Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
219 treff

Nynorskordboka 219 oppslagsord

hending

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det at noko hender;
noko som hender
Døme
  • skildre ei hending;
  • store hendingar;
  • den mest dramatiske hendinga
Artikkelside

ulykksalig, ulukksalig

adjektiv

Tyding og bruk

som har ulykkelege eller uynskte følgjer;
Døme
  • ei ulykksalig hending;
  • ha ein ulykksalig trong til noko
Artikkelside

på tuppane

Tyding og bruk

spent på utfallet frå ei hending;
vaken, ivrig;
Sjå: tupp
Døme
  • på tuppane av forkaving
Artikkelside

tupp 1

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som topp (2: tyding 2 på grunn av hanekammen

Tyding og bruk

  1. ytste, spisse eller avsmalnande ende av noko (langvore);
    spiss, tipp
    Døme
    • støvlar med jarnslegen tupp

Faste uttrykk

  • på tuppane
    spent på utfallet frå ei hending;
    vaken, ivrig
    • på tuppane av forkaving
Artikkelside

grufull

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • ei grufull hending
Artikkelside

tohundreårsjubileum

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

200. årsdag for ei hending
Døme
  • 200-årsjubileet for Noreg som sjølvstendig nasjon
Artikkelside

tolvårsdag

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. tolvte årsdag etter at nokon blir fødd
    Døme
    • feire tolvårsdag
  2. tolvte årsdag for ei hending
    Døme
    • tolvårsdag for finanskrisa
  3. feiring av tolvårsdag
    Døme
    • invitere til tolvårsdag
Artikkelside

toårsdag

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. andre årsdag etter at nokon blir fødd
    Døme
    • feire toårsdag
  2. andre årsdag for ei hending
    Døme
    • toårsdag for finanskrisa
  3. feiring av toårsdag
    Døme
    • invitere til toårsdag
Artikkelside

slag 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt slag

Tyding og bruk

  1. (rask) rørsle med stor kraft med hand eller reiskap mot noko med stor kraft;
    det å slå (2, 1);
    Døme
    • slå harde slag med ei sleggje;
    • gje eit slag med knyttneven;
    • klokka slo tolv slag;
    • eit godt slag med racketen;
    • kvalen gjorde eit slag med sporden
  2. det at noko eller nokon blir ramma (hardt);
    (ufrivillig) kraftig støyt;
    dunk, dask
    Døme
    • falle og få eit slag i hovudet
  3. jamn dunking frå noko;
    rytmisk samandraging
    Døme
    • slaga i maskinen;
    • høyre slaga av bølgjene mot båtsida;
    • hjartet slår om lag 70 slag i minuttet
  4. lei hending som råkar brått og kraftig;
    ulykke
    Døme
    • å bli aleine er eit hardt slag;
    • det var eit slag for heile familien
  5. plutseleg sjukdomsanfall på grunn svikt i livsviktige organ, oftast hjerne og hjarte
    Døme
    • han har fått slag;
    • døy av slag
  6. væpna kamp mellom fiendtlege styrkar;
    militær trefning
    Døme
    • slaget på Stiklestad;
    • vinne eit slag;
    • slaget om byen
  7. krafttak for å oppnå noko eller vinne over noko eller nokon;
    konflikt eller motsetnad mellom stridande interesser
    Døme
    • slaget om sjåarane;
    • ho vann slaget om gullet;
    • opposisjonen tapte slaget
  8. einskild omgang av leik eller spel;
    Døme
    • eit slag krokket;
    • skal vi ta eit slag kort?
  9. ombretta kant på klede
    Døme
    • slaget på ei jakke
  10. laustsitjande overplagg utan ermar
  11. rørsle i rett linje etter kvar gang ein skiftar retning;
    Døme
    • båten tok eit slag opp mot vinden;
    • gjere eit slag bortover golvet
  12. råske eller væte på noko
    Døme
    • det har gått slag i handkleda
  13. Døme
    • sjå slag etter gaupe
  14. om båtar: overgang mellom side og botn;
  15. brukt om samansetningar om noko som ein slår mot;
    i ord som spikarslag

Faste uttrykk

  • eit slag i lufta
    gjerning som er heilt utan verknad
  • ha fritt slag
    ha full handlefridom
  • i slag
    i god form
    • han er verkeleg i slag i kveld;
    • eg kjenner meg ikkje i godt slag i dag
  • med eitt slag
    brått, plutseleg
  • mellom slaga
    mellom to periodar med høg aktivitet
    • deltakarane kvilte mellom slaga;
    • han tok ein matbit mellom slaga
  • på slaget
    nøyaktig på tida
    • han stod på døra på slaget tolv
  • slag i slag
    utan stogg imellom
  • slå eit slag for
    ta eit ekstra tak for;
    kjempe for
    • slå eit slag for miljøet
Artikkelside

spikaren i kista

Tyding og bruk

handling eller hending som avgjer eller avsluttar noko;
Sjå: spikar
Døme
  • straumkostnadene vart spikaren i kista;
  • ordføraren sette spikaren i kista for prosjektet
Artikkelside