Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

fløy

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt flaug; samanheng med fly (10

Tyding og bruk

  2. høgre eller venstre del av militær avdeling oppstilt på linje
  3. gruppering til høgre eller venstre for sentrum i parti eller liknande;
    Døme
    • dei ulike fløyene i partiet
  4. del av bygning;
    tilbygg eller utbygg på bygning
  5. svingbar del av klaffebord, dobbeldør eller liknande
Artikkelside

paviljong

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk ‘telt’; av latin papilio ‘sommarfugl’, på grunn av likskapen mellom eit telt og ein sommarfugl med utbreidde vengjer

Tyding og bruk

  1. liten, open, rund eller mangekanta bygning i hage eller park, brukt som lysthus eller liknande
  2. fløy eller fråskild (einetasjes) eining av større bygningskompleks
    Døme
    • skulen fekk to nye paviljongar
Artikkelside

høgre 3

adjektiv

Opphav

norrønt hǿgri, av hǿgr ‘makeleg’

Tyding og bruk

  1. som ligg på den sida eller i den leia som er motsett av hjartesida;
    Døme
    • høgre hand;
    • ta til høgre;
    • sjå til høgre;
    • på høgre sida av vegen;
    • sitje på høgre side av nokon;
    • garden ligg på høgre hand;
    • ha vondt i høgre sida;
    • skilje mellom høgre og venstre
  2. som ligg i høgre halvdel av eit område eller eit synsfelt
    Døme
    • køyre på høgre sida av vegen;
    • huset til høgre;
    • kua til høgre i biletet;
    • høgre back
  3. i politikk: konservativ
    Døme
    • høgre fløy av partiet

Faste uttrykk

  • gjere høgre om
    vende seg mot høgre
  • vere nokons høgre hand
    vere ein uunnverleg hjelpar eller medarbeidar for nokon
    • vere sjefen si høgre hand
Artikkelside

høgreside

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. ofte i bunden form eintal: høgre sida av noko
    Døme
    • på høgresida av vegen
  2. i politikk: konservativ fløy
    Døme
    • høgresida gjekk styrkt ut av valet
Artikkelside

høgrefløy

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

fløy (3) som er mest konservativ eller minst radikal i eit parlament eller politisk parti
Døme
  • tilbakegang for høgrefløya i Danmark;
  • saka skapte splid mellom venstre- og høgrefløya i partiet
Artikkelside

veng

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vængr, jamfør ving; i tyding ‘flyveng’ frå engelsk

Tyding og bruk

  1. flygelem hos fuglar og insekt
    Døme
    • fuglen flaksa med vengene
  2. noko som liknar ein veng (1)
    Døme
    • vengene på eit fly;
    • vengene på ei kvern, ein propell, ei vifte
    • i botanikk: hinneliknande sveveorgan på frukt, frø
      • vengene på frukta av lønn
  3. fløy, sidebygg
    Døme
    • stå på vengen på kommandobrua
  4. kahytt akterut på fartøy

Faste uttrykk

  • klippe vengene på
    òg overf: ta makta frå (nokon)
  • kome seg på vengene
  • ta under vengene
    syne omsorg for nokon
Artikkelside

venstreside

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

    • venstresida av vegen
  2. i ballspel:
    • venstresida i forsvaret svikta
  3. radikal del eller fløy i det politiske livet
    • høyre til på venstresida
Artikkelside

tenarfløy

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

fløy (4) der tenarane bur
Artikkelside

fløyparti

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

parti på høgre eller venstre fløy (3)
Artikkelside

fløymann

substantiv hankjønn

Opphav

av fløy

Tyding og bruk

ytste mann i kvar rekkje i oppstilt hæravdeling, korps eller liknande
Artikkelside
Side 1 av 2