Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
132 treff

Nynorskordboka 132 oppslagsord

presse 2

pressa

verb

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin pressare ‘trykkje’

Tyding og bruk

  1. leggje trykk på;
    trykkje, klemme
    Døme
    • presse safta av ein appelsin
  2. bruke hjelpemiddel til å gjere flat og tørr
    Døme
    • presse planter;
    • han pressar buksene sine
  3. tvinge, drive
    Døme
    • han vart pressa til å gjere det;
    • presse seg inn på bussen;
    • bli pressa i grøfta av ein møtande bil;
    • presse motparten over på defensiven;
    • heimelaget vart hardt pressa mot slutten av kampen;
    • presse prisane ned
    • brukt som adjektiv:
      • kjenne seg pressa;
      • vere i ein pressa situasjon
  4. utnytte for sterkt;
    prøve å tvinge
    Døme
    • presse motoren
  5. tvinge til seg noko
    Døme
    • presse pengar av nokon

Faste uttrykk

  • presse gjennom
    få gjennomført trass motstand
    • presse gjennom eit framlegg
  • presse på
    drive opp farta eller intensiteten
    • problema pressar på
  • presse sitronen
    få mest mogleg ut av noko
Artikkelside

presse 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom fransk og tysk, frå mellomalderlatin; same opphav som presse (2

Tyding og bruk

  1. innretning til å presse noko med
  2. maskin til å prente aviser, bøker og liknande med
  3. samnemning for aviser, tidsskrift og liknande
    Døme
    • ei fri og ubunden presse;
    • få god omtale i pressa
  4. pressefolk, journalistar
    Døme
    • pressa møtte opp i regjeringsbygget
  5. omtale i aviser eller liknande
    Døme
    • framsyninga fekk god presse
Artikkelside

stanseverktøy

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

verktøy til å prege eller presse noko ut frå metallplater eller andre flate emne;
Artikkelside

stansemaskin

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

maskin til å prege eller presse noko ut frå metallplater eller andre flate emne;
Artikkelside

stanse 3

stansa

verb

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

bruke stanse (1 til å prege eller presse ut noko frå metallplater eller andre flate emne
Døme
  • stanse ut metallskiver;
  • barna stansa ut kakemenn av deigen
Artikkelside

stanse 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

verktøy til å forme eller presse ut ting av flate emne, særleg av metallplater;
Artikkelside

squash 1, skvåsj 1

substantiv hankjønn

Uttale

skvåsˊj

Opphav

frå engelsk, av squash ‘presse’

Tyding og bruk

ballspel med to eller fire spelarar, som ein spelar på innebygd bane der ein slår ballen med racket mot veggene og golvet
Døme
  • å spele squash er god trening
Artikkelside

tong

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt tǫng

Tyding og bruk

  1. reiskap til å gripe, klippe eller klype med
    Døme
    • halde fast med ei stor tong
  2. treramme til å presse i hop lass med;
    jamfør høytong
Artikkelside

venstrepresse

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

presse med venstreorientert idégrunnlag
Artikkelside

køyre

køyra

verb

Opphav

norrønt keyra

Tyding og bruk

  1. styre køyretøy, maskin eller liknande
    Døme
    • køyre bil;
    • dei skal lære å køyre gravemaskin;
    • køyre hest;
    • bussen har køyrt i grøfta
  2. frakte eller skysse med eit køyretøy
    Døme
    • køyre stein i trillebåra;
    • eg kan køyre deg heim etterpå
  3. om køyretøy: vere i fart;
    Døme
    • bussen køyrer kvar dag
  4. reise eller fare med eit køyretøy
    Døme
    • køyre forbi;
    • køyre heim;
    • køyre landevegen;
    • bilen køyrer i 80 km/t;
    • dei køyrde ti mil
  5. halde i gang;
    Døme
    • fabrikken køyrde tre skift;
    • køyre på for fullt
  6. setje i gang;
    Døme
    • kinoen køyrer filmen fleire gonger;
    • operativsystemet gjer det mogleg å køyre program på maskinen;
    • dei køyrer framføringa fire kveldar i veka
  7. Døme
    • dei køyrer slalåm;
    • køyre på rattkjelke
  8. Døme
    • køyre kniven i noko;
    • køyre noko fast
  9. Døme
    • køyre nokon på dør

Faste uttrykk

  • kome ut å køyre
    råke ut i vanskar
  • køyre hardt
    • presse ein motor opp i høg yting
    • drive nokon hardt;
      oppsede
  • køyre i seg
    sluke mat eller drikke
  • køyre inn
    • ta i bruk noko nytt og få det til å fungere;
      jamfør innkøyring (3)
      • køyre inn det nye systemet
    • ta att eit forsprang;
      nå att
      • ho køyrde inn ein annan skiløpar i utforkøyringa;
      • dei håper å køyre inn forseinkinga
  • køyre noko i grøfta
    øydeleggje noko;
    vanstyre
    • dei køyrde verksemda i grøfta
  • køyre opp
    • setje veg i stand slik at ein kan køyre på han;
      brøyte
      • han køyrer opp skiløyper kvar vinter
    • ta sertifikat
  • køyre over
  • køyre seg fast
    bli ståande, ikkje kome lenger;
    kome opp i store vanskar
Artikkelside
Side 1 av 14