Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
11 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 11 oppslagsord

lyte 3

lyta

verb

Opphav

norrønt hljóta ‘få (med loddtrekking), ha, lyte’; samanheng med lott

Tyding og bruk

  1. vere nøydd til;
    måtte, skulle
    Døme
    • du lyt gjere det;
    • ho laut vere med anten ho ville eller ei;
    • det er fælt å lyte gjere slikt;
    • han har lote vente lenge;
    • det lyt lagast mykje mat
  2. få eller ha lov til;
    ha høve eller grunn til
    Døme
    • ho lyt no gjere som ho synest;
    • det lyt så vere;
    • i dag lyt de heller kvile
  3. bli driven i ei viss lei
    Døme
    • eg laut heim;
    • han lyt i veg
Artikkelside

andfares

adverb

Opphav

av and-

Tyding og bruk

  1. slik at alt blir medteke;
    alle saman;
    for ende
    Døme
    • gaupa drep andfares i ein saueflokk;
    • dei laut vere med andfares
  2. om kvarandre
    Døme
    • kome andfares kvar sin dag
Artikkelside

hanke seg

Tyding og bruk

dra seg fram med møde;
Sjå: hanke
Døme
  • han fekk ikkje fotfeste, han laut hanke seg fram
Artikkelside

i hurten og sturten

Tyding og bruk

brått og utan førebuing;
Sjå: hurten
Døme
  • dei laut flytte i hurten og sturten
Artikkelside

hurten

substantiv hankjønn

Opphav

truleg av nederlandsk met horten en stooten ‘med rykk og støyt’

Faste uttrykk

Artikkelside

heimkome, heimkomme

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å kome heim;
Døme
  • dagen etter heimkoma laut han til byen att
Artikkelside

hanke 4

hanka

verb

Opphav

samanheng med hanke (2; men òg samangliding med hanke (3

Tyding og bruk

føre fram med møde;
slite, dra fram

Faste uttrykk

  • hanke seg
    dra seg fram med møde
    • han fekk ikkje fotfeste, han laut hanke seg fram
Artikkelside

ærendslaus

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som er utan ærend
    Døme
    • dei våga ikkje gå inn, ærendslause som dei var
  2. som ikkje har fått utført ærendet sitt
    Døme
    • dei laut gå heim att ærendslause
Artikkelside

true, truge 3

trua, truga

verb

Opphav

norrønt þrúga

Tyding og bruk

  1. tvinge, nøyde, presse (nokon) med hjelp av skremsler eller hard pågang;
    kome med trugsmål (mot);
    gjere redd (med vilje), skremme
    Døme
    • truge ein med kniv, med represaliar;
    • truge ein til å bli med;
    • truge med streik, med å gå av;
    • truge til seg pengar;
    • truge pengar av ein;
    • truge seg fram;
    • han både lokka og truga
    • hytte (som trugsmål)
      • true med neven, handa
    • nøyde, tvinge (2
      • true i seg maten;
      • true på ein varer;
      • dei laut trugast til bords
  2. vere ein (nær) fare (for);
    verke farleg (for)
    Døme
    • fienden trugar landet;
    • landet er truga av krise;
    • fleire hus var truga av brannen;
    • stoda hans er truga;
    • sigeren var aldri truga;
    • det trugar med regn

Faste uttrykk

  • truge med
    upers: sjå ut til eller vere nær ved
    • huset trugar med å rase saman
Artikkelside

skirne

skirna

verb

Opphav

norrønt skírna

Tyding og bruk

om væske: bli skir, klar på den måten at grugg og liknande legg seg på botnen
Døme
  • ølet laut bryggjast i god tid så det skirna
Artikkelside
Side 1 av 2