Avansert søk

Vanleg søk

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 133 oppslagsord

samansett

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp

Tyding og bruk

som er sett saman;
ihopsett
- nemnda var samansett av folk frå fleire parti;
- samansette ord
innfløkt, komplisert
- ha ein samansett natur

Faste uttrykk

samansett blad
i botanikk: blad som er delt inn i sjølvstendige avsnitt (småblad)

Artikkelside

bestå

verb

Uttale

beståˊ

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

få godkjent resultat på;
stå (3, 14);
klare (3, 1), greie (3, 2)
Døme
- bestå eksamen;
- du bestod prøva med glans
- brukt som substantiv:
  få bestått på oppgåva
halde ut;
halde seg;
stå ved lag;
eksistere, overleve
Døme
- så lenge verda består;
- eit arbeid som vil bestå lenge
- brukt som adjektiv:
  det beståande samfunnet;
  forsvare det beståande systemet

Faste uttrykk

bestå av
vere samansett av
vatn består av hydrogen og oksygen;
styret består hovudsakleg av kvinner
bestå i
liggje i, gå ut på
taktikken består i å handle varsamt;
utfordringa består i å føreslå gode løysingar
beståande av
som er sett saman av
universitetet, beståande av fire fakultet;
ei regjering beståande av dei borgerlege partia

Artikkelside

brokete

adjektiv

Tyding og bruk

med særs ulike fargar;
spraglete
Døme
- brokete fjørdrakt
samansett av mange og ulike delar, emne eller element
Døme
- ei brokete forsamling
innfløkt, ugrei (1), vanskeleg (1)
Døme
- ei brokete fortid;
- historia om landet er brokete

Artikkelside

prosjekt

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin; samanheng med projisere

Tyding og bruk

plan eller utkast for ei tidsavgrensa og samansett arbeidsoppgåve
- - forskingsprosjekt
  - pilotprosjekt
større planlagt tiltak som er eller har vore i arbeid
Døme
- hen er ingeniør på eit stort prosjekt
- - byggjeprosjekt
  - vegprosjekt

Artikkelside

profesjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘offentleg erklært erverv’

Tyding og bruk

arbeid som ein lever av eller er utdanna til;

fag (2), yrke (, 1), leveveg

Døme

vere songar av profesjon;
arbeidslag samansett av ulike profesjonar

Artikkelside

pakkeløysing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

løysing (, 7) med fleire element på samansett og innfløkt sak;

jamfør pakke (, 2)

Artikkelside

førsteledd, fyrsteledd

substantiv inkjekjønn

førsteled, fyrsteled

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

første punkt som ei vare må passere før ho når fram til forbrukaren;
jamfør omsetnadsledd
Døme
- førsteleddet i omsetninga
første ledd i samansett ord;
føreledd
Døme
- førsteleddet ‘førti’ i samansetjinga ‘førtital’

Artikkelside

ord

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt orð; samanheng med latin verbum

Tyding og bruk

eining av språklydar eller bokstavar som har ei tyding
Døme
- setninga ‘eg har lese den boka’ består av fem ord;
- 'framsteg' er eit samansett ord;
- det svenske ordet ‘flicka’;
- ikkje skjøne eit ord;
- ein mann av få ord;
- ho sa ikkje ordet
tekst (1, 7)
Døme
- setje ord til ein melodi
ordtøke, fyndord
Døme
- det er eit ord som seier at den svelt ikkje som tjukt bit
seiemåte, talemåte, uttrykk, utsegn
Døme
- det var eit sant ord;
- det skrivne ordet;
- Guds ord;
- eit ord i rett tid;
- eg gjer hennar ord til mine
- - skriftord
  - bibelord
tale, innlegg (i eit ordskifte og liknande)
Døme
- be om ordet;
- få ordet;
- ta ordet
gjetord (1);
omtale (1, 2);
rykte (2)
Døme
- ha ord på seg for å vere bråsint;
- ha godt ord på seg
lovnad, tilsegn
Døme
- gje ordet sitt på noko;
- tru nokon på ordet deira;
- bryte ordet sitt;
- dei står ved ordet sitt i denne saka

Faste uttrykk

det siste ordet
synspunktet som blir avgjerande i ei sak;
konklusjonen
domaren har det siste ordet;
styret fekk det siste ordet i desse sakene;
det siste ordet er enno ikkje sagt i denne saka
for eit godt ord
utan særleg grunn;
lett
ho legg seg sjuk for eit godt ord
før ein veit ordet av det
før ein får tenkt seg om
før ho visste ordet av det, var ho på jobbintervju
føre ordet
vere den som taler og tek avgjerdene
gå troll i ord
bli til røynd
så får vi sjå om tipset hans går troll i ord
ha eit ord med i laget
vere med og avgjere
ikkje få ord for seg
ikkje få sagt det ein vil
kome til orde
få høve til å seie noko
leggje inn eit godt ord for
gå god for
leggje orda i munnen på nokon
påverke nokon til å svare slik ein ønskjer
med andre ord
sagt på ein annan måte;
det vil seie;
forkorta m.a.o.
med reine ord
med likeframme uttrykk;
rett ut
bodskapen er formulert med reine ord
ord for ord
nøyaktig, ordrett
gje att ord for ord
ordet er fritt
kven som helst kan uttale seg
pauli ord
(med latinsk genitivsform av Paulus) irettesetjing, refs
ho greip anledninga til å seie politikarnane eit pauli ord;
trenaren sa nokre pauli ord til spelarane i pausen
reine ord for pengane
klar tale;
sanninga
som ordet går
etter det folk seier
ta på ordet
ta det nokon seier bokstavleg;
utnytte det nokon (tankelaust) tilbyr
vege orda sine på gullvekt
uttale seg svært varsamt
vege orda sine
tenkje seg godt om før ein seier noko

Artikkelside

nidobbel, nidobbelt

adjektiv

Tyding og bruk

som er ni gonger så stor;

som er samansett av ni lag eller finst ni gonger

Døme

formuen har auka til det nidoble

Artikkelside

maskineri

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå fransk; jamfør maskin

Tyding og bruk

samnemning på maskinar eller maskindelar som verkar saman
Døme
- produksjonen stansa fordi maskineriet svikta
innvikla apparat;
samansett organisasjon
Døme
- valkampen er eit svært maskineri
- - samfunnsmaskineri

Faste uttrykk

sand i maskineriet
noko som får til dømes ein prosess eller eit arbeid til å gå tungt og trått

Artikkelside

Side 1 av 14

Resultat per side: