Nynorskordboka
føre 4
føra
verb
| infinitiv | presens | preteritum | presens perfektum | imperativ |
|---|---|---|---|---|
| å føraå føre | fører | førte | har ført | før! |
| perfektum partisipp | presens partisipp | |||
|---|---|---|---|---|
| hankjønn / hokjønn | inkjekjønn | bunden form | fleirtal | |
| ført + substantiv | ført + substantiv | den/det førte + substantiv | førte + substantiv | førande |
Opphav
norrønt fǿra, opphavleg ‘få til å fare’Tyding og bruk
- flytte frå eitt punkt til eit anna;
Døme
- båten fører folk og gods;
- gassen blir ført i land på Nord-Jæren
- vise veg frå eitt punkt til eit anna;gje tilgjenge (til)
Døme
- stigen fører opp på loftet;
- den smale trappa som fører ned i kjellaren;
- vegen fører opp til huset
- få til å nå ein viss tilstand eller situasjon;føre med seg, få til følgje;resultere i
Døme
- prisauken har ført til lågare forbruk;
- eksponering for stoffet kan føre til alvorleg sjukdom;
- krangling fører ingen stad;
- ho har ført laget sitt til seier;
- føre skam over familien
- påverke til å flytte seg i ei viss retning;
Døme
- føre buskapen på beite;
- eg kan både føre og følgje i vals;
- bli ført bort frå området;
- musklane som fører tommelen og peikefingeren mot kvarandre;
- føre vitne for retten
- stå i brodden for;
Døme
- føre ein hær;
- kapteinen fører skipet
- drive med (over lengre tid);utføre, gjere
Døme
- partiet fører ein egoistisk politikk;
- føre falske rykte;
- føre gode grunnar for både det eine og det andre alternativet;
- eg har ført samtaler med fleire ulike bankar;
- føre krig;
- føre eit sorglaust liv
- skrive ned systematisk eller etter kvart som noko skjer
Døme
- føre tilsyn med noko;
- vi fører statistikk over import og eksport;
- fører du dei nye namna på lista?
- verksemda fører både budsjett og rekneskap
- ha til sals;vere utstyrt med
Døme
- forretninga fører ikkje denne vara;
- vi har lenge ført mjølk frå to meieri;
- skipet fører lanterne, segl og norsk flagg
Faste uttrykk
- føre angå i brodden (for);
gå først- det var ungdomane som førte an i kampen mot krigen;
- sjefen førte an ut døra
- føre bak lysetnarre, lure, villeie
- føre fram
- gje (positivt) resultat;
lykkast- omlegginga førte fram;
- vi må vurdere kva tiltak som faktisk fører fram
- spele eller syne fram eit skodespel eller liknande;
framføre (2
- føre med segfå som følgje, resultat eller konsekvens
- tiltaket fører ingenting godt med seg;
- parasitten som fører med seg sjukdomen
- føre opp
- byggje (ei bygning)
- planen er å føre opp fleire store leilegheitskompleks i området
- skrive ned på liste eller liknande
- alternativa skal førast opp i prioritert rekkjefølgje;
- prosjektet blir ført opp som ein eigen post i budsjettet
- føre overoverføre
- føre over mannskap til ei anna avdeling;
- kan eg føre over dei siste feriedagane til neste år?
- han førte over fleire tusen kroner til sparekontoen
- føre segte seg, oppføre seg;
fare fram- ho fører seg med ære;
- eg har alltid blitt lært opp til å føre meg fint