Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 39 oppslagsord

logikar

substantiv hankjønn

Opphav

av logikk

Tyding og bruk

  1. person med logikk (1) til fag
  2. person som tenkjer logisk
Artikkelside

konsekvens

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin, av consequi ‘følgje’; jamfør konsekvent

Tyding og bruk

  1. gjennomført samsvar
    Døme
    • det må vere konsekvens i framstillinga
  2. logisk slutning eller følgje
    Døme
    • trekkje konsekvensar av noko
  3. følgje eller verknad av ei utvikling eller av kva nokon har gjort
    Døme
    • konsekvensane av klimaendringane;
    • redusert vassføring vil vere den mest synlege konsekvensen

Faste uttrykk

  • ta konsekvensen/konsekvensane
    ta ansvaret for noko ein har gjort, og handle ut frå det
Artikkelside

kontingent 2

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som ein ikkje kan vite om i førevegen;
    tilfeldig
  2. i filosofi: som er logisk mogleg, men ikkje naudsynt
Artikkelside

konsekvent

adjektiv

Opphav

frå latin , av consequi ‘følgje med’

Tyding og bruk

  1. i samsvar med visse prinsipp;
    Døme
    • ein konsekvent praksis
    • brukt som adverb:
      • handle konsekvent
  2. som tenkjer eller handlar logisk
    Døme
    • ein konsekvent person
Artikkelside

katakrese

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘misbruk’

Tyding og bruk

samansett ord med logisk sjølvmotseiing;
bruk av metaforar eller andre språklege element som ikkje høver saman
Døme
  • ‘plastglass’ er døme på ein katakrese
Artikkelside

følgje 1, følge 1, fylgje 2

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør norrønt fylgja femininum og tysk Folge

Tyding og bruk

  1. noko som følgjer med eller etter;
    logisk slutning;
    Døme
    • inflasjonen er ei følgje av dårleg politikk;
    • inngrepet hadde uheldige følgjer;
    • no må du ta følgjene av det du har gjort;
    • dette har til følgje at avtala er bindande for alle partane

Faste uttrykk

  • som følgje av
    på grunn av
  • ta til følgje
    gje etter for;
    ta omsyn til
    • innvendingane vart tekne til følgje
Artikkelside

euklidsk geometri

Tyding og bruk

klassisk gresk geometri som byggjer på visse aksiom som er forma i eit logisk system;
Sjå: euklidsk
Artikkelside

euklidsk, evklidsk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld den greske matematikaren Euklid

Faste uttrykk

  • euklidsk geometri
    klassisk gresk geometri som byggjer på visse aksiom som er forma i eit logisk system
Artikkelside

intelligens

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk og fransk; frå latin intelligentia

Tyding og bruk

evne til logisk tenking;
forstand
Døme
  • folk med høg intelligens;
  • ha låg intelligens

Faste uttrykk

  • emosjonell intelligens
    evne til forstå eigne kjensler og kjenslene til andre
  • kunstig intelligens
    eigenskap ved datamaskinar som minner om menneskeleg intelligens, til dømes evne til å resonnere, lære og korrigere seg sjølv
  • sosial intelligens
    evne til omgåast andre menneske
Artikkelside

implikasjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; jamfør implisere

Tyding og bruk

  1. det som er ei følgje (1, 1) av noko;
    konsekvens
    Døme
    • saka har mange politiske implikasjonar;
    • dei regionale implikasjonane av konflikten i landet
  2. i logikk: tilhøve mellom to utsegner der den andre utsegna er ei logisk følgje av den første
  3. underforstått tyding, idé eller liknande;
    noko som er ei side eller ein del av ei sak
Artikkelside
Side 2 av 4