Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 354 oppslagsord

oljefat

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tønneforma kar til oppbevaring av til dømes råolje;
jamfør fat (2)
Artikkelside

gild

adjektiv

Opphav

norrønt gildr ‘fullgod, som det må betalast for’; samanheng med gjalda ‘betale’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gild mynt;
    • gild vekt
  2. Døme
    • gild hest;
    • gild gard;
    • gild kar;
    • gild jente;
    • gilde klede;
    • gilde fargar
  3. Døme
    • vere gild med nokon;
    • vere gild mot nokon;
    • ver gild og ikkje sei det!
  4. Døme
    • gild fest;
    • gild kveld
    • brukt som adverb
      • ha det gildt
  5. Døme
    • bli gild av noko;
    • vere gild av nokon
Artikkelside

botn

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt botn

Tyding og bruk

  1. underside, underdel i eit kar eller ein annan innhol ting
    Døme
    • botnen i ei tønne;
    • ein kjel med tjukk botn
  2. inste ende av ein innhol ting eller eit holrom;
    inste ende av ein dal, fjord, eit vatn
    Døme
    • sjå botnen i brønnen
  3. grunn under vatn (i sjø og liknande);
    fast grunn til dømes under eit gjørmelag
    Døme
    • det er leire i botnen under matjorda
    • i overført tyding: lågmål
      • no må vi ha nådd botnen
    • i overført tyding: det djupaste, inste av noko
      • på botnen av sjela;
      • på botnen av trassen låg ein tvil
  4. grunn(voll);
    Døme
    • byggje på ustø botn;
    • ein kjole med raude roser på kvit botn
  5. fjerde og bakarste av mageavdelingane hos jortarar;

Faste uttrykk

  • dobbel botn
    overført tyding: dobbel meining
  • frå botnen av
    frå sjølve byrjinga og heilt gjennom
    • lage mat frå botnen av
  • i botn og grunn
    heilt opp, fullt ut; i grunnen
  • ikkje vere botn i nokon
    aldri bli mett
    • det er ikkje botn i henne
  • til botnar/botns
    til full klarleik, heilt inn;
    fullt ut
Artikkelside

botnplugg

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

plugg (1) til å ha i avløpet i botnen av eit kar, ein tank eller ein båt;
Artikkelside

istervom, istrevom

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

nedsetjande: særs feit kar med stor mage
Artikkelside

isterbelg, istrebelg

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

nedsetjande: særs feit kar
Artikkelside

istermage, istremage

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

nedsetjande: særs feit kar med stor mage;
Artikkelside

omfram 1

adjektiv

Opphav

norrønt um fram ‘fram, framom, meir’

Tyding og bruk

betre enn andre;
framifrå, utifrå
Døme
  • ein omfram kar
Artikkelside

omega-3-feittsyre

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

umetta feittsyre som finst i til dømes feit fisk, og som førebyggjer hjarte-kar-sjukdomar
Artikkelside

omfangsrik

adjektiv

Tyding og bruk

med stort omfang;
diger, omfattande
Døme
  • ei omfangsrik boksamling;
  • ein omfangsrik kar;
  • manuskriptet er altfor omfangsrikt
Artikkelside
Side 3 av 36