Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 23 oppslagsord

dugnadsarbeidar, dugnadarbeidar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som er med på dugnad; jamfør dugnadsfolk
Døme
  • bortimot 250 dugnadsarbeidarar har stått på med vakthald og matlaging
Artikkelside

åttital

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. det niande tiåret i eit hundreår, særleg tiåret 1980–1989
    Døme
    • ho har stått på scena sidan tidleg åttital;
    • hockeysveis var populært på 80-talet
  2. mengd på om lag 80
    Døme
    • eit åttital fuglar i parken
Artikkelside

øydeluft

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

luft i hus eller rom som har stått tomt lenge
Artikkelside

tuft 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt topt, tupt, tuft; same opphav som tomt

Tyding og bruk

  1. stad der eit hus står, (byggje)grunn, tomt
    Døme
    • hustuft;
    • ein skal byggje på tufta og ikkje i lufta
  2. stad der eit hus har stått;
    rest, spor etter gammal busetnad
    Døme
    • sjå tuftene etter gamlehusa;
    • grave ut tufter frå mellomalderen
  3. om eldre forhold: jordgolv i hus;
    (jord)golv under høy- eller kornstål
  4. Døme
    • vere på gamle tufter;
    • er du på desse tuftene?
  5. grunnlag (som noko har stått på)
    Døme
    • skipe eit nytt parti på tuftene av det gamle
Artikkelside

tomt

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt to(m)pt; same opphav som tuft (1

Tyding og bruk

  1. stad der bygning står, har stått eller skal stå;
    (byggje)grunn, tuft (1, 2)
    Døme
    • bustadtomt;
    • festetomt;
    • hyttetomt;
    • byggjeklar tomt;
    • villa med to mål tomt;
    • huset er rive, og det kjem høgblokk på tomta
  2. utandørs lagringsplass
    Døme
    • lagertomt
  3. Døme
    • vere på gamle tomter
Artikkelside

såtestad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

plass for ei såte;
stad der ei såte har stått
Artikkelside

staden

adjektiv

Opphav

norrønt staðinn; perfektum partisipp til eldre nynorsk standa

Tyding og bruk

som har stått ei tid
Døme
  • veden er for lite staden – veden er ikkje tørr
Artikkelside

seng

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt sæ(i)ng

Tyding og bruk

  1. møbel (med utstyr) til å sove i eller kvile på
    Døme
    • barneseng;
    • dobbelseng;
    • himmelseng;
    • køyeseng;
    • dele seng;
    • leggje seg på senga;
    • hotellet har 100 senger – plass til 100 overnattingsgjester;
    • vere i seng – ha lagt seg;
    • gå i seng, til sengs – leggje seg;
    • vere oppe av senga – vere på føtene;
    • dele bord og seng – sjå bord (2, 1)
  2. over- eller underbreisle
  3. Døme
    • lage ei seng av granbar
  4. bed;
    Døme
    • så ei seng med gulrot og ei med reddik

Faste uttrykk

  • gå til sengs med
    liggje, ha samleie med (nokon)
  • halde senga
    vere sjuk og sengeliggjande
  • ta einkvan på senga
    vitje nokon før vedkomande har stått opp; overrumple
Artikkelside

seide 1

substantiv hankjønn

Opphav

samisk sieidi

Tyding og bruk

  1. i samisk kultus: heilag stein;
  2. stad der det står (har stått) ein seide (1, 1)
Artikkelside

nattstått

adjektiv

Tyding og bruk

utan samsvarsbøying som predikativ;
Døme
  • nattstått bruk – fiskegarn som har stått i sjøen natta over
Artikkelside
Side 2 av 3