Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 110 oppslagsord

mørkeredd, mørkredd

adjektiv

Tyding og bruk

  1. redd for mørkeret
    Døme
    • eg var veldig mørkeredd som barn
  2. Døme
    • eg blir mørkeredd av å lese miljørapportar

kryp 1

substantiv hankjønn

Opphav

av krype

Tyding og bruk

stakkarsleg eller redd person;

forsnakke seg

Tyding og bruk

seie noko anna enn ein meinte å seie;
seie for mykje;
Sjå: forsnakke
Døme
  • han forsnakka seg overfor veljarane;
  • vere redd for å forsnakke seg

nærleik

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -leik

Tyding og bruk

  1. område som ligg nær
    Døme
    • her i nærleiken;
    • bygda ligg i nærleiken av Bodø
  2. det å vere personleg nær;
    Døme
    • gje barna nærleik og tryggleik;
    • han er redd for nærleik

låte

låta

verb

Opphav

norrønt láta; same opphav som la (3 og late (1

Tyding og bruk

  1. gje ein lyd eller tone frå seg;
    Døme
    • kva er det som læt så stygt?
    • få fløyta til å låte;
    • det lét ikkje i henne
  2. Døme
    • dette læt ikkje bra
  3. uttale seg, slå fast;
    seie, nemne
    Døme
    • det får vente til i morgon, lét han;
    • ho læt om at ho er redd
  4. Døme
    • låte på fela;
    • låte ein slått
  5. jamre seg;
    sutre, klage
    Døme
    • gråte og låte;
    • ha noko å låte for

Faste uttrykk

  • låte ille
    klage på noko;
    seie seg misnøgd med nokon
    • dei læt ille over grannen
  • låte på
    ymte frampå om noko
    • han lét på at han skulle fare
  • låte vel
    seie seg vel nøgd med noko;
    rose (3
    • låte vel om andre;
    • dei lét vel over maten

nebb

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

same opphav som norrønt nef ‘nase, nebb’

Tyding og bruk

  1. spiss, hornkledd del av kjevepartiet hos fuglar og somme andre dyr
    Døme
    • staren hadde ein makk i nebbet
  2. brukt skjemtande om munn eller nase (1
  3. ting som har form som eit nebb (1);
    jamfør sausenebb

Faste uttrykk

  • bleik om nebbet
    om andletsutrykk: redd og rådvill
  • henge med nebbet
    vere motlaus
  • kvar fugl syng med sitt nebb
    • alle syng på sin måte, så godt dei kan
    • alle gjør ting på sin måte
  • med nebb og klør
    med alle middel ein har
    • kjempe med nebb og klør i forsvar
  • opp med nebbet!
    friskt mot!

ekstremist

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person med ytterleggåande (politiske eller religiøse) synspunkt
Døme
  • han har blitt ein ekstremist;
  • vere redd for å gje dei politiske ekstremistane for mykje reklame

lenger

adverb

Tyding og bruk

  1. komparativ av langt; med større avstand;
    jamfør lengre
    Døme
    • lenger bak i køen;
    • den nye traséen er 25 meter lenger vest
  2. komparativ av lenge (2; utover i tid frå eit visst tidspunkt;
    ikkje meir
    Døme
    • vente lenger enn andre;
    • eg er ikkje redd lenger

leggje på seg

Tyding og bruk

bli tjukkare;
Sjå: leggje
Døme
  • ho er redd for å leggje på seg

livande

adverb

Opphav

av liv og -ande (2

Faste uttrykk

  • livande redd
    svært redd;
    livredd