Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 26 oppslagsord

vams

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, frå gammalfransk wambais ‘våpenfrakk’; av mellomalderlatin wambasium ‘brodert våpentrøye’

Tyding og bruk

sid, tjukk trøye
Døme
  • ein handvoven vams
Artikkelside

sydvest

substantiv hankjønn

Opphav

eigenleg ‘plagg til å bruke i sørveststorm’

Tyding og bruk

vasstett hovudplagg med skugge (1, 3) framme og sid brem bak
Artikkelside

stytte 2

stytta

verb

Opphav

norrønt stytta

Tyding og bruk

gjere stuttare;
Døme
  • buksa er for sid, du lyt stytte henne;
  • stytte tida – sysselsetje seg med noko så ventetida fell lettare;
  • stytte (på) skjegget

Faste uttrykk

  • stytte av
    minke på, forkorte
Artikkelside

stakk 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt stakkr truleg av stak(k)a ‘skinn’

Tyding og bruk

  2. særleg i norrøn tid: kufte, sid trøye til å tre over hovudet
    Døme
    • skinnstakk
Artikkelside

skinnstakk

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skinnstakkr; av stakk (1

Tyding og bruk

kufte eller sid trøye av barka skinn
Døme
  • nordlandsfiskarane brukte skinnstakk
Artikkelside

side

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt síða, av sid; eigenleg ‘noko som tøyer seg nedetter’

Tyding og bruk

  1. høgre eller venstre del av menneske- eller dyrekroppen
    Døme
    • kroppside;
    • liggje på sida;
    • setje hendene i sida;
    • gå side om side – gå jamsides
  2. på slakt: halv kropp utan hovud og lemer
    Døme
    • fleskeside;
    • saueside;
    • kjøpe ein bog og ei side
  3. parti som vender utetter;
    ytterflate
    Døme
    • bakside;
    • fjellside;
    • framside;
    • havside;
    • skipsside;
    • åsside;
    • bilen velta over på sida;
    • kome opp på sida av – kome på høgd med
    • blad (3)
      • sidene i ei bok;
      • slå opp på side 200 i læreboka
    • ytterlinje
      • sidene i ein trekant
  4. del av eit område, (tids)rom
    Døme
    • sitje på høgre sida i salen;
    • gå på venstre sida av vegen;
    • på andre el.hi sida av fjorden;
    • råke ved sida av blinken – dvs utanfor;
    • på denne sida av nyttår
  5. Døme
    • ha sine gode, dårlege sider;
    • den økonomiske sida av saka;
    • to sider av same saka
  6. kant, retning til høgre eller venstre
    Døme
    • gå, sjå, svinge til sida, til sides;
    • dra gardinene til sida, til sides – bort, vekk;
    • eg hadde ikkje venta dette frå den sida;
    • leggje, stikke noko til side(s) – gøyme, spare
  7. parti (for eller imot)
    Døme
    • få tilslutnad frå alle sider;
    • ha nokon på si side;
    • ho på si side;
    • vere med i krigen på feil side
  8. slektsgrein
    Døme
    • farsside;
    • morsside;
    • vere i slekt på begge sider

Faste uttrykk

  • på sida av saka
    utanfor det eigenlege saksområdet
  • setje til side
    vere urettvis (mot nokon), oversjå
  • vere på den sikre sida
    halde seg trygg, ha teke åtgjerder
Artikkelside

sidvoren

adjektiv

Tyding og bruk

heller sid
Artikkelside

sidræva

adjektiv

Opphav

av sid

Tyding og bruk

Artikkelside

sidrauva

adjektiv

Tyding og bruk

som er sid i baken, sidrumpa
Artikkelside

sidmaga

adjektiv

Tyding og bruk

med stor og sid mage
Artikkelside
Side 2 av 3