Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 17 oppslagsord

eksport

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk exports ‘eksportvarer’; av eksportere

Tyding og bruk

  1. sal og utsending til utlandet;
    Døme
    • eksport av varer;
    • norsk eksport har auka dei siste åra;
    • vi satsar stort på eksport;
    • selskapet står for fem prosent av eksporten til landet
  2. kortform av eksportøl
Artikkelside

produsere

produsera

verb

Opphav

av latin producere ‘føre fram’

Tyding og bruk

  1. skape eller forme eit (fysisk eller immaterielt) produkt;
    lage, framstille
    Døme
    • produsere plastbåtar;
    • dei produserte for eksport;
    • programmet er produsert av NRK
  2. Døme
    • fiskebruket greidde ikkje å produsere all seien
Artikkelside

føre 4

føra

verb

Opphav

norrønt fǿra, opphavleg ‘få til å fare’

Tyding og bruk

  1. flytte frå eitt punkt til eit anna;
    Døme
    • båten fører folk og gods;
    • gassen blir ført i land på Nord-Jæren
  2. vise veg frå eitt punkt til eit anna;
    gje tilgjenge (til)
    Døme
    • stigen fører opp på loftet;
    • den smale trappa som fører ned i kjellaren;
    • vegen fører opp til huset
  3. få til å nå ein viss tilstand eller situasjon;
    føre med seg, få til følgje;
    resultere i
    Døme
    • prisauken har ført til lågare forbruk;
    • eksponering for stoffet kan føre til alvorleg sjukdom;
    • krangling fører ingen stad;
    • ho har ført laget sitt til seier;
    • føre skam over familien
  4. påverke til å flytte seg i ei viss retning;
    Døme
    • føre buskapen på beite;
    • eg kan både føre og følgje i vals;
    • bli ført bort frå området;
    • musklane som fører tommelen og peikefingeren mot kvarandre;
    • føre vitne for retten
  5. stå i brodden for;
    Døme
    • føre ein hær;
    • kapteinen fører skipet
  6. drive med (over lengre tid);
    utføre, gjere
    Døme
    • partiet fører ein egoistisk politikk;
    • føre falske rykte;
    • føre gode grunnar for både det eine og det andre alternativet;
    • eg har ført samtaler med fleire ulike bankar;
    • føre krig;
    • føre eit sorglaust liv
  7. skrive ned systematisk eller etter kvart som noko skjer
    Døme
    • føre tilsyn med noko;
    • vi fører statistikk over import og eksport;
    • fører du dei nye namna på lista?
    • verksemda fører både budsjett og rekneskap
  8. ha til sals;
    vere utstyrt med
    Døme
    • forretninga fører ikkje denne vara;
    • vi har lenge ført mjølk frå to meieri;
    • skipet fører lanterne, segl og norsk flagg

Faste uttrykk

  • føre an
    gå i brodden (for);
    gå først
    • det var ungdomane som førte an i kampen mot krigen;
    • sjefen førte an ut døra
  • føre bak lyset
    narre, lure, villeie
  • føre fram
    • gje (positivt) resultat;
      lykkast
      • omlegginga førte fram;
      • vi må vurdere kva tiltak som faktisk fører fram
    • spele eller syne fram eit skodespel eller liknande;
      framføre (2
  • føre med seg
    få som følgje, resultat eller konsekvens
    • tiltaket fører ingenting godt med seg;
    • parasitten som fører med seg sjukdomen
  • føre opp
    • byggje (ei bygning)
      • planen er å føre opp fleire store leilegheitskompleks i området
    • skrive ned på liste eller liknande
      • alternativa skal førast opp i prioritert rekkjefølgje;
      • prosjektet blir ført opp som ein eigen post i budsjettet
  • føre over
    overføre
    • føre over mannskap til ei anna avdeling;
    • kan eg føre over dei siste feriedagane til neste år?
    • han førte over fleire tusen kroner til sparekontoen
  • føre seg
    te seg, oppføre seg;
    fare fram
    • ho fører seg med ære;
    • eg har alltid blitt lært opp til å føre meg fint
Artikkelside

kondensat

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør kondensere

Tyding og bruk

  1. væske som lagar seg ved fortetting av gass eller damp
  2. naturgass som går over i flytande form under trykk
    Døme
    • eksport av olje, gass og kondensat
  3. kondensert masse eller produkt
Artikkelside

drive med

Tyding og bruk

Sjå: drive
  1. vere sysselsett med;
    arbeide med
    Døme
    • kva driv du med for tida?
    • drive med eksport
  2. gjere jamleg eller ha som hobby eller fritidsaktivitet
    Døme
    • drive med handball;
    • drive med narkotika
  3. halde på med;
    gjere;
Artikkelside

fasilitere

fasilitera

verb

Opphav

av fransk faciliter ‘gjere lett’

Tyding og bruk

leggje til rette for (aktivitet, arbeid);
gjere lettare
Døme
  • fasilitere eksport av desse varene
Artikkelside

eksportinntekt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

økonomisk verdi ein opparbeider ved sal til utlandet
Artikkelside

eksportfremjande, eksportfremmande

adjektiv

Tyding og bruk

som fremjar eksport (1)
Døme
  • eksportfremjande arbeid
Artikkelside

eksportforbod

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

forbod mot eksport (1) av ei viss vare eller til eit bestemt land
Døme
  • eksportforbod av våpen;
  • eksportforbod til Tyrkia
Artikkelside

byteforhold

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

forhold mellom import- og eksportprisar i eit land
Døme
  • byteforholdet mellom eksport- og importprisar er ikkje lenger så gunstig for Noreg
Artikkelside
Side 1 av 2