Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
37 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

Nynorskordboka 36 oppslagsord

vitskap

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; tysk

Tyding og bruk

  1. metodisk innsamling, ordning (1) og etterprøving av kunnskapar og hypotesar etter allment godkjende reglar og krav (om intersubjektiv gildskap, klarleik osv.)
    Døme
    • formalvitskap;
    • vitskap og teknikk;
    • ofre seg for vitskapen;
    • i språkspørsmål nektar folk ofte å bøye seg for vitskapen
  2. fagområde som er emne for vitskap (1), eller som blir granska med vitskaplege metodar
    Døme
    • naturvitskap;
    • samfunnsvitskap;
    • språkvitskap;
    • lage ein heil vitskap av eit lite spørsmål – handsame altfor omstendeleg

Faste uttrykk

  • empirisk vitskap
    vitskap som byggjer på observasjonar
Artikkelside

varsam

adjektiv

Opphav

av var (3

Tyding og bruk

Døme
  • ein varsam mann;
  • vere varsam med elden;
  • handsame noko varsamt;
  • gjere ei varsam retting i manuskriptet
Artikkelside

varmehandsaming

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å handsame, påverke noko(n) med (sterk) varme
Artikkelside

tyd

adjektiv

Opphav

norrønt þýðr

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ho er støtt så tyd og blid
  3. lett å handsame;
    Døme
    • tydt skinn
Artikkelside

traktere

traktera

verb

Opphav

norrønt traktera; latin tractare ‘handsame, drøfte’

Tyding og bruk

  1. servere mat og/el. drikke
    Døme
    • traktere gjestene med kaffi og kaker;
    • bli fint traktert
  2. behandle (dårleg);
    jamfør maltraktere
    Døme
    • barna trakterte katten stygt
  3. kunne bruke;
    Døme
    • traktere mange instrument
Artikkelside

traktat

substantiv hankjønn

Opphav

mellomalderlatin tractatus ‘skriftleg framstilling’, eigenleg perfektum partisipp av; latin tractare ‘handsame’

Tyding og bruk

  1. skriftleg avtale mellom to eller fleire statar
    Døme
    • slutte ein traktat
  2. dokument som inneheld ein traktat (1)
    Døme
    • skrive under ein traktat
  3. religiøst småskrift
Artikkelside

syrebeis

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

alkalisk væske brukt til å handsame ting av tre med
Artikkelside

stime 1

stima

verb

Tyding og bruk

handsame, reinse med damp
Døme
  • stime bilen under før rustbehandlinga
Artikkelside

skåne

skåna

verb

Opphav

lågtysk schonen ‘handsame på ein fin måte’

Tyding og bruk

spare for noko hardt, vondt eller ei påkjenning
Døme
  • skåne ein for noko
  • verne mot skade
    • skåne kleda sine
Artikkelside

skilnad

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skilnaðr ‘åtskiljing’

Tyding og bruk

  1. det at ein ting er annleis enn ein annan;
    Døme
    • det er liten skilnad på dei to tilboda;
    • ikkje sjå skilnad på rett og rangt;
    • skilnaden mellom dei to summane er liten;
    • til skilnad frå systera er han flink til å lage mat;
    • gjere skilnad på folk – handsame folk ulikt og urettvist
  2. det å skilje;
Artikkelside
Side 3 av 4