Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
7 treff

Nynorskordboka 7 oppslagsord

byrgskap

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -skap (1

Tyding og bruk

det å vere byrg
Artikkelside

stoltheit

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å vere stolt;
    det å vere medviten om eige verd, eigen dugleik eller liknande;
    Døme
    • ho såra stoltheita mi
  2. noko eller nokon som ein er stolt over;
    Døme
    • han var stoltheita til heile nasjonen
Artikkelside

hovmod

substantiv inkjekjønn

Opphav

av lågtysk ho(g)mod ‘høgt huglag’

Tyding og bruk

overlegen, arrogant framferd;
overdriven byrgskap;
Døme
  • han lid av hovmod

Faste uttrykk

  • hovmod står for fall
    ein som er hovmodig, kan lett miste all makt og vørdnad
Artikkelside

bryst

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt brjóst

Tyding og bruk

  1. kroppsdel mellom hals og mage;
    Døme
    • ha hår på brystet;
    • ha vondt i brystet
  2. kvar av to forhøgningar på framsida av overkroppen til kvinner som inneheld mjølkekjertlane
    Døme
    • leggje barnet til brystet;
    • gje bryst
  4. del av klesplagg som dekkjer brystet;
    jamfør skjortebryst
  5. kortform av brystsymjing
    Døme
    • ho vann 100 m bryst

Faste uttrykk

  • falle tungt for brystet
    vere vanskeleg å akseptere
    • ei slik løysing vil falle mange tungt for brystet
  • gje bryst
  • ikkje suge av eige bryst
    ikkje finne på av seg sjølv
  • slå seg for brystet
    • uttrykkje sorg eller anger ved å slå knyttneven mot brystet
      • han stod på kne og slo seg for brystet til ho bad han kome inn att
    • uttrykkje sjølvtillit og sjølvtilfredsheit
      • dei kan slå seg for brystet etter ein vellukka festkveld
  • slå seg på brystet
    uttrykkje byrgskap og styrke
    • dei har slått seg på brystet og trudd at dei var i toppsjiktet
Artikkelside

triumferande

adjektiv

Opphav

av triumfere

Tyding og bruk

  1. som syner byrgskap (og skadefryd) over ein siger eller suksess
    Døme
    • med ei triumferande mine
  2. som har sigra;
    som feirar ein siger
    Døme
    • ein triumferande feltherre
Artikkelside

triumf

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin triumphus ‘sigersferd som ein hærførar gjer til Rom’

Tyding og bruk

  1. stor siger eller suksess
    Døme
    • ein triumf for vitskapen
  2. byrgskap over ein siger;
    sigersglede
    Døme
    • med triumf i blikket
  3. opptog etter ein siger
    Døme
    • krigarane drog i triumf til kongen
Artikkelside

-skap 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt -skapr, samanheng med skap (1, innverknad frå lågtysk -schap; tysk -schaft

Tyding og bruk

  1. etterledd brukt til å lage substantiv av substantiv;
  2. etterledd brukt til å lage substantiv av adjektiv;
  3. etterledd brukt til å lage substantiv av verb;
Artikkelside