Avansert søk

Nynorskordboka 4 oppslagsord

heisen

adjektiv

Tyding og bruk

særs mektig, sterk;

stri, hard;

fæl

Døme

vinden er heisen i dag;
eit heise vêr;
ein heisen kar;
eit heise arbeid

brukt som adverb
- det var heise gjort

heis

substantiv hankjønn

Opphav

Tyding og bruk

innretning til å frakte varer eller personar opp eller ned med, i vertikal eller skrå lei;
elevator
Døme
- ta heisen til femte etasje
- - skiheis
  - vareheis
øvre hjørne på trekanta segl

Faste uttrykk

gå i heisen
gå tapt;
gå til grunne
kome i heisen
(etter gammal straffemetode til sjøs som gjekk ut på at ein vart heist opp i råa med ein stropp under armane) kome i knipe, kome ille ut;
bli stilt til ansvar

regel

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, frå latin regula ‘linjal, rettesnor’; jamfør regle (

Tyding og bruk

norm (1) som ein rettar seg etter;
rettesnor, forskrift
Døme
- klassa har reglar for god åtferd;
- ho følgjer alltid reglane;
- det er ein uskriven regel at bursdagsbarnet har med kake på jobben
- - kommaregel
  - leveregel
  - speleregel
tilhøve som stadig tek seg opp att
Døme
- han har gjort det til ein fast regel å ta trappa i staden for heisen

Faste uttrykk

etter alle kunstens reglar
etter god skikk for det som skal gjerast;
svært grundig
gyllen regel
klok og god regel
det er ein gyllen regel aldri å gå frå eit brennande lys
i regelen
som oftast;
vanlegvis
ingen regel utan unntak
det finst alltid enkelte tilfelle der regelen ikkje gjeld
som regel
som oftast;
til vanleg

klaustrofobisk

adjektiv

Tyding og bruk

som har eller gjeld klaustrofobi

Døme

få ei klaustrofobisk kjensle i heisen