Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 13 oppslagsord

betale

betala

verb
kløyvd infinitiv: -a

Uttale

betaˊle

Opphav

av lågtysk betalen, av talen ‘telje, betale’

Tyding og bruk

  1. gje ut (pengar eller anna bytemiddel) i vederlag for noko ein skuldar eller kjøper;
    gjere opp, greie;
    punge ut med;
    Døme
    • betale for seg;
    • betale 1000 kr for dressen;
    • betale varene;
    • betale skatt;
    • betale med kort;
    • bli dømd til å betale erstatning;
    • betale for arbeidet;
    • jobben var dårleg betalt – jobben var lågt lønt;
    • ta seg godt betalt – ta høg pris
  2. i overført tyding: bøte, svi (for);
    Døme
    • få betale dyrt for tankeløysa si;
    • miljøet må betale prisen for forureininga

Faste uttrykk

  • betale prisen
    lide (2 for;
    få svi
    • miljøet må betale prisen for forureininga;
    • dei fattigaste må betale prisen
  • betale seg
    løne seg; vere umaken verd
    • det betaler seg i lengda;
    • audmykt betaler seg
Artikkelside

part

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt partr; av latin pars ‘del’

Tyding og bruk

  1. del av ein heilskap
    Døme
    • alle betalte sin part
  2. person eller gruppe i høve til andre, til dømes i ein konflikt
    Døme
    • ein av partane blir garantert ikkje nøgd
  3. Døme
    • ha part i ein båt

Faste uttrykk

  • for sin part
    på eigne vegner
    • eg for min part hadde slutta å kvi meg
  • part i saka
    person eller gruppe som har personlege interesser i ei sak
Artikkelside

landskyld

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør skyld (1

Tyding og bruk

om eldre forhold: årleg avgift som leiglendingar betalte til jordeigaren for bygsla jord
Artikkelside

peterspengar

substantiv hankjønn

Opphav

etter latin denarius Sancti Petri

Tyding og bruk

avgift som visse kristne land betalte til pavestolen i mellomalderen;
Artikkelside

fikse/ordne/klare biffen

Tyding og bruk

overvinne vanskane;
greie å utføre ei vanskeleg oppgåve;
Sjå: biff
Døme
  • banksjefen fiksa biffen og betalte ut pengane;
  • dei ordna den biffen òg
Artikkelside

disponibel inntekt

Tyding og bruk

inntekt ein har til rådevelde når skattar og faste utgifter er betalte;
Døme
  • folk flest vil få høgare disponibel inntekt
Artikkelside

avlatspengar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

pengar som blir betalte for å få avlat (1)
Artikkelside

cash 2

adjektiv

Uttale

kæsj

Opphav

av cash (1

Tyding og bruk

Døme
  • cash betaling
  • som adverb
    • han betalte cash
Artikkelside

vissøyre

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt víseyrir; av øyre (1

Tyding og bruk

  1. i norrøn tid: faste inntekter for kongen frå Noreg og Island
  2. i norrøn tid og seinare: årleg skatt til kongen frå landsdelar som ikkje stilte eller betalte leidang
Artikkelside

utlagd

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av leggje

Tyding og bruk

Døme
  • utlagde parsellar;
  • utlagde pengar – betalte

Faste uttrykk

  • utlagd tekst
    tolka, forklart, tydd tekst
  • vere utlagd
    (om tekst, særl bibelord) tyda
Artikkelside
Side 1 av 2