Avansert søk

22 treff

Bokmålsordboka 10 oppslagsord

omskriving, omskrivning

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

  1. det å skrive om
    Eksempel
    • det måtte en god del omskriving til
  2. annen formulering
    Eksempel
    • lage en omskriving med preposisjon for et genitivsuttrykk
  3. Eksempel
    • ‘hinmannen’ er en omskriving for ‘djevelen’

søren

interjeksjon

Opphav

jamfør søtten; mannsnavnet Søren brukt som omskrivning for Satan

Betydning og bruk

i uttrykk som
Eksempel
  • søren, der gjorde jeg en feil;
  • for søren!

pudre

verb

Opphav

av pudder

Betydning og bruk

drysse eller legge pudder
Eksempel
  • pudre ansiktet
  • brukt som adjektiv:
    • han hadde røde kinn og pudret parykk

Faste uttrykk

  • pudre nesen
    brukt som omskrivning for å gå på toalettet
  • pudre seg
    sminke seg med pudder i ansiktet

parafrase

substantiv hankjønn

Opphav

fra gresk , av para- og phrasis ‘uttrykk’; jamfør para-

Betydning og bruk

  1. fri omskrivning som kan være sammenfattende, tydeliggjørende eller fantaserende
    Eksempel
    • en parafrase over et dikt
  2. fri, fantaserende musikkomposisjon over en eller flere kjente melodier

kjenning 3, kenning

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kenning, av kenna ‘oppkalle’

Betydning og bruk

to- eller flerleddet poetisk omskrivning i norrøn diktning;

forskjønne

verb

Opphav

av for- (2 og skjønn (2

Betydning og bruk

  1. gjøre vakrere
    Eksempel
    • den hatten forskjønner henne ikke akkurat
  2. brukt som adjektiv: som nedtoner realiteten
    Eksempel
    • forskjønnende omskrivning;
    • et forskjønnet språk

perifrase

substantiv hankjønn

Opphav

fra gresk , av peri- og frase

Betydning og bruk

språklig omskrivning (der en lar en egenskap ved noe stå i stedet for navnet)
Eksempel
  • ‘lovens lange arm’ er en perifrase for ‘politiet’

eufemisme, evfemisme

substantiv hankjønn

Opphav

fra gresk ‘ord med godt rykte’

Betydning og bruk

formildende omskrivning for noe som kan virke støtende og ubehagelig når det uttrykkes direkte
Eksempel
  • ‘gå bort’ er en eufemisme for ‘dø’

garpegenitiv

substantiv hankjønn

Opphav

av garp fordi talemåten trolig kommer fra nordtysk

Betydning og bruk

omskriving av genitiv med determinativet ‘sin’
Eksempel
  • ‘Kjell sin sykkel’ er eksempel på bruk av garpegenitiv

eufemistisk, evfemistisk

adjektiv

Betydning og bruk

som gjelder eller som er en eufemisme;
Eksempel
  • bruke eufemistiske uttrykk;
  • en eufemistisk omskriving

Nynorskordboka 12 oppslagsord

omskriving

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å skrive om
    Døme
    • forfattaren brukte fleire månader på omskrivingar
  2. anna ordlegging
    Døme
    • lage ei omskriving med preposisjon for eit genitivsuttrykk
  3. Døme
    • 'hinmannen' er ei omskriving for 'djevelen'

søren

interjeksjon

Opphav

mannsnamnet Søren brukt som omskriving for Satan

Tyding og bruk

i uttrykk som
Døme
  • for søren;
  • søren òg;
  • søren, der gjorde eg ein feil

pudre

pudra

verb

Opphav

av pudder

Tyding og bruk

drysse eller leggje pudder
Døme
  • pudre andletet
  • brukt som adjektiv:
    • han hadde raude kinn og pudra parykk

Faste uttrykk

  • pudre nasen
    brukt som omskriving for å gå på toalettet
  • pudre seg
    sminke seg med pudder i andletet

parafrase

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , av para- og phrasis ‘uttrykk’; jamfør para-

Tyding og bruk

  1. fri, forklarande eller tolkande omskriving av ein tekst eller liknande
    Døme
    • ein parafrase av eit dikt
  2. fri og fantaserande musikkomposisjon over ein eller fleire kjende melodiar

pudre nasen

Tyding og bruk

brukt som omskriving for å gå på toalettet;
Sjå: pudre

kjenning 3, kenning

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kenning

Tyding og bruk

to- eller fleirledda poetisk omskriving i norrøn dikting;

eufemistisk, evfemistisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld eller som er ein eufemisme;
Døme
  • eit eufemistisk uttrykk;
  • bruke ei eufemistisk omskriving

eufemisme, evfemisme

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘ord med godt rykte’

Tyding og bruk

formildande omskriving for noko som kan verke støytande eller ubehageleg når det blir uttrykt direkte
Døme
  • ‘gå bort’ er ein eufemisme for ‘døy’

forskjønne

forskjønna

verb

Tyding og bruk

  1. gjere vakrare
    Døme
    • bunaden forskjønnar han verkeleg
  2. brukt som adjektiv: som tonar ned realiteten
    Døme
    • forskjønnande omskriving;
    • eit forskjønna språk

garpegenitiv

substantiv hankjønn

Opphav

av garp fordi seiemåten truleg kjem frå nordtysk

Tyding og bruk

omskriving av genitiv med determinativet ‘sin’
Døme
  • ‘mannen sin bil’ er døme på bruk av garpegenitiv