Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
95 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 95 oppslagsord

påverke

påverka

verb

Tyding og bruk

verke (inn) på, ha innverknad på
Døme
  • påverka av den knappe sagastilen

Faste uttrykk

  • i påverka tilstand
    drukken, rusa
Artikkelside

platonisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

filosofisk retning påverka av den greske filosofen Platons lære
Artikkelside

moderne

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, frå mellomalderlatin ‘ny(are)', av latin modo ‘nyleg’, av modus, påverka av mote; jamfør modus

Tyding og bruk

  1. som høyrer til den nyaste tida;
    som gjeld notida
    Døme
    • i moderne tid;
    • moderne menneske;
    • dei studerer moderne historie
  2. som høyrer til det nyaste på sitt område;
    som er på moten;
    Døme
    • moderne kunst;
    • ei moderne bukse;
    • moderne fabrikkdrift;
    • det er moderne med høge hælar i år

Faste uttrykk

  • moderne språk
    levande språk
  • tidleg moderne tid
    historisk periode frå om lag 1500 til 1800;
    nyare tid (1)
Artikkelside

nynazisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sterkt høgreorientert politisk syn påverka av nazismen og prega av nasjonalisme og rasisme
Artikkelside

nyfascisme, nyfasisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sterkt høgreorientert og nasjonalistisk syn og rørsle påverka av fascisme (2)
Døme
  • vi ser nyfascismen dukke opp att i Europa
Artikkelside

nykter

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje er påverka av rusmiddel;
Døme
  • ho har vore nykter i tre år
Artikkelside

nydeleg

adjektiv

Opphav

frå lågtysk ‘behageleg’, påverka av nyte

Tyding og bruk

  1. Døme
    • maten var nydeleg;
    • kakene såg nydelege ut
  2. svært pen;
    vakker, skjønn
    Døme
    • for ein nydeleg unge;
    • vêret var nydeleg;
    • eit nydeleg landskap
  3. veldig bra;
    Døme
    • ein nydeleg prestasjon;
    • skåringa hans var nydeleg
  4. brukt ironisk for å uttrykkje skepsis eller mild kritikk
    Døme
    • du er meg ein nydeleg ein;
    • for eit nydeleg vêr!
Artikkelside

dikte

dikta

verb

Opphav

norrønt dikta, av lågtysk dichten, påverka av latin dictare; jamfør diktere

Tyding og bruk

  1. skape ein skjønnlitterær tekst;
    arbeide kunstnarleg med ord;
    jamfør dikt (1)
    Døme
    • dikte ein song;
    • dikte ei historie;
    • dikte om kjærleik
  2. finne på;
    fantasere
    Døme
    • dikte i hop ei skrøne;
    • dikte opp ei historie
Artikkelside

ir

substantiv hankjønn

Opphav

av ire (2; truleg påverka av hir

Tyding og bruk

otte, uro i hugen
Døme
  • ho hadde ein vond ir i seg
Artikkelside

opptur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. tur til ein stad som ligg høgare oppe eller lenger mot nord
    Døme
    • vi trefte henne på opptur
  2. Døme
    • landslaget har hatt ein fin opptur;
    • den økonomiske oppturen held fram
  3. det å bli påverka av narkotika;
    stigande rus;
    jamfør nedtur (3)
Artikkelside
Side 1 av 10