Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 49 oppslagsord

slokne

slokna

verb

Opphav

norrønt slokna av slokkinn; sjå sløkke (1

Tyding og bruk

  1. om eld: slutte å brenne, gå ut
    Døme
    • bålet slokna;
    • det har slokna i omnen
  2. i overført tyding: bli maktlaus;
    Døme
    • ho slokna etter eit langt sjukeleie
  3. bleikne, minke bort
    Døme
    • stjerna slokna
    • miste gløden
      • auga slokna
  4. Døme
    • motoren slokna
Artikkelside

slutte

slutta

verb

Opphav

lågtysk sluten, tyding 6 etter latin concludere; sjå konkludere

Tyding og bruk

  1. halde opp, ende;
    Døme
    • slutte arbeidet for dagen;
    • slutte (å drive) sjøen;
    • skulen sluttar 20. juni;
    • slutte av for dagen;
    • slutte i songkoret;
    • slutte (med) å drikke
  2. gjere ferdig, ende
    Døme
    • møtet slutta med ein appell
  3. Døme
    • langrennsdressen slutta tett kring kroppen;
    • pakninga slutta kring skøyten og tetta godt
    • særleg i perfektum partisipp: samle
      • gå i slutta tropp;
      • slutta orden;
      • slutta lag – privat samkome
  4. binde saman
    Døme
    • straumen blir slutta på nytt når vi slår på brytaren
    • i perfektum partisipp:
      • ein slutta straumkrins
  5. avtale, semjast om
    Døme
    • slutte fred, venskap;
    • slutte ein kontrakt
    • skrive kontrakt om
      • slutte ei frakt, ein tankbåt
  6. leie ut, konkludere
    Døme
    • slutte frå det kjende til det ukjende

Faste uttrykk

  • slutte seg saman
    samle seg, slå seg saman
  • slutte seg til
    tenkje, resonnere seg til (noko)
  • slutte seg til
    slå følgje med, seie seg samd med
Artikkelside

skiftarbeid

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

arbeid der det eine arbeidslaget løyser av det andre slik at arbeidet går utan å stogge
Artikkelside

signal

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin av signum ‘teikn’

Tyding og bruk

  1. fastsett, avtalt teikn som ein gjev med lyd, flagg, handrørsler og liknande
    Døme
    • matsignal;
    • naudsignal;
    • sende signal;
    • stogge på signal
  2. Døme
    • gje, vere signalet til noko
    • framgangsmåte, haldning til noko
      • endre signal
Artikkelside

bråstogge

bråstogga

verb

Tyding og bruk

stogge brått;
Døme
  • hesten bråstogga framfor gjerdet
Artikkelside

branngate

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

snauhoggen gate (1, 2) i ein skog til å stogge skogbrann
Artikkelside

attre 2

attra

verb

Opphav

norrønt aptra; av att

Tyding og bruk

  1. flytte, dra attende;
    få til å gå baklengs;
    Døme
    • attre deg litt!
  2. refleksivt:
  3. ta attende;
    gjere om inkje, gjere ugild
    Døme
    • attre ein handel
  4. sende atterbod;
    halde att, stogge

Faste uttrykk

  • attre seg
    gå frå noko ein har sagt, lova e l
Artikkelside

avbryte

avbryta

verb

Tyding og bruk

  1. bryte av;
    stogge
    Døme
    • avbryte diskusjonen
  2. hindre ein i å snakke ut
    Døme
    • ikkje avbryt meg!
Artikkelside

antiseptikk

substantiv hankjønn

Uttale

antiseptikˊk

Opphav

av gresk anti- ‘mot’ og septikos ‘roten’

Tyding og bruk

det å hindre, stogge infeksjonar med bakteriedrepande middel;
til skilnad frå aseptikk
Døme
  • antiseptikk er grunnleggjande i medisinsk hygiene
Artikkelside
Side 5 av 5