Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

linjal

substantiv hankjønn

Opphav

av mellomalderlatin linealis; av latin linea ‘linje’

Tyding og bruk

reiskap til å teikne opp rette linjer eller måle avstand med, ofte inndelt i millimeter og centimenter
Døme
  • streke med linjal;
  • han er rett i ryggen som ein linjal
Artikkelside

målestokk, målstokk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. linjal med skala for lengdemåling;
  2. noko som tener til samanlikning;
    Døme
    • med eiga erfaring som målestokk
  3. forhold mellom ei viss lengd på eit kart, ei teikning eller liknande og tilsvarande lengd i røynda;
  4. linje som viser målestokk (3) på kart, teikning eller liknande;
  5. Døme
    • produsere i stor målestokk
Artikkelside

sirkelens kvadratur

Tyding og bruk

Sjå: kvadratur
  1. uløyseleg matematisk problem som går ut på å konstruere eit kvadrat med same flateinnhald som ein gjeven sirkel ved å bruke passar og linjal
  2. umogleg oppgåve
Artikkelside

kvadratur

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

  1. byområde med rette gater og kvadratiske kvartal (2)
    Døme
    • kvadraturen i Kristiansand
  2. i geometri: det å lage om ei flate til eit kvadrat med same flateinnhald
  3. i geometri: det å rekne ut arealet av ei flate
  4. i matematikk: det å høgje i andre potens (2)

Faste uttrykk

  • sirkelens kvadratur
    • uløyseleg matematisk problem som går ut på å konstruere eit kvadrat med same flateinnhald som ein gjeven sirkel ved å bruke passar og linjal
    • umogleg oppgåve
Artikkelside

konstruere

konstruera

verb

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

  1. byggje opp;
    setje saman til ein heilskap;
    lage utkast til
    Døme
    • konstruere ein ny maskin
  2. teikne ein geometrisk figur ved hjelp av passar og linjal
    Døme
    • konstruere ein likesida trekant
  3. dikte opp;
    pønske ut
    Døme
    • konstruere eit problem
    • brukt som adjektiv:
      • ein konstruert fare
Artikkelside

på frihand

Tyding og bruk

Sjå: frihand
  1. utan hjelperåder som linjal eller liknande
    Døme
    • teikne på frihand;
    • mure på frihand
  2. utan å stø armen på noko
    Døme
    • skyte på frihand
Artikkelside

frihand

substantiv hokjønn

Faste uttrykk

  • på frihand
    • utan hjelperåder som linjal eller liknande
      • teikne på frihand;
      • mure på frihand
    • utan å stø armen på noko
      • skyte på frihand
Artikkelside

vinkelhake

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. linjal forma som ein rettvinkla trekant
  2. målereiskap av to rette stenger
Artikkelside

teiknebord

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. stort teiknebrett som kan regulerast, og med linjal som kan parallellforskuvast i alle retningar
  2. bord som underlag når ein teiknar
    Døme
    • ungane bruker kjøkenbordet til teiknebord
Artikkelside

reglett

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk av règle ‘linjal, regel’

Tyding og bruk

metallplate brukt til å lage avstand mellom linjene i sats (2)
Artikkelside
Side 1 av 2