nytt, finne att
  • sjå bort frå
    ikkje rekne med;
    ignorere
    • bare sjå bort fra den siste meldingen min;
    • sett bort frå far, kven kjem i brudlaupet?
  • sjå etter
    • passe på nokon eller noko
      • eg ser etter tinga hans medan er vekke;
      • ho ser etter tantabarna sine i helga
    • leite etter noen eller noe
      • jeg ser etter fjernkontrollen;
      • vi såg etter sopp
  • sjå fram til
    glede seg til
  • sjå gjennom
    lese fort (i ei bok eller eit dokument)
  • sjå godt ut
    ha ein god utsjånad, verke frisk, i form
  • sjå i auga
    godta;
    vedgå
  • sjå kvarandre
    òg: møtast
  • sjå ned på nokon
    kjenne seg betre enn nokon;
    forakte
    • ho ser ned på alle som ikkje har same utdanning som henne
  • sjå opp til
    setje høgt;
    beundre, dyrke (2, 4)
  • sjå seg om/omkring/rundt
    • leite etter noko eller nokon
      • dei ser seg om etter ein ny stad å bu;
      • ho ser seg omkring etter brillene
    • kike rundt seg
      • dei ser seg om på det nye kontoret
    • reise rundt
      • han vil sjå seg litt rundt i landet
  • sjå seg råd/i stand til
    kunne eller ha høve til å gjere noko
    • i år ser vi oss råd til ein skikkeleg ferie;
    • eg ser meg ikkje i stand til å gå på jobb i dag
  • sjå seg føre
    gå varsamt;
    passe seg
    • sjå deg godt føre før du kryssar vegen
  • sjå seg rundt etter
    leite etter (noko)
  • sjå seg råd til
    ha høve el råd til
  • sjå til
    • passe på;
      ha tilsyn med, syte for
      • eg ser til dyra;
      • du må sjå til at gjestene får mat
    • ta fatt på;
      setje i gang med
      • nå får vi sjå til å byrje arbeidet
  • sjå ut
    ha ein bestemt framtoning;
    framstå (2)
    • han ser flott ut i den dressen;
    • du ser friskare ut i dag;
    • det ser ut som vi kan dra no;
    • sjå ut kandidatar til oppdraget
  • sjå vekk frå
    òg: ikkje rekne med eller ta omsyn til;
    sjå bort frå
Artikkelside

halde seg inne med

Tyding og bruk

syte for å vere god ven med;
Sjå: halde, inne
Døme
  • det er best å halde seg inne med sjefen
Artikkelside

sjå til

Tyding og bruk

syte for, passe på;
Sjå: sjå
Døme
  • sjå til dyra;
  • sjå til at gjestene får mat;
  • sjå til at noko går i orden
Artikkelside

okke seg

Tyding og bruk

seie ‘okk’;
klage eller syte over noko;
Sjå: okke
Døme
  • dei okka seg over ungdomen no for tida
Artikkelside

halde noko ved lag

Tyding og bruk

syte for at noko er uendra eller i stand;
Sjå: lag
Døme
  • halde kollektivtrafikken ved lag
Artikkelside

mjøle si eiga kake

Tyding og bruk

syte for føremoner for seg sjølv;
Sjå: kake, mjøle
Artikkelside

halde hjula i gang

Tyding og bruk

syte for at verksemda går som vanleg;
Sjå: hjul
Artikkelside
Side 1 av 7