Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

fort 2

adjektiv

Opphav

frå lågtysk; samanheng med for (7

Tyding og bruk

i høg fart, på kort tid;
snøgg, rask, snar, kjapp
Døme
  • forte rørsler
  • brukt som adverb
    • køyre for fort;
    • kom hit, og det litt fort!
    • alt gjekk så fort;
    • dette blir fort vanskeleg

Faste uttrykk

  • fort vekk
    rett som det er, ofte
Artikkelside

lyd 1, ljod

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hljóð ‘påhøyring, stille, togn’

Tyding og bruk

  1. bølgjerørsle som verkar på høyreorgana;
    Døme
    • ein sterk lyd;
    • høyre lyden av ei elv;
    • han fekk ikkje fram ein lyd;
    • flyet går fortare enn lyden
  2. høve til å bli høyrd;
  3. Døme
    • stemde og ustemde lydar

Faste uttrykk

  • gje lyd frå seg
    la høyre frå seg
    • dei har ikkje gjeve lyd frå seg etter at dei flytta
  • gje lyd
    seie noko for å fortelje kven eller kvar ein er
  • ikkje øyrens lyd å få
    ikkje mogleg å høyre noko på grunn av mykje bakgrunnsstøy
    • det var ikkje øyrens lyd å få i pausen på konserten
  • pipa får ein annan lyd
    seie noko anna enn før;
    bli medgjerleg
  • slå til lyd for
    • banke på noko for å gjere folk merksame
    • prøve å vekkje interesse for noko;
      gjere framlegg om noko
Artikkelside

fløyte seg

Tyding og bruk

Sjå: fløyte
  1. flyte opp;
    halde seg flytande
  2. gå fortare
    Døme
    • klokka fløyter seg to minutt i døgnet
Artikkelside

tillateleg

adjektiv

Tyding og bruk

som ein kan tillate;
Døme
  • køyre fortare enn tillateleg
Artikkelside

takyon

substantiv inkjekjønn

Opphav

sjå -on (2

Tyding og bruk

tenkt kjernefysisk partikkel som går fortare enn lyset
Artikkelside

svint 2

adjektiv

Opphav

eigenleg n av svinn (2

Tyding og bruk

kjapt, raskt, snøgt
Døme
  • kome seg unna fortare enn svint
Artikkelside

forte 2

forta

verb

Opphav

av fort (2

Tyding og bruk

få til å gå fortare;
skunde
Døme
  • forte på arbeidet

Faste uttrykk

  • forte seg
    skunde seg
Artikkelside

fløyte 4

fløyta

verb

Opphav

norrønt fleyta ‘få til å flyte’, av fljóta ‘flyte’; kausativ til flyte (1

Tyding og bruk

  1. få til å flyte;
    få på flot
    Døme
    • fløyte ein båt;
    • fløyte garnet
  2. føre på vatnet, la drive
    Døme
    • fløyte tømmer
  3. lette frå grunnen
    Døme
    • fløyte ein stein
  4. skunde på;
    lette, hjelpe på
    Døme
    • fløyte arbeidet

Faste uttrykk

  • fløyte seg
    • flyte opp;
      halde seg flytande
    • gå fortare
      • klokka fløyter seg to minutt i døgnet
Artikkelside

atskilleg

adjektiv

Opphav

truleg frå dansk adskillig; jamfør norrønt atskiljanligr ‘avvikande, ulik’

Tyding og bruk

  1. i eintal: (heller) mykje;
    ikkje så lite
    Døme
    • han hadde fått atskilleg fisk
    • som adverb:
      • det gjekk atskilleg fortare no
  2. i fleirtal: (heller) mange, ikkje så få
    Døme
    • ho hadde atskillege bøker
Artikkelside