Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
181 treff

Nynorskordboka 181 oppslagsord

kyrkje 2, kyrke

kyrkja, kyrka

verb

Opphav

norrønt kyrkja

Tyding og bruk

  1. klemme over halsen;
    Døme
    • kragen kyrkjer meg
  2. om klede, reimar og liknande: knipe, klemme;
    snøre saman
  3. svelgje med møde
Artikkelside

kyrkje 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt kirkja, gjennom gammalengelsk cirice, cyrice; frå gresk kyri(a)kon ‘som høyrer Herren til’, av kyrios ‘herre, gud’

Tyding og bruk

  1. bygning for kristen gudsteneste;
    Døme
    • gå i kyrkja;
    • byggje ny kyrkje
  2. kriste samfunn
    Døme
    • vere prest i Den norske kyrkja

Faste uttrykk

  • den katolske kyrkja
    verdsomspennande kyrkjesamfunn som har paven som overhovud
  • den kristne kyrkja
    alle kristne kyrkjesamfunn
Artikkelside

truande 1

adjektiv

Opphav

av tru (3

Tyding og bruk

  1. som trur;
    religiøst (eller ideologisk) overtydd;
    Døme
    • truande folk;
    • vere truande kristen;
    • truande kommunistar
    • brukt som substantiv:
      • dei truande strøymde til kyrkja
  2. som ein må tru på;
    Døme
    • ein truande kar;
    • truande vitnemål;
    • det er lite truande
  3. som er i stand til å gjere noko, særleg noko tvilsamt
    Døme
    • dei er truande til litt av kvart;
    • ho er truande til å bruke vald

Faste uttrykk

  • stå til truande
    vere å tru på (utan at ein har prov)
    • orsakinga står ikkje til truande;
    • veljarane får avgjere om lovnaden står til truande
Artikkelside

sættargjerd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt sættargerð

Tyding og bruk

i eldre tid: avtale, særleg mellom staten og kyrkja;
Døme
  • sættargjerda i Tunsberg i 1277
Artikkelside

romersk-katolsk

adjektiv

Tyding og bruk

som høyrer til eller gjeld det kyrkjesamfunnet som blir leidd av paven i Roma
Døme
  • den romersk-katolske kyrkja
Artikkelside

romarkyrkje

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i bunden form: den romersk-katolske kyrkja
Artikkelside

synode

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk syn- og hodos'samkome’

Tyding og bruk

  1. kyrkjemøte i den katolske kyrkja der biskopar har røysterett
  2. styrande organ med valde representantar i somme protestantiske kyrkjesamfunn
Artikkelside

dropstille, dropstill

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • det var dropstille i kyrkja;
  • dropstille vatn
Artikkelside

stormakt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. stat med stor innverknad på verdspolitikken
    Døme
    • stormakta USA
  2. stat, institusjon eller liknande med ei dominerande stilling på eit felt
    Døme
    • Noreg har vore ei stormakt i skipsfarten;
    • kyrkja er ei åndeleg stormakt
Artikkelside

utar

adverb

Opphav

norrønt útar(r), eigenleg komparativ av ut; jamfør utarst

Tyding og bruk

lenger ut eller ute;
nær(mare) utgangen
Døme
  • flytte seg utar åt døra;
  • sitje utar i kyrkja
Artikkelside