Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

nå 3

verb

Opphav

norrønt ná, samanheng med nær (1; jamfør nabo

Tyding og bruk

  1. kome fram til;
    rekke
    Døme
    • nå eit mål;
    • vi må nå hytta før kvelden;
    • nå bussen;
    • nå aldersgrensa;
    • nå ein høg alder;
    • nå langt i livet;
    • så langt auga kan nå;
    • frakken når til okla på han;
    • eg nådde att dei andre;
    • nå fram til eit nytt livssyn
  2. få tak i
    Døme
    • kan du nå osten?
    • nå i nokon
  3. kome i samband med
    Døme
    • nå nokon over telefon;
    • dikta når fram til nye lesarar
  4. oppnå, greie
    Døme
    • dei når gode resultat;
    • han nådde å bli ferdig;
    • ho nådde ikkje opp ved valet
Artikkelside

nøkkelost

substantiv hankjønn

Opphav

namn etter to nøklar i byvåpenet til byen Leiden i Nederland, kjend for osten sin

Tyding og bruk

fast, kvit ost krydra med spisskarve og nellik
Artikkelside

gjerast

verb

Tyding og bruk

  1. vere i emning, lage seg til, utvikle seg (positivt), vekse fram, mognast
    Døme
    • ungdomen gjerst – veks (fint) til;
    • osten står og gjerst
  2. Døme
    • vinteren gjerst kald
  3. Døme
    • gjerast som ein er glad

Faste uttrykk

  • gjerast på
    skape seg til;
    gjere med vilje eller på trass
    • du gjerst på å søle
Artikkelside

vemjeleg, vemmeleg

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • vemjeleg lukt, smak;
  • osten var full av vemjeleg makk;
  • ein vemjeleg fyr;
  • ein vemjeleg situasjon – pinleg;
  • ikkje ver vemjeleg – innpåsliten, spydig
Artikkelside

utprega

adjektiv

Opphav

etter tysk

Tyding og bruk

Døme
  • ein utprega storby;
  • osten har ein utprega smak
Artikkelside

sveitte 2

sveitta

verb

Opphav

norrønt sveitast, med innverknad frå sveitt

Tyding og bruk

  1. skilje ut sveitte (1, 1);
    bli våt av sveitte;
    Døme
    • sveitte i varmen;
    • sveitte over leksene;
    • sveitte på føtene;
    • sveitte ut
  2. skilje ut sveitte (1, 2)
    Døme
    • grana sveittar kvae;
    • osten sveittar i varmen
Artikkelside

sneie 2

sneia

verb

Opphav

norrønt sneiða

Tyding og bruk

  1. hogge, skjere av (på snei)
    Døme
    • sneie og skjere og ete;
    • sneie av kvisten i eitt hogg;
    • sneie av osten
  3. snu, svinge til sida;
    gå på snei
    Døme
    • sneie over gata
  4. vere spitig i tala;
    Døme
    • sneie etter nokon
Artikkelside

snei

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt sneið; av snide

Tyding og bruk

  1. avskore stykke, avskoren skive
    Døme
    • skjere ei snei av brødet, flesket, osten
  2. hallande, skrå lei eller stode
    Døme
    • med hatten på snei
Artikkelside

skån

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt skán; samanheng med skinn

Tyding og bruk

  1. hard skorpe;
    tørka leivningar
    • osten har ei hard skån
  2. tynn skare
    • om natta vart det skån på snøen
Artikkelside

skorpe 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt skorpa som stadnamn; av skorpen

Tyding og bruk

  1. hardt lag utanpå noko
    Døme
    • brødskorpe;
    • skareskorpe;
    • skorpa på osten;
    • skorpe og skurv
  2. Døme
    • vasskorpe
Artikkelside
Side 1 av 2