Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
49 treff

Bokmålsordboka 2 oppslagsord

såleis

adverb

Opphav

av så (5 og -leis

Betydning og bruk

Artikkelside

-leis

adverb

Opphav

norrønt -leiðis, genitiv av leiði; beslektet med lei (1 og lei (2

Betydning og bruk

på en viss måte;
jamfør -ledes;
i ord som annleis og såleis
Artikkelside

Nynorskordboka 47 oppslagsord

soleis, såleis

adverb

Opphav

norrønt sváleiðis; av så (5 og -leis

Tyding og bruk

  1. slik (4), så(3,1,2,4), sånn
    Døme
    • soleis gjekk det til;
    • ho er no eingong soleis;
    • sjå ikkje soleis på meg
  2. Døme
    • eg var ikkje til stades og har soleis ikkje sett noko
Artikkelside

blind flekk

Tyding og bruk

Sjå: blind
  1. område der synsnerven går gjennom netthinna og synsbiletet såleis ikkje kan oppfattast
  2. i overført tyding: noko ein ikkje ser eller er merksam på
Artikkelside

anabole steroid

Tyding og bruk

syntetiske, kjemiske stoff som liknar androgen (2, og som er meinte å byggje opp protein og såleis auke muskelmassen;
Artikkelside

lygndetektor, løgndetektor

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

apparat som registrerer små fysiologiske endringar som ein trur kjem av kjenslereaksjonar når ein person lyg, og som såleis kan avsløre ein lygnar;
jamfør detektor (1)
Artikkelside

kuldeblanding

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

blanding av stoff (særleg snø, is og salt) som bind varme og såleis gjev temperaturfall
Artikkelside

sic

adverb

Uttale

sikk

Opphav

frå latin ‘såleis’

Tyding og bruk

ofte i parentes i eit sitat: slik står ordet framanfor verkeleg skrive
Artikkelside

blind

adjektiv

Opphav

norrønt blindr

Tyding og bruk

  1. som ikkje kan sjå;
    utan synsevne
    Døme
    • vere blind;
    • vere blind på eitt auge
  2. i overført tyding: som manglar forståing (for);
    Døme
    • vere blind for dei nære tinga;
    • kjærleik gjer blind;
    • stire seg blind på noko;
    • blindt hat
    • brukt som adverb
      • rette seg blindt etter direktivet
  3. Døme
    • eit blindt skjer

Faste uttrykk

  • blind alarm
    falsk alarm
  • blind flekk
    • område der synsnerven går gjennom netthinna og synsbiletet såleis ikkje kan oppfattast
    • i overført tyding: noko ein ikkje ser eller er merksam på
  • blind høne finn også korn
    ein person utan føresetnader kan også slumpe til å finne det rette
  • ende blindt
    ikkje føre fram;
    ikkje føre vidare
  • stire seg blind på
    vere så oppteken av noko at ein mister evne til å sjå det på ein annan måte
Artikkelside

-leis

adverb

Opphav

norrønt -leiðis, genitiv av leiði; samanheng med lei (1

Tyding og bruk

på ein viss måte (som førsteleddet nemner);
jamfør -leies;
Artikkelside

allmuge, ålmuge

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt almúgi, -múgr

Tyding og bruk

  1. særleg før, i bunden form eintal: småkårsfolket, folket på landet
    Døme
    • embetsmennene saug ut allmugen
  2. særleg før, i samansetningar:
Artikkelside

frimerke

substantiv inkjekjønn

Opphav

opphavleg ‘merke som gjer postsendinga fri’

Tyding og bruk

  1. merke med ein viss verdi til å klistre på ei postsending og såleis betale frakta
    Døme
    • setje på frimerke;
    • samle på frimerke
  2. i idrett: ballspelar som heile tida ligg innåt og passar på ein god motspelar
    Døme
    • setje frimerke på toppspelaren;
    • spele med frimerke
Artikkelside
Side 1 av 5