Avansert søk

24 treff

Bokmålsordboka 10 oppslagsord

smule 2

verb

Betydning og bruk

  1. knuse til smuler
  2. gå i oppløsning
    Eksempel
    • brødet smuler seg;
    • fjellet smuler opp

smule 1

substantiv hankjønn

Opphav

beslektet med mole

Betydning og bruk

  1. liten del av noe som smuldres opp
    Eksempel
    • brødsmule, kakesmule;
    • smuler er også brøddet som synes smått, kan også ha verdi; lite er bedre enn ingenting
  2. liten mengde, grann
    Eksempel
    • her var det ikke snakk om smulersmåting;
    • ha en smule penger;
    • hver smitt og smulese smitt;
    • være en smule misfornøyd

smul

adjektiv

Opphav

beslektet med smelte (2

Betydning og bruk

rolig, uten sjøgang
Eksempel
  • smul sjø;
  • komme inn i smult farvann

mole

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt moli; beslektet med male (1

Betydning og bruk

lite stykke eller smule

rubb og stubb

Betydning og bruk

hver smitt og smule, alt;
Se: rubb

grann 1

substantiv intetkjønn

Opphav

norrønt grand; beslektet med engelsk grind ‘knuse’

Betydning og bruk

svært liten del, smule
Eksempel
  • kan du hjelpe meg lite grann?
  • hvert bidige grann

Faste uttrykk

  • hvert et grann
    alt
  • ikke det grann / ikke et grann
    ikke det minste
    • de hjalp ikke til det grann
  • ikke det skapte grann
    absolutt ingenting

brødsmule

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

smule (1, 1) av brød
Eksempel
  • mate fuglene med brødsmuler

smuldre

verb

Opphav

beslektet med smule (1

Betydning og bruk

  1. løse seg opp i smådeler
    Eksempel
    • smuldre bort, opp
  2. Eksempel
    • smuldre jordklumper

smitt

substantiv hankjønn

Opphav

av i dialekter smita ‘smøre (tynt) på’

Betydning og bruk

Faste uttrykk

  • hver smitt og smule
    hvert eneste grann

rubb

substantiv ubøyelig

Opphav

kanskje av rubbe ‘skrubbe av’, jamfør også lavtysk rump un stump

Betydning og bruk

smårusk

Faste uttrykk

  • rubb og rake
    hver smitt og smule, alt
  • rubb og stubb
    hver smitt og smule, alt

Nynorskordboka 14 oppslagsord

smule 2

smula

verb

Tyding og bruk

  1. knuse til smular
  2. gå i oppløysing;
    Døme
    • brødet smular seg;
    • fjellet smular opp

smule 1

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med smole (1 og smole (2

Tyding og bruk

  1. liten del av noko som smuldrar opp;
    Døme
    • brødsmule;
    • matsmule;
    • det var berre smular i kakeboksen;
    • smular er òg matdet som er lite, kan òg ha verdi, lite er betre enn ingenting
  2. lita mengd, grann
    Døme
    • det går ein smule til før det renn over

smul

adjektiv

Opphav

samanheng med smelte (3

Tyding og bruk

om sjø: roleg, still (2
Døme
  • smul sjø;
  • kome i smult farvatn

muldre

muldra

verb

Opphav

jamfør mole (1 og smule (1

Tyding og bruk

Døme
  • brødet muldrar seg

levne

levna

verb

Opphav

norrønt lifna ‘bli til overs’

Tyding og bruk

la bli att;
Døme
  • ho levna ikkje ein einaste smule til dei andre;
  • han levna ingen tvil om kva han syntest om saka

mole 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt moli; samanheng med male

Tyding og bruk

  1. del av noko;
    stykke, stubb, bete, smule
    Døme
    • ein mole av ei kake;
    • krukka gjekk i molar
  2. del av strekning
    Døme
    • gå ein mole bortetter stranda;
    • det er ikkje lange molen dit

gnute

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med gnu (2

Tyding og bruk

lite grann, liten bit, smule
Døme
  • ikkje ei gnute

grann 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt grand; samanheng med engelsk grind ‘knuse’

Tyding og bruk

svært liten del, ørlita mengd, smule
Døme
  • eit grann;
  • lite grann salt

Faste uttrykk

  • ikkje det grann / ikkje eit grann
    ikkje noko
    • det hjelpte ikkje det grann
  • ikkje det skapte grann
    ingenting
  • kvart eit grann
    alt
    • dei åt opp kvart eit grann

tær

substantiv inkjekjønn

Opphav

truleg samanheng med

Tyding og bruk

Døme
  • ikkje det minste tær;
  • aldri det tær;
  • det var ikkje tæret godt

smuldre

smuldra

verb

Opphav

samanheng med smule (1

Tyding og bruk

  1. løyse seg opp;
    bli til molar, småbitar
    Døme
    • smuldre bort, opp
  2. gjere lausare, knuse
    Døme
    • smuldre åkeren, jordklumpar