Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 23 oppslagsord

toalett

substantiv inkjekjønn

Opphav

fransk toilette, diminutiv av toile ‘lerret, duk (på toalettbord)'

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gå på toalettet
  2. rom der ein kan stelle seg
  3. selskapskjole, (fest)drakt
    Døme
    • vise fram nytt toalett
Artikkelside

offentleg

adjektiv

Opphav

frå eldre tysk , av offen ‘open’

Tyding og bruk

  1. som alle har tilgjenge til;
    som går føre seg for opne dører
    Døme
    • eit offentleg føredrag;
    • lova om offentleg dokumentinnsyn;
    • det er for få offentlege toalett i byen;
    • vi treng fleire friområde til offentleg bruk
  2. som gjeld alle;
    Døme
    • eit offentleg spørsmål
  3. som er alminneleg kjend;
    som er kunngjord
    Døme
    • trulovinga er ikkje offentleg enno
  4. som gjeld stat og kommune;
    som har med heile samfunnet å gjere
    Døme
    • ein offentleg bygning;
    • det er offentleg eigedom;
    • dei offentlege utgiftene er for høge
    • brukt som substantiv:
      • vere tilsett i det offentlege

Faste uttrykk

  • offentleg hemmelegheit
    noko som skal vere hemmeleg, men som likevel er allment kjent
    • skandalen er ei offentleg hemmelegheit
Artikkelside

WC 1, wc

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

veˋ-seˊ el. veˊ-seˊ

Opphav

engelsk forkorting for water closet

Tyding og bruk

Artikkelside

dusjrom

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

rom med dusj (2);
Døme
  • dusjrom og kombinert toalett
Artikkelside

handikaptoalett, handikapptoalett

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

stort toalett (2) som er tilpassa menneske som bruker rullestol
Artikkelside

sisterne, cisterne

substantiv hokjønn

Opphav

frå latin, av cista ‘kiste’

Tyding og bruk

  1. underjordisk brønn til å samle (regn)vatn i
  2. tank, til dømes i jernbanevogn, til å ha vatn i
  3. vassbehaldar i toalett (1)
Artikkelside

dass

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

truleg av tysk das Haus eller das Häuschen ‘(vesle)huset’

Tyding og bruk

i uformell bruk: rom eller doskål der ein gjer frå seg;
Døme
  • gå på dass;
  • vaske dassen

Faste uttrykk

  • brenne på dass
    vere i akutt fare eller naud
    • no må vi gjere noko, for no brenn det på dass
  • gå i dass
    bli ein fiasko;
    bli bortkasta, forgjeves
    • all innsatsen kan gå i dass;
    • kampen gjekk rett i dass;
    • fleire tusen kroner rett i dass
  • som ein dass
    lurvete, uflidd;
    elendig, horribel
    • føle seg som ein dass;
    • huset ser ut som ein dass;
    • dei spela som ein dass
Artikkelside

urinal

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå engelsk; eller fransk

Tyding og bruk

  1. offentleg toalett der ein kan late vatnet;
  2. skål eller kum til å late vatnet i
  3. behaldar til å samle urin i ved ufrivillig urinering
Artikkelside

baderom

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

rom i husvære der ein vaskar seg, inneheld som regel dusj eller badekar, vask, spegel og toalett
Artikkelside

klosett

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom tysk og engelsk, frå gammalfransk closet ‘kott’, av latin claudere ‘stengje’; jamfør kloster

Tyding og bruk

  1. skål til avføring;
    Døme
    • setje inn eit nytt klosett
Artikkelside
Side 1 av 3