Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 62 oppslagsord

vegetabilsk

adjektiv

Opphav

latin vegetabilis av vegetare ‘vekkje til liv, gro’

Tyding og bruk

som høyrer til planteriket;
som ein vinn ut or eller lagar av planter

Faste uttrykk

  • vegetabilsk olje
    planteolje
  • vegetabilske fibrar
    langstrekte, daude planteceller
Artikkelside

vakt 2

adjektiv

Opphav

eigenleg perfektum partisipp av vekkje (3

Tyding og bruk

i religiøst mål: omvend, religiøs
Døme
  • bli vakt;
  • dei vakte
Artikkelside

uvilje

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • kjenne, ha uvilje mot noko(n);
    • vekkje uvilje
  2. det å vere uvillig
    Døme
    • vise uvilje i samarbeidet;
    • møte berre uvilje
Artikkelside

uhug

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt úhugr

Tyding og bruk

Døme
  • få, ha, kjenne uhug til noko;
  • vekkje, skape uhug hos nokon
Artikkelside

tørne

tørna

verb

Opphav

engelsk turn; same opphav som turnere

Tyding og bruk

  1. Døme
    • tørne noko rundt
  3. Døme
    • sykkelen tørna mot eit tre;
    • bilane tørna saman;
    • laga tørnar saman i finalen
  4. feste med tørn (2, 2)
    Døme
    • tørne tauet til ein påle
  5. ankre opp;
    leggje til
    Døme
    • båten tørnar i sundet
  6. gå frå vitet, bli galen
    Døme
    • har du tørna?
    • tørne galen
    • upersonleg: klikke, gå rundt
      • det har tørna for han
  7. i uttrykk
  8. i uttrykk

Faste uttrykk

  • tørne inn
    gå av vakt; slutte arbeidsøkta, ta kveld
  • tørne ut
    få (nokon) på vakt, purre, vekkje
  • tørne ut
    (stå opp og) gå på vakt (særleg til sjøs); gå (ut) på arbeid, byrje arbeidet
Artikkelside

tungsvæv

adjektiv

Tyding og bruk

som søv tungt, som ikkje er lett å vekkje
Artikkelside

tenne 1

tenna

verb

Opphav

mellomnorsk tenda, jamfør norrønt tendra og, gammaldansk tændæ; samanheng med tandre (2 og tunder

Tyding og bruk

  1. få (noko) til å brenne;
    Døme
    • tenne bål;
    • tenne ei fyrstikk;
    • tenne opp i, på peisen;
    • tenne på eit hus
  2. skru på (elektrisk) lys
    Døme
    • tenne ei fyrlykt;
    • tenne taklampa
  3. få (ein sprengladning) til å gå av
  4. om eksplosjonsmotor: starte (1
  5. fate eld, fengje
    Døme
    • det tende i flishaugen
  6. gjere oppglødd, inspirere
    Døme
    • ei bok som tenner – vekkjer levande interesse;
    • talaren tende tilhøyrarane
    • få til å loge opp;
      vekkje til live
      • tenne ei von
    • bli oppglødd
      • tenne på ein idé;
      • tenne erotisk
Artikkelside

stygge 3, styggje

stygga, styggja

verb

Opphav

norrønt styggja

Tyding og bruk

skape redsle eller mothug i;
støyte frå seg;
Døme
  • han stygde dei frå seg

Faste uttrykk

  • stygge folk av
    vekkje uvilje hos folk
Artikkelside

skandalisere

skandalisera

verb

Tyding og bruk

vekkje harme, forarge;
skjemme ut;
Døme
  • familien vart skandalisert av all avisomtala saka fekk
Artikkelside

sjokkere

sjokkera

verb

Opphav

frå fransk; av sjokk

Tyding og bruk

vekkje avsky, oppsikt;
Døme
  • framferda hans sjokkerte oss;
  • bli sjokkert over noko
Artikkelside
Side 5 av 7