Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
28 treff

Nynorskordboka 28 oppslagsord

vegetasjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; sjå vegetere

Tyding og bruk

levande (ville og dyrka) planter (i eit visst område)
Døme
  • vegetasjonen er fattig høgt til fjells
Artikkelside

svi 2, svide 2

svida

verb

Tyding og bruk

  1. brenne noko lett (i overflata) så det får skade
    Døme
    • svi håret sitt;
    • svi fingertuppane på omnen;
    • gloa svidde hol på skjorta;
    • sola svidde avlinga
  2. brenne inn (eit merke)
    Døme
    • svi namnet sitt på fjøla
  3. koke så det lagar seg skover
    Døme
    • ho har svidd grauten

Faste uttrykk

  • lukte svidd
    verke mistenkjeleg
    • heile saka luktar svidd
  • svi av
    • brenne bort (vegetasjon)
      • dei svidde av lyngen
    • bruke opp;
      øyde opp
      • svi av millionar på uteliv
Artikkelside

gro 2

verb

Opphav

norrønt gróa

Tyding og bruk

  1. byrje å vekse frå frø, frukt eller knoll;
    Døme
    • potetene gror
  2. vekse fram, utvikle seg;
    finnast på ein stad
    Døme
    • graset gror dårleg;
    • håret har begynt å gro ut igjen;
    • det gror godt i hagen i år;
    • om vinteren gror ingenting
  3. i overført tyding: vekse fram, utvikle seg, finnast
    Døme
    • det gror godt i rørsla for tida;
    • ein ny generasjon av politikarar er i ferd med å gro fram
  4. om sår: lækjast, heilne, bli bra;
    fyllast med nytt kroppsvev
    Døme
    • såret har ikkje grodd enno
  5. få til å vekse;
    la vekse
    Døme
    • gjere eit forsøk på å gro bart

Faste uttrykk

  • gro att/til
    vekse til med vegetasjon;
    tetne med skit
    • lyngheia er i ferd med å gro til;
    • området gror att med skog
  • gro fast
    • bli verande i ro så lenge at ein heng fast i underlaget eller ein annan ting
      • fiber frå kleda har grodd fast i såret
    • i overført tyding: bli verande på ein stad eller i ein tilstand så lenge at ein ikkje greier å fare vekk frå staden eller endre tilstand
      • eg vil ikkje gro fast i denne jobben resten av livet;
      • etter 50 år har dei grodd fast i bygda
  • gro ned
    vere i ro så lenge eller bli brukt så lite at noko blir dekt med rot, skit eller vegetasjon
    • muren er i ferd med å gro ned
Artikkelside

alpin

adjektiv

Uttale

alpiˊn

Opphav

av latin alpinus ‘frå Alpane’

Tyding og bruk

  1. som gjeld, kjem frå Alpane eller andre fjellstrøk
    Døme
    • den alpine sona;
    • alpin vegetasjon;
    • alpine busetjingar
  2. som gjeld (stor)slalåm og utfor på ski
    Døme
    • alpin skisport

Faste uttrykk

Artikkelside

tilgroing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det at noko gror til med vegetasjon;
Artikkelside

svi av

Tyding og bruk

Sjå: svi, svi
  1. brenne bort (vegetasjon)
    Døme
    • dei svidde av lyngen
  2. bruke opp;
    øyde opp
    Døme
    • svi av millionar på uteliv
Artikkelside

ørken

substantiv hankjønn

Opphav

frå dansk og bokmål; av aud

Tyding og bruk

  1. større område med lite nedbør og som har særs avgrensa vegetasjon og dyreliv
    Døme
    • Sahara er den største og varmaste ørkenen i verda;
    • polare område blir kalla kalde ørkenar
  2. i overført tyding: uttørka område
    Døme
    • halsen var ein ørken
  3. i overført tyding: tom, innhaldslaus del av tilværet
    Døme
    • ein åndeleg ørken
Artikkelside

vokster

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vǫkstr; jamfør vekst

Tyding og bruk

  1. det å vekse;
    Døme
    • vere hemma i voksteren;
    • regulere vokster og feiting på grisen;
    • eit område i vokster;
    • ei næringsgrein i sterk vokster
  2. storleik, utsjånad;
    Døme
    • vere liten av vokster
  3. plante, vegetasjon;
    Døme
    • levande vokstrar;
    • tre, buskar og andre vokstrar
Artikkelside

tilgrodd

adjektiv

Tyding og bruk

som har grodd til med vegetasjon;
Døme
  • ein tilgrodd hage;
  • tilgrodde kjerrevegar
Artikkelside

gro ned

Tyding og bruk

vere i ro så lenge eller bli brukt så lite at noko blir dekt med rot, skit eller vegetasjon;
Sjå: gro
Døme
  • muren er i ferd med å gro ned
Artikkelside
Side 1 av 3