Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 21 oppslagsord

labyrint

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , opphavleg nemning på Knossospalasset på Kreta

Tyding og bruk

  1. (stad med) innvikla system av gangar og rom der det er vanskeleg å finne fram
    Døme
    • ein labyrint av tronge smug og gater
  2. i overført tyding: noko som er innfløkt og vanskeleg å finne ut av
    Døme
    • bli fanga i ein labyrint av hendingar
  3. i anatomi: det indre øyret
Artikkelside

fridomskrenking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å halde nokon fanga eller bortført ulovleg;
Artikkelside

dødsdans

substantiv hankjønn

Opphav

etter tysk Totentanz; jamfør fransk dance macabre

Tyding og bruk

  1. i kunst: dans (1) der døden (1 er framstilt som ein person som byr offera sine opp til dans
  2. i overført tyding: aktivitet som fører til død
    Døme
    • dei krigførande partane er fanga i ein dødsdans
Artikkelside

arr 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt ærr, ørr; tyding 3 frå bokmål

Tyding og bruk

  1. merke i huda, særleg etter sår
    Døme
    • arr etter knivskade
  2. i overført tyding: spor etter fysisk eller psykisk krenking
    Døme
    • arr i landskapet;
    • arr i sjela
  3. i botanikk: den øvste delen av griffelen i ein blomster, der pollenet blir fanga opp
Artikkelside

tapsliste

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

liste over omkomne, såra eller fanga
Artikkelside

stamfisk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fisk som blir fanga eller alen opp for å skaffe rogn og mjølke til å klekkje ut yngelen kunstig
Artikkelside

snare 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt snara; samanheng med snare (2, 1)

Tyding og bruk

  1. fangstreiskap av metalltråd eller tvinna hestetagl for (små)vilt
    Døme
    • snare med rennelykkje;
    • fange ryper og hare i snare
  2. Døme
    • leggje snarer for nokon;
    • bli fanga i si eiga snare
Artikkelside

gissel

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

norrønt gísl; truleg frå keltisk ‘pant’

Tyding og bruk

  1. person som ein forbrytar eller ein part i krig eller liknande held fanga som pant på ei avtale eller for å tvinge gjennom krav
    • halde nokon som gissel;
    • ta gislar
  2. biletleg:
    • sitje som gissel – utgjere eit mindretal utan innverknad (i rådet, nemnda), men samtidig vere med og rettferdiggjere vedtaka
Artikkelside

forfangsild, forfangstsild

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

sild som blir fanga mellom vinter- og sommarsildfisket
Artikkelside

fangst

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; av fange (3

Tyding og bruk

  1. det å fange (3, 1), særleg vilt og sjødyr, til føde eller anna utnytting
    Døme
    • jakt, fiske og fangst;
    • drive fangst på sel
  2. noko som er fanga, særleg småvilt, fisk og sjødyr til føde;
    Døme
    • få store fangstar av torsk;
    • selje heile fangsten
  3. i overført tyding: noko ein har oppnådd eller fått tak i
Artikkelside
Side 2 av 3