Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
16 treff

Nynorskordboka 16 oppslagsord

mutter 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; jamfør fatter

Tyding og bruk

Døme
  • mutter, kan eg låne jakka di?
  • mutteren er ingeniør
Artikkelside

mutter 2

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; same opphav som mutter (1

Tyding og bruk

fleirkanta metallstykke med gjenga hol i midten, brukt til å feste ein skrue eller bolt
Døme
  • mutteren er laus
Artikkelside

sprengskive

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

fjørande skive til å bruke under ein mutter eller eit skruehovud for å hindre at skruen losnar
Artikkelside

unbrakonøkkel, unbrakonykel

substantiv hankjønn

Opphav

varemerke

Tyding og bruk

sekskanta skrunøkkel som passar inn i ei tilsvarande fordjuping i eit skruehovud eller ein mutter;
Artikkelside

slakke 3

slakka

verb

Opphav

same opphav som slakk (2; jamfør engelsk slack

Tyding og bruk

  1. løyse på eit tau, ei line eller liknande;
    gjere noko slakkare (1, mindre stramt eller fast;
    Døme
    • slakke på ei trosse;
    • kusken slakka på taumane;
    • eg slakkar ut beltet etter middagen
  2. redusere;
    minke på
    Døme
    • båten slakka farten;
    • slakke på krava;
    • vi må ikkje slakke på prinsippa våre
  3. om is: bli mindre tett eller fast
    Døme
    • isen slakka opp

Faste uttrykk

  • slakke av på
    redusere;
    minske, seinke
    • bilen slakka av på farten;
    • slakke av på krava;
    • dei slakka ikkje av på tempoet;
    • du kan gjerne slakke litt av på gassen
  • slakke ned
    la gå seinare;
    seinke tempoet
    • etter løpeturen slakkar vi ned tempoet
  • slakke opp
    løyse;
    fire
    • slakke opp ein mutter;
    • ho slakka opp vaieren
Artikkelside

gjenge 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt gengi ‘følgje, hjelp’; frå tysk fleirtal av Gang

Tyding og bruk

  2. spiralforma spor eller rille på skrue, mutter, røyr eller liknande;
    Døme
    • skru ein skrue over gjenga
  3. spor eller rom som ein mekanisme går (rundt) i, til dømes nøkkel i ein lås eller ei hengsle (1 på dør
  4. Døme
    • ha sitt gjenge der i huset

Faste uttrykk

  • i gjenge
    i drift;
    i aktivitet
    • livet har kome i sitt gamle, vande gjenge;
    • arbeidet er i godt gjenge
  • kome ut av gjenge
    kome eller gå ut av normal drift eller funksjon
    • alt har kome ut av gjenge etter ferien;
    • ho er ikkje lett å gå ut av gjenge
  • vere ute av gjenge
    vere ute av normal drift eller funksjon
    • livet mitt var heilt ute av gjenge;
    • no er alt ute av gjenge
Artikkelside

skrumutter

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

mutter (2 til å skru inn på ein skrue
Artikkelside

skrugjenge

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

gjenga del av ein skrue eller mutter;
Artikkelside

skruegang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

gjenga del av ein skrue eller mutter;
Artikkelside

slakke opp

Tyding og bruk

løyse;
fire;
Sjå: slakke
Døme
  • slakke opp ein mutter;
  • ho slakka opp vaieren
Artikkelside