Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 18 oppslagsord

utg.

forkorting

Tyding og bruk

Artikkelside

utfall

substantiv inkjekjønn

Opphav

tyding 3 frå tysk

Tyding og bruk

  1. rask rørsle ut frå ein sjølv mot noko
    Døme
    • fektaren gjorde små utfall
  2. skarp kritikk
    Døme
    • kome med (harde) utfall mot planen, mot dei styrande
  3. Døme
    • utfallet av drøftingane, valet;
    • krisa fekk eit lykkeleg utfall
  4. straum eller vind frå land, ut fjorden, særleg på fjære sjø;
    òg: fjære sjø
Artikkelside

tragikomedie

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå latin tragi(co)comoedia

Tyding og bruk

  1. skodespel som først artar seg som ein tragedie (1), men som får ein lykkeleg og komisk utgang
  2. hending, tilburd med både komiske og tragiske innslag
Artikkelside

sorti

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk av sortir ‘gå ut’

Tyding og bruk

bortgang, utgang (særleg frå ei scene);
Døme
  • ein verknadsfull sorti;
  • ein trist sorti
Artikkelside

slutt 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; av slutte

Tyding og bruk

  1. det at ein tilstand held opp;
    Døme
    • dagen lid mot slutten;
    • filmen hadde ein trist slutt;
    • få, gjere slutt på noko;
    • til slutt – til sist
  2. siste del, rest
    Døme
    • drikke slutten av brennevinet

Faste uttrykk

  • til siste slutt
    heilt til ende
Artikkelside

refleksiv 2

adjektiv

Tyding og bruk

tilbakeverkande, tilbakevisande

Faste uttrykk

  • refleksiv verbform
    om verb, med utgang på -st
    • verba møtast og undrast har refleksiv form
  • refleksivt pronomen
    i skulegrammatikk: pronomen («seg» eller «seg sjølv») som i regelen er objektsform for eit verb med subjekt i tredje person, men som i tydingsinnhald er identisk med subjektet til det same verbet, til dømes i uttrykka «han sette seg», «dei lauga seg», «dei greidde seg sjølve»
  • refleksivt verb
    verb med eit refleksivt pronomen el. eit personleg pronomen med refleksiv funksjon som objektsform, til dømes i uttrykka «ho gifte seg», «dei skunda seg», «vi samlar oss», «du undrar deg»
Artikkelside

naudutgang, nødutgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

utgang som kan nyttast i naudstilfelle
Artikkelside

dødeleg, døyeleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som fører til døden
    Døme
    • eit dødeleg sår;
    • eit dødeleg slag;
    • ein dødeleg sjukdom;
    • ein sjukdom med dødeleg utgang
    • brukt som adverb
      • dei vart dødeleg såra i ulykka
  2. som ein gong må døy;
    Døme
    • alle menneske er dødelege
    • brukt som substantiv
      • vi vanlege dødelege
  3. brukt som forsterkande adverb: svært, veldig (2)
    Døme
    • vere dødeleg forelska;
    • eg vart dødeleg fornærma
Artikkelside
Side 2 av 2